Hasar tespitinde yeni dönem: Çekiçle 5 dakikada karar devri bitti

Resmi Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelikle, bina hasar tespitlerinde gözleme dayalı yöntemler yerine mühendislik hesaplamalarına dayalı analiz zorunlu hale getirildi.

Depremlerin ardından özellikle yeni binalarda detaylı inceleme yapılmadan verilen yıkım kararları, vatandaşlar ve meslek odaları tarafından eleştirilmişti.

DAİMFED Malatya Şube Başkanı İnşaat Yüksek Mühendisi Kadircan Esen, 1 Haziran 2024 tarihinde düzenlediği basın toplantısında deprem sonrası süreçle ilgili teknik raporları kamuoyuyla paylaşırken önemli uyarılarda bulunmuştu. Esen, "Yeni binaların birçoğuna detaylı analiz yapılmadan yıkım kararı verildi. Bu yaklaşım hem mühendislik bilimine aykırı hem de milli ekonomiye büyük zarar verecek niteliktedir. Bir binaya sadece yüzeysel gözlemle, birkaç çatlak ya da dökülmeye bakarak karar verilmemeli. Aynı şekilde dışarıdan hasarsız gibi görünen bazı eski binaların da statik performansı yetersiz olabilir. Yani her sağlam görünen bina güvenli değildir. Bizim önerimiz, bu tespitlerin mühendislik analizlerine ve performans değerlendirmelerine dayandırılmasıdır. Bu konuda teknik raporlarımızı defalarca ilgili kurumlara ilettik" ifadelerini kullanmıştı.

Esen’in bu açıklamaları sonrası Malatya ve diğer deprem bölgelerindeki çeşitli STK’lar da benzer görüşleri kamuoyuna taşımış, özellikle ekonomik ömrü olan yapıların bilimsel dayanaklar olmadan yıkılmasının doğru olmadığı vurgulanmıştı.
22 Haziran 2025 tarihli ve 32934 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Afetler Sonrası Bina Hasar Tespiti Yapılmasına İlişkin Genel Kurallar Hakkında Yönetmelik" ile artık bu tespitler 6 bölüm ve 36 maddeden oluşan mühendislik kriterlerine göre yapılacak.
Yönetmelik kapsamında binalar performans analizleriyle değerlendirilecek, yapı denetimli binalarda hasar kararları psikolojik değil bilimsel temellere dayanacak.

(İHA)