İncinebilir yol kullanıcılarına dikkat, acilen önlem alınmalı!

Avrupa Hareketlilik Haftası, 2002 yılından bu yana Avrupa Komisyonu tarafından 16–22 Eylül tarihleri arasında düzenlenen, sürdürülebilir kentsel hareketlilik konusunda farkındalık yaratmayı amaçlayan önemli bir etkinlik. Haftanın temel amacı, karar vericilerin sürdürülebilir ulaşımı desteklemesini sağlamak ve belediyeler ile vatandaşları çevre dostu, güvenli ulaşım çözümleri benimsemeye teşvik etmek olarak biliniyor. Hafta boyunca belediyeler, ulaşım planlaması ve toplu taşıma sistemlerini geliştirmeye, bisiklet ve yaya yollarını artırmaya odaklanırken; vatandaşlar da bireysel araç kullanımını azaltıp alternatif ulaşım yöntemlerini tercih etmeye teşvik ediliyor. 2025 yılı teması “Herkes için Hareketlilik (Mobility for Everyone)” olarak belirlenen haftada, ülkemizde ve dünyada çeşitli etkinlikler de düzenleniyor. 

YÜKSEK RİSKLİ GRUPLARA DİKKAT

Trafikte Haklarım Derneği Kurucu Başkanı Sosyolog Yasemin Usta, “Herkes için hareketlilik hedefi güzel, ancak bu hareketlilik gerçekten güvenli mi? Korunmasız ve hassas yol kullanıcılarının güvenliği için neler yapmamız gerektiğini konuşmalıyız” dedi. İncinebilir yol kullanıcıları; yaya ve bisikletliler, çocuklar, yaşlılar, engelliler ve motosiklet sürücüleri gibi, kazalarda daha yüksek risk taşıyan grupları kapsıyor. Bu kullanıcıların korunması, mevcut yol yapıları ve araç içi güvenlik sistemlerinin yeterli olmaması nedeniyle kritik önem taşıyor.

2024 yılında incinebilir yol kullanıcıları (yayalar, motosiklet, bisiklet ve elektrikli scooter sürücüleri) arasında 2.680 kişi hayatını kaybetmiş, 162.295 kişi yaralanmıştır. Bu, toplam ölümlerin %42,2’sini ve yaralanmaların %42,1’ini oluşturmaktadır. İNCİNEBİLİR YOL KULLANICILARI 

TÜİK verilerine göre 2018–2024 arasında toplam 34.153 kişi trafik kazalarında yaşamını yitirmiş, bunların %40’ı incinebilir yol kullanıcıları. Ölümlerin başlıca nedeni “yayaya çarpma” kazalarıdır. 2024’te Türkiye’de motorlu taşıt sayısı 31,3 milyona ulaşmış ve motosikletler bu taşıtların %20’sini oluşturmuştur. Her iki kazadan biri motosikletlerin karıştığı kazalardır ve motosiklet sürücülerinin kazalardaki kusur oranı %67,3 olarak kaydedilmiştir.

ALINABİLECEK ÖNLEMLER NELER?

Usta, “2025 yılında bir yaya olarak yaya geçidinden geçerken bile tedirgin olabiliyorum. Eğitim elbette önemlidir, ama tek başına yeterli değildir; trafik kurallarına uyulmasını sağlamak için caydırıcı cezalar da uygulanmalıdır. Bu nedenle hem sürücülerin hem de incinebilir yol kullanıcılarının sorumluluk alması şarttır. Yayalar, güvenlikleri için yaya geçitlerini, trafik ışıklarını veya alt–üst geçitleri kullanmalıdır. ‘Yolumu uzatmayayım, kısa yoldan geçeyim’ düşüncesi hayatı riske atabilir. Motosiklet sürücüleri mutlaka kask takmalı ve koruyucu ekipmanlarını eksiksiz kullanmalıdır. Bisikletliler de kask takmalı ve görünürlüklerini artırmak için reflektörlü yelek giymelidir" şeklinde konuştu.

Usta, sözlerini şöyle tamamladı:

"Ulusal Engelli Veri Sistemi’ne göre Türkiye’de 2.511.950 kayıtlı engelli bulunmaktadır. Bunların arasında 215.076 görme engelli kişi yer alıyor. Peki, trafikte beyaz baston taşıyan görme engellilere geçiş önceliğini kaç kişi biliyor? Karayolları Trafik Yönetmeliği Madde 149/b’ye göre, gözleri görmeyen kişiler taşıt yolu üzerinde olduğunda tüm sürücüler yavaşlamak, gerektiğinde durmak ve yardımcı olmak zorundadır. Ülkemizde ayrıca 311.131 ortopedik engelli birey bulunuyor. Ne yazık ki hâlâ engelli park alanlarını işgal eden duyarsız sürücüler mevcut. Gerçekten herkes için eşit, güvenli ve erişilebilir hareketlilik sağlamak istiyorsak, trafik kurallarına uymak ve engelli haklarına saygı göstermek bir zorunluluktur.”

[email protected]

Kaynak: Haber Merkezi