SonTurkHaber.com
close
up
Menu

KPSS 2025 A Grubu Genel Yetenek Genel Kültür soru ve cevapları ne zaman açıklanacak? ÖSYM KPSS 2025 cevap anahtarı ve soru kitapçığı PDF indirme ekranı Son Dakika Haberleri

DEM Parti İmralı Heyeti üyesi Mithat Sancar: Demokratik entegrasyon silahın yerini siyasetin alacağı bir duruma işaret ediyor

Uzmanı, Alzheimer dan korunmanın yollarını anlattı: Yaşam kalitesini düşüren ciddi bir sağlık sorunu

İliç te halk Başkan Erdoğan a çağrı yapacak: Maden açılsın, göç dursun

Pentagon un ismi değişti! ABD ye milyarlarca dolara patlayacak

Okan Buruk: Tarihimizin en başarılı transfer dönemi oldu, Barış Alper bizimle kalacak

Adı rol arkadaşı Şükrü Özyıldız ile aşk dedikodularına karıştı! Dayanamayıp sessizliğini bozdu! Sözcü Gazetesi

Nevşehir haberleri Nevşehir de 2 kardeşe kanlı pusu! Komşuları kurşun yağdırdı! 07 Eylül 2025

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Şehitlerimizin ruhunu incitecek hiçbir işin içinde bugüne kadar olmadık Malatya Haberleri

Anketlerde dikkat çeken fark: Erdoğan ın oyu hızla eriyor

Merkez Bankası Eylül 2025 faiz kararı ne zaman açıklanacak? Ekonomistlerin beklentisi ne, faiz indirimi mi geliyor? İşte tahminler Son Dakika Haberleri

Kayseri de bir otomobil ortadan büküldü: Yaralılar var

İlker Arslan ın şahsi aracından çıkan kardeşi gözaltına alındı

Giorgio Armani için Milano da taziye ziyaretleri başladı Magazin haberleri

Birikim ucuz, kredi pahalı Sözcü Gazetesi

Rektör atamaları yapıldı… Prof. İnci yeniden Boğaziçi’ne

Cristiano Ronaldo yine boş geçmedi! 40 yaşında müthiş gol Sözcü Gazetesi

Yazma eserlere dijital koruma Aktüel Haberleri

Türkiye İspanya maçına doğru... De la Fuente: Bu atmosferlere alışığız Fanatik Gazetesi Futbol Haberleri Spor

İnsanlığın vicdanını taşıyorlar Gündem Haberleri

Her gün aynı haplar... Gerçek mi, gereksiz mi? Sözcü Gazetesi

Her gün aynı haplar... Gerçek mi, gereksiz mi? Sözcü Gazetesi

SonTurkHaber.com, Sozcu kaynağından alınan verilere dayanarak duyuru yapıyor.

Gereksiz ilaç kullanımı ne kadar yaygın?

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, 60 yaş üstü kişilerin % 40’ı günde beş veya daha fazla ilaç kullanıyor.  Bu duruma tıpta “polifarmasi” deniyor ve yaş ilerledikçe daha sık görülüyor. 
Gereksiz ilaçlar yalnızca gereksiz masraf değil; aynı zamanda karaciğer, böbrek ve mide üzerinde ekstra yük oluşturuyor. (WHO, 2024)

Türkiye’de yapılan bir çalışmada, 65 yaş üstü bireylerin % 22’sinde en az bir ilacın tıbbi olarak gereksiz olduğu saptandı.

En sık gereksiz kullanılan ilaçlar: proton pompa inhibitörleri (mide koruyucular), düşük doz aspirin, bazı vitamin-mineral takviyeleri ve kas gevşeticiler.  (Anadolu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, 2023)

Gereksiz ilaçların vücutta yarattığı zincirleme etki

Bir ilacın yan etkisi, başka bir ilacı gerektirebilir. Örneğin, uzun süreli mide koruyucu kullanan birinde B12 eksikliği gelişirse, bu kez B12 takviyesi başlanır.

Bu takviye mide bulantısı yaparsa, bulantı giderici ilaç eklenir. Bu kısır döngü, “prescription cascade” (reçete zinciri) olarak adlandırılır ve yaşlılarda polifarmasinin ana nedenlerinden biridir. (Canadian Medical Association Journal, 2023)

İlaçların gereksiz hale geldiğini gösteren 5 işaret

1 İlacı ilk başlandığı sağlık sorunu artık yok.
2 İlacın yan etkileri faydasından fazla.
3 Daha güvenli bir alternatif mevcut.
4 İlacın etkisi, yaşam tarzı değişikliğiyle sağlanabiliyor.
5 İlacın dozu, yaş ve kilo değişimine göre güncellenmemiş.
(British Medical Journal, 2023)

 İlaç bırakma sürecinde dikkat edilecekler

- Asla kendi kendinize ilaç bırakmayın.
- Doktorunuzla hedef belirleyin: Hangi ilaç, hangi sırayla azaltılacak?
- Yan etkiler veya semptomlar geri dönerse plan gözden geçirilmeli.
- Kan tahlilleri ve tansiyon/şeker ölçümleriyle süreç izlenmeli.
- Gereksiz ilaç bırakılırken, asıl gerekli tedavilerin aksatılmaması sağlanmalı.

Bugün deneyebileceğiniz 3 şey

1 İlaç listenizi çıkarın: Hangi ilacı hangi tarihte ve hangi sebeple başladığınızı yazın.

2 Hekim randevusu alın: Listenizi gösterin ve her ilaç için “Hâlâ gerekli mi?” diye sorun.

3 Yaşam tarzı değişikliği hedefi koyun: Örneğin reflü için mide koruyucu yerine akşam yemeğini erken yemek, kahve–asitli içecekleri azaltmak.

“Deprescribing” nedir?

Kelime anlamıyla “reçeteden çıkarmak” olan deprescribing, gereksiz hale gelmiş veya risk–fayda dengesi bozulmuş ilaçların kontrollü şekilde bırakılması sürecidir. 
Amaç, tedaviyi basitleştirmek, yan etki riskini azaltmak ve yaşam kalitesini artırmaktır. 
Bu süreç mutlaka hekim kontrolünde yürütülür; çünkü bazı ilaçların aniden kesilmesi tehlikeli olabilir.  (JAMA Internal Medicine, 2023)

En sık sorgulanan ilaç grupları

1 Kolesterol düşürücüler (statinler)

Kalp krizi veya felç geçirmiş kişilerde statinler hayati önem taşır. Ancak yalnızca “koruma amaçlı” başlanan ve yıllar içinde risk faktörleri azalmış kişilerde gerekliliği yeniden değerlendirilebilir.

2 Mide koruyucular (proton pompa inhibitörleri)

Reflü veya mide ülseri tedavisinde kısa süreli kullanılır. Ancak aylarca–yıllarca kullanımda B12 eksikliği, magnezyum düşüklüğü ve kemik erimesi riski artar.

3 Ağrı kesiciler

Kronik ağrı için sürekli non-steroid antiinflamatuvar (NSAID) kullanmak mide kanaması, böbrek hasarı ve tansiyon yükselmesine yol açabilir.

4 Vitamin–mineral takviyeleri

Eksiklik yokken uzun süre yüksek doz vitamin almak karaciğer, böbrek veya damar sağlığına zarar verebilir. Özellikle yağda çözünen vitaminler (A, D, E, K) birikir.

Yaşam tarzı değişiklikleri ile ilaç azaltma 

ÖRNEKLERİ

- Tansiyon: Düzenli yürüyüş, tuz kısıtlaması ve kilo kaybı ile ilaç sayısı-dozu azaltılabilir, ayarlanabilir.
- Reflü: Akşam yemeğini erken yemek, kafein–asitli içecekleri sınırlamak, mide koruyucu ihtiyacını ortadan kaldırabilir.
- Kolesterol: Liften zengin beslenme, doymuş yağın azaltılması ve omega-3 alımı, statin dozunun düşürülmesini sağlar.
- Tip 2 Diyabet: Düzenli egzersiz ve düşük glisemik indeksli beslenme ile bazı hastalar tek ilaçla veya ilaçsız devam edebilir. (American College of Lifestyle Medicine, 2024)

YARIN

-Balık yağı, zerdeçal, koenzim Q10, probiyotikler… Gerçekten işe yarıyor mu?
-Hangi doğal takviyelerin bilimsel kanıtı güçlü?
-Plasebo etkisi ile gerçek etki nasıl ayırt edilir?
- “Doğal” diye düşündüğünüz bazı takviyeler hangi durumlarda zararlı olabilir? 

En son güncellemeleri ve haberleri takip etmek için SonTurkHaber.com'ı izlemeye devam edin, biz durumu takip ediyor ve en güncel bilgileri sunuyoruz.
seeGörüntülenme:110
embedKaynak:https://www.sozcu.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 19 Ağustos 2025 05:54 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

KPSS 2025 A Grubu Genel Yetenek Genel Kültür soru ve cevapları ne zaman açıklanacak? ÖSYM KPSS 2025 cevap anahtarı ve soru kitapçığı PDF indirme ekranı Son Dakika Haberleri

07 Eylül 2025 00:10see195

DEM Parti İmralı Heyeti üyesi Mithat Sancar: Demokratik entegrasyon silahın yerini siyasetin alacağı bir duruma işaret ediyor

06 Eylül 2025 16:36see179

Uzmanı, Alzheimer dan korunmanın yollarını anlattı: Yaşam kalitesini düşüren ciddi bir sağlık sorunu

07 Eylül 2025 16:39see171

İliç te halk Başkan Erdoğan a çağrı yapacak: Maden açılsın, göç dursun

06 Eylül 2025 16:44see167

Pentagon un ismi değişti! ABD ye milyarlarca dolara patlayacak

06 Eylül 2025 23:59see160

Okan Buruk: Tarihimizin en başarılı transfer dönemi oldu, Barış Alper bizimle kalacak

07 Eylül 2025 00:50see160

Adı rol arkadaşı Şükrü Özyıldız ile aşk dedikodularına karıştı! Dayanamayıp sessizliğini bozdu! Sözcü Gazetesi

08 Eylül 2025 09:52see150

Nevşehir haberleri Nevşehir de 2 kardeşe kanlı pusu! Komşuları kurşun yağdırdı! 07 Eylül 2025

07 Eylül 2025 14:43see123

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Şehitlerimizin ruhunu incitecek hiçbir işin içinde bugüne kadar olmadık Malatya Haberleri

06 Eylül 2025 19:35see117

Anketlerde dikkat çeken fark: Erdoğan ın oyu hızla eriyor

06 Eylül 2025 18:47see117

Merkez Bankası Eylül 2025 faiz kararı ne zaman açıklanacak? Ekonomistlerin beklentisi ne, faiz indirimi mi geliyor? İşte tahminler Son Dakika Haberleri

07 Eylül 2025 18:53see115

Kayseri de bir otomobil ortadan büküldü: Yaralılar var

07 Eylül 2025 08:05see115

İlker Arslan ın şahsi aracından çıkan kardeşi gözaltına alındı

06 Eylül 2025 23:50see115

Giorgio Armani için Milano da taziye ziyaretleri başladı Magazin haberleri

06 Eylül 2025 22:15see115

Birikim ucuz, kredi pahalı Sözcü Gazetesi

08 Eylül 2025 05:31see113

Rektör atamaları yapıldı… Prof. İnci yeniden Boğaziçi’ne

07 Eylül 2025 07:32see113

Cristiano Ronaldo yine boş geçmedi! 40 yaşında müthiş gol Sözcü Gazetesi

06 Eylül 2025 21:18see113

Yazma eserlere dijital koruma Aktüel Haberleri

07 Eylül 2025 04:12see112

Türkiye İspanya maçına doğru... De la Fuente: Bu atmosferlere alışığız Fanatik Gazetesi Futbol Haberleri Spor

06 Eylül 2025 18:57see111

İnsanlığın vicdanını taşıyorlar Gündem Haberleri

07 Eylül 2025 04:08see110
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları