SonTurkHaber.com
close
up
Menu

Cemil Tugay ve Yıldız Ünsal çöp krizi nedeniyle karşı karşıya geldi: İzmir Büyükşehir ve Karşıyaka Belediyesi ekipleri çöpler yüzünden birbirine girdi VİDEO İZLE

96 yaşında ve 4 yıl öncesine kadar göz ameliyatı yapıyordu! Ünlü doktor sağlıklı ve uzun ömrünün 3 sırrını anlattı

‘Akne tedavisinde koruyucu hekimlik önem taşıyor’

Kredi çekmeyi düşünenler dikkat! Faizler son aylarda ilk kez bu seviyeye indi Sözcü Gazetesi

6 isim ihraç edildi! Gürsel Tekin den hodri meydan: Savaşmak istiyorlarsa...

Sistemin üç firarisinden biri: Parayı o yönetiyordu Gündem Haberleri

Gaziantep FK ile Samsunspor un gol düellosunda kazanan çıkmadı

SON DAKİKA... Meteoroloji İstanbul dahil 11 il için sarı kodlu alarm verdi! O güne ve saate dikkat: Şemsiyesiz montsuz çıkmayın!

TBMM’de yeni yasama yılı başlıyor: Entegrasyon” başta olmak üzere infaz, yargı paketi ve trafikle ilgili düzenlemeler gündemde

HGS ÜCRETİ NE KADAR 2025: Hızlı Geçiş Sistemi (HGS) nereden satın alınır? HGS bakiye yüklemesi nasıl yapılır? HGS ihlal cezası ne kadar? Son Dakika Haberleri

Akdeniz’e açılan Küresel Sumud Filosu Türk SİHA’ları tarafından yakından izleniyor VİDEO İZLE

Atletico Madrid Real Madrid maçı hangi kanalda, ne zaman?

Bakan Güler: Türk Donanması, dünyanın en güçlü deniz unsuru haline gelme başarısı göstermiştir

32. Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivalinde ödüller sahiplerini buldu

FATİH KARAGÜMRÜK TRABZONSPOR CANLI Trabzonspor, Karagümrük e konuk oluyor! Fatih Tekke nin 11 i belli oldu...

Vicdansız doktor gözaltına alındı

Tır şoförüne saldıran kişi tutuklandı

Netanyahu duyurdu: İbrahim Anlaşmaları na yeni ülkeler katılacak!

Milyar dolarlık skandal ile gündeme gelmişti! Irak petrolü Türkiye ye akmaya başladı

Alev alan kamyonet, girdiği akaryakıt istasyonunda söndürüldü Elazığ Haberleri

Her gün aynı haplar... Gerçek mi, gereksiz mi? Sözcü Gazetesi

Her gün aynı haplar... Gerçek mi, gereksiz mi? Sözcü Gazetesi

SonTurkHaber.com, Sozcu kaynağından alınan verilere dayanarak duyuru yapıyor.

Gereksiz ilaç kullanımı ne kadar yaygın?

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, 60 yaş üstü kişilerin % 40’ı günde beş veya daha fazla ilaç kullanıyor.  Bu duruma tıpta “polifarmasi” deniyor ve yaş ilerledikçe daha sık görülüyor. 
Gereksiz ilaçlar yalnızca gereksiz masraf değil; aynı zamanda karaciğer, böbrek ve mide üzerinde ekstra yük oluşturuyor. (WHO, 2024)

Türkiye’de yapılan bir çalışmada, 65 yaş üstü bireylerin % 22’sinde en az bir ilacın tıbbi olarak gereksiz olduğu saptandı.

En sık gereksiz kullanılan ilaçlar: proton pompa inhibitörleri (mide koruyucular), düşük doz aspirin, bazı vitamin-mineral takviyeleri ve kas gevşeticiler.  (Anadolu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, 2023)

Gereksiz ilaçların vücutta yarattığı zincirleme etki

Bir ilacın yan etkisi, başka bir ilacı gerektirebilir. Örneğin, uzun süreli mide koruyucu kullanan birinde B12 eksikliği gelişirse, bu kez B12 takviyesi başlanır.

Bu takviye mide bulantısı yaparsa, bulantı giderici ilaç eklenir. Bu kısır döngü, “prescription cascade” (reçete zinciri) olarak adlandırılır ve yaşlılarda polifarmasinin ana nedenlerinden biridir. (Canadian Medical Association Journal, 2023)

İlaçların gereksiz hale geldiğini gösteren 5 işaret

1 İlacı ilk başlandığı sağlık sorunu artık yok.
2 İlacın yan etkileri faydasından fazla.
3 Daha güvenli bir alternatif mevcut.
4 İlacın etkisi, yaşam tarzı değişikliğiyle sağlanabiliyor.
5 İlacın dozu, yaş ve kilo değişimine göre güncellenmemiş.
(British Medical Journal, 2023)

 İlaç bırakma sürecinde dikkat edilecekler

- Asla kendi kendinize ilaç bırakmayın.
- Doktorunuzla hedef belirleyin: Hangi ilaç, hangi sırayla azaltılacak?
- Yan etkiler veya semptomlar geri dönerse plan gözden geçirilmeli.
- Kan tahlilleri ve tansiyon/şeker ölçümleriyle süreç izlenmeli.
- Gereksiz ilaç bırakılırken, asıl gerekli tedavilerin aksatılmaması sağlanmalı.

Bugün deneyebileceğiniz 3 şey

1 İlaç listenizi çıkarın: Hangi ilacı hangi tarihte ve hangi sebeple başladığınızı yazın.

2 Hekim randevusu alın: Listenizi gösterin ve her ilaç için “Hâlâ gerekli mi?” diye sorun.

3 Yaşam tarzı değişikliği hedefi koyun: Örneğin reflü için mide koruyucu yerine akşam yemeğini erken yemek, kahve–asitli içecekleri azaltmak.

“Deprescribing” nedir?

Kelime anlamıyla “reçeteden çıkarmak” olan deprescribing, gereksiz hale gelmiş veya risk–fayda dengesi bozulmuş ilaçların kontrollü şekilde bırakılması sürecidir. 
Amaç, tedaviyi basitleştirmek, yan etki riskini azaltmak ve yaşam kalitesini artırmaktır. 
Bu süreç mutlaka hekim kontrolünde yürütülür; çünkü bazı ilaçların aniden kesilmesi tehlikeli olabilir.  (JAMA Internal Medicine, 2023)

En sık sorgulanan ilaç grupları

1 Kolesterol düşürücüler (statinler)

Kalp krizi veya felç geçirmiş kişilerde statinler hayati önem taşır. Ancak yalnızca “koruma amaçlı” başlanan ve yıllar içinde risk faktörleri azalmış kişilerde gerekliliği yeniden değerlendirilebilir.

2 Mide koruyucular (proton pompa inhibitörleri)

Reflü veya mide ülseri tedavisinde kısa süreli kullanılır. Ancak aylarca–yıllarca kullanımda B12 eksikliği, magnezyum düşüklüğü ve kemik erimesi riski artar.

3 Ağrı kesiciler

Kronik ağrı için sürekli non-steroid antiinflamatuvar (NSAID) kullanmak mide kanaması, böbrek hasarı ve tansiyon yükselmesine yol açabilir.

4 Vitamin–mineral takviyeleri

Eksiklik yokken uzun süre yüksek doz vitamin almak karaciğer, böbrek veya damar sağlığına zarar verebilir. Özellikle yağda çözünen vitaminler (A, D, E, K) birikir.

Yaşam tarzı değişiklikleri ile ilaç azaltma 

ÖRNEKLERİ

- Tansiyon: Düzenli yürüyüş, tuz kısıtlaması ve kilo kaybı ile ilaç sayısı-dozu azaltılabilir, ayarlanabilir.
- Reflü: Akşam yemeğini erken yemek, kafein–asitli içecekleri sınırlamak, mide koruyucu ihtiyacını ortadan kaldırabilir.
- Kolesterol: Liften zengin beslenme, doymuş yağın azaltılması ve omega-3 alımı, statin dozunun düşürülmesini sağlar.
- Tip 2 Diyabet: Düzenli egzersiz ve düşük glisemik indeksli beslenme ile bazı hastalar tek ilaçla veya ilaçsız devam edebilir. (American College of Lifestyle Medicine, 2024)

YARIN

-Balık yağı, zerdeçal, koenzim Q10, probiyotikler… Gerçekten işe yarıyor mu?
-Hangi doğal takviyelerin bilimsel kanıtı güçlü?
-Plasebo etkisi ile gerçek etki nasıl ayırt edilir?
- “Doğal” diye düşündüğünüz bazı takviyeler hangi durumlarda zararlı olabilir? 

En son güncellemeleri ve haberleri takip etmek için SonTurkHaber.com'ı izlemeye devam edin, biz durumu takip ediyor ve en güncel bilgileri sunuyoruz.
seeGörüntülenme:115
embedKaynak:https://www.sozcu.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 19 Ağustos 2025 05:54 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Cemil Tugay ve Yıldız Ünsal çöp krizi nedeniyle karşı karşıya geldi: İzmir Büyükşehir ve Karşıyaka Belediyesi ekipleri çöpler yüzünden birbirine girdi VİDEO İZLE

27 Eylül 2025 10:39see401

96 yaşında ve 4 yıl öncesine kadar göz ameliyatı yapıyordu! Ünlü doktor sağlıklı ve uzun ömrünün 3 sırrını anlattı

27 Eylül 2025 07:14see148

‘Akne tedavisinde koruyucu hekimlik önem taşıyor’

27 Eylül 2025 09:19see144

Kredi çekmeyi düşünenler dikkat! Faizler son aylarda ilk kez bu seviyeye indi Sözcü Gazetesi

27 Eylül 2025 10:09see144

6 isim ihraç edildi! Gürsel Tekin den hodri meydan: Savaşmak istiyorlarsa...

27 Eylül 2025 08:31see141

Sistemin üç firarisinden biri: Parayı o yönetiyordu Gündem Haberleri

28 Eylül 2025 05:18see140

Gaziantep FK ile Samsunspor un gol düellosunda kazanan çıkmadı

27 Eylül 2025 20:29see116

SON DAKİKA... Meteoroloji İstanbul dahil 11 il için sarı kodlu alarm verdi! O güne ve saate dikkat: Şemsiyesiz montsuz çıkmayın!

27 Eylül 2025 09:22see114

TBMM’de yeni yasama yılı başlıyor: Entegrasyon” başta olmak üzere infaz, yargı paketi ve trafikle ilgili düzenlemeler gündemde

28 Eylül 2025 15:04see112

HGS ÜCRETİ NE KADAR 2025: Hızlı Geçiş Sistemi (HGS) nereden satın alınır? HGS bakiye yüklemesi nasıl yapılır? HGS ihlal cezası ne kadar? Son Dakika Haberleri

27 Eylül 2025 15:09see112

Akdeniz’e açılan Küresel Sumud Filosu Türk SİHA’ları tarafından yakından izleniyor VİDEO İZLE

27 Eylül 2025 17:15see112

Atletico Madrid Real Madrid maçı hangi kanalda, ne zaman?

27 Eylül 2025 15:52see111

Bakan Güler: Türk Donanması, dünyanın en güçlü deniz unsuru haline gelme başarısı göstermiştir

27 Eylül 2025 21:15see111

32. Uluslararası Adana Altın Koza Film Festivalinde ödüller sahiplerini buldu

27 Eylül 2025 23:17see111

FATİH KARAGÜMRÜK TRABZONSPOR CANLI Trabzonspor, Karagümrük e konuk oluyor! Fatih Tekke nin 11 i belli oldu...

27 Eylül 2025 19:05see111

Vicdansız doktor gözaltına alındı

27 Eylül 2025 00:03see111

Tır şoförüne saldıran kişi tutuklandı

27 Eylül 2025 00:50see110

Netanyahu duyurdu: İbrahim Anlaşmaları na yeni ülkeler katılacak!

28 Eylül 2025 21:19see109

Milyar dolarlık skandal ile gündeme gelmişti! Irak petrolü Türkiye ye akmaya başladı

27 Eylül 2025 09:54see109

Alev alan kamyonet, girdiği akaryakıt istasyonunda söndürüldü Elazığ Haberleri

28 Eylül 2025 02:27see109
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları