Gerilim öncesi ABD ile Rusya arasında son temas

Rusya’nın 2022 yılında başlattığı Ukrayna savaşını kapsamlı ateşkes ilan ederek bir türlü sonlandırmak istememesine öfkelenen ABD Başkanı Donald Trump, kendisini 7 ay boyunca oyaladığını düşündüğü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le görüşmesi için, 8 Ağustos’a kadar tanıdığı ültimatom süresinin bitimine 4 gün kala Özel Temsilcisi Steve Witkoff’u Moskova’ya yolladı. Witkoff’un Putin ile yapacağı beşinci görüşmeden de Washington’a eli boş dönmesi halinde Beyaz Saray ile Kremlin arasında Joe Biden döneminden de kötü yeni bir gerilimli dönemin başlaması bekleniyor. ABD Başkanı Trump, Witkoff’u Gazze gezisi sonrasında Moskova’ya Putin ile son bir defa görüşmek için göndereceğini üç gün önce ilan etmiş ancak ziyaretin net tarihi açıklanmamıştı. Önceki akşam ABD’nin NATO Daimî Temsilcisi Matthew Whitaker net tarihi seslendirerek “Witkoff, hafta sonu Rusya’da olacak. Kremlin yönetimiyle belki de en kritik görüşmeleri yaparak Başkan Trump’ın istediği gibi Ukrayna savaşından barışçıl, müzakere yoluyla çıkış formülü sözü almaya çalışacak” açıklamasını yaptı.

SON BİR DENEME

Beyaz Saray’a yakın kaynaklar; Trump’ın Rusya’ya savaşı bitirmesi için verdiği ültimatom süresi işlerken, 1 Ağustos’ta aracılar vasıtasıyla Trump’a ulaşan Moskova’nın “Steve Witkoff’u bir daha bize gönder. Testiyi kırmadan önce bir kez daha Ukrayna meselesini görüşelim” dediğini iddia ederken Trump’ın “Putin’den umudum kalmadı. Ancak son bir defa daha deneyelim” dediğini öne sürdü. Rusya-Ukrayna savaşının anlaşmayla sona ermesi gerektiğinin altını çizen Trump, bir anlaşmaya varılmaması durumunda Rusya’ya yaptırım ya da ikinci gümrük vergileri uygulayabileceğini dile getirmişti.

ABD’YE MESAJ GÖNDERMİŞTİ

ABD tarafından yapılan tüm açıklamalar, Steve Witkoff’un cumartesi gecesinden bu yana Rusya’da bulunduğuna işaret ederken, Rus kaynaklarından Witkoff’un son temasıyla ilgili hiçbir açıklama yapılmadı. Ne Kremlin, ne de Rusya Dışişleri Bakanlığı, Witkoff’un adını anarken; sadece önceki gün Belarus lideri Aleksander Lukaşenko ile bir araya gelen Putin, Washington’a şifreli mesajlar yollayarak, “Ukrayna meselesi son derece karmaşık problem. ABD ile Rusya bu konuyu ulu ortada tartışamaz. Aramızda kapalı kapılan ardında tüm detayları ele almalıyız. Birileri bizden hayal kırıklığı duyuyorsa kendi aşırı beklentilerinden kaynaklandığının altını çizmek isterim” demesi dikkat çekmişti.

Ukrayna ordusu, Rusya’daki “Ryazan” ve “Novokuibyşevsk” petrol rafinerilerine saldırılar düzenledi.

PUTİN’İN ŞÜPHESİ OLMASIN

Witkoff, Rusya lideri Putin ile görüşmek için Moskova’ya giderken Başkan Trump da tehdidini yineledi. Witkoff’un Moskova’dan eli boş dönmesi durumunda hazırladığı yaptırım kararlarını devreye sokacağını bir kez daha ilan eden Trump, “Ben Putin ile yaptığım üç telefon görüşmesinde kendisinden devamlı ateşkes ve barış konusunda olumlu yaklaşım duydum. Ancak pratikte söz verdiği adımları atmadı. Anlaşılan tüm sorumluluğu üzerine almak istiyor. Bu şekilde davranırsa kendisini çok ağır bir gelecek bekliyor. Rusya’ya yönelik hazırladığım yıkıcı yaptırımları devreye sokacağımdan şüphesi olmasın” ifadelerini kullandı. Trump, Witkoff’u Moskova’ya gönderirken eş zamanlı olarak Ukrayna’dan sorumlu ikinci özel temsilcisi olan Keith Kellogg’u da Ukrayna yönetimiyle temas için Kiev’e yolladı.

NADİR ELEMENTLER İDDİASI

ABD ile Rusya arasında kıran kırana son kez Ukrayna pazarlığı yapılırken Trump’ın ‘çok sevdiği’ nadir elementler konusu yeniden gündeme geldi. ABD’de bulunan ‘National Interest’ adlı düşünce kuruluşu, ilginç bir öneri ortaya atarak, “Trump ile Putin arasında oluşan çıkmazdan tek çıkış yolunun Rusya ile ABD arasında imzalanacak kapsamlı nadir elementler anlaşması olabileceğini öne sürdü. Haberde, “Rusya, içinde bulunduğu duruma ve Trump’ın Çin’e olan bağımlılığına son verecek çok iyi bir anlaşma önerebilir” denildi. Siyasi gözlemciler, nadir elementler konusunun Putin’e yakınlığı ile bilinen isim Kiril Dmitrey tarafından Washington’a yem olarak ortaya atılmış olabileceği üzerinde duruyor.

Rus güçleri Donetsk Oblastı’ndaki Pokrovsk ve Kostiantynivka’daki operasyonlarını arttırdı.

KARŞILIKLI SALDIRILAR SÜRÜYOR

Savaşta iki tarafı da yıpratan karşılıklı hava saldırıları devam ediyor. Önceki gece Rus tarafı Ukrayna üzerine yine yüzlerce dron ve füze atarak cephe hattına yakın Nikolayev şehrinde büyük bir yıkıma yol açtı. Ukrayna ise kendi dronlarıyla Rusya’nın bir numaralı tatil şehri olarak bilinen Soçi’yi vurdu. Soçi havalimanı yakınında yer alan Adler bölgesinde “Rosneft” şirketinin petrol tesisleri, saldırı sonucu alev aldı. Rus yetkililer çıkan devasa yangının Ukrayna İHA’larının saldırısı sonucu meydana geldiğini duyururken Soçi ve çevresindeki havalimanlarında tüm uçuşlar askıya alındı. Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’ya ait 93 İHA’yı havada vurduklarını, bunlardan 60’ının Karadeniz üzerinde vurulduğunu açıklarken Ukrayna Hava Kuvvetleri de Rusya’nın 76 İHA ve 7 füze ile saldırılar düzenlediğini, 61’inin havada vurulduğunu iddia etti.