İngiltere adaları devretti, üssü kiraladı

İngiltere, Hint Okyanusu’ndaki son kolonisini de terk etme kararı aldı. 1814’ten beri Londra’ya bağlı olan Chagoslular Adaları, Mauritius Cumhuriyeti’ne devredildi.

Kararı İngiltere Başbakanı Keir Starmer duyurdu. Ancak Starmer, adalardan biri için istisna yapıldığını belirtti. İngiltere ve ABD’nin ortak askeri üssü bulunan Diego Garcia Adası’nın 99 yıllığına kiralandığını açıkladı. Londra yönetimi, bu ada için Mauritius yönetimine yılda 101 milyon sterlin ödeyecek.

Ancak Chagoslular, İngiltere’nin kararından memnun değil. Ada halkı, ülkelerinin İngiltere’ye bağlı kalmasını istiyor. Bu nedenle Chagoslular, kararı protesto etmek için Londra’daki Dışişleri Bakanlığı önünde gösteri düzenledi.

Mauritius, yıllarca uluslararası mahkemelerde Chagos Adaları’nı devralabilmek için mücadele verdi. Starmer hükümeti, geçtiğimiz yılın ekim ayında takımadayı devretme kararı aldı. Ancak Chagoslular bu karara İngiliz mahkemelerinde itiraz etti. Yargı, yaklaşık sekiz ay teslimi geciktirse de anlaşma sonunda imzalandı. Öte yandan, söz konusu adalara coğrafi olarak daha yakın olan Maldivler de hak iddia ediyor. Adaların teslimi yeni uluslararası krizlere neden olabilir.

Chagos Adaları’nda sadece 4.200 kişi yaşıyor. Vergi cenneti olarak bilinen adada çok sayıda banka hizmet veriyor. Bu nedenle birçok vergi mükellefi de bölgenin geleceği konusunda endişeli. Ayrıca adalar, okyanus ticaretinde de önemli bir noktada bulunuyor. Takımadanın İngiltere’ye kuş uçuşu uzaklığı ise 9.332 kilometre.

Öte yandan, Chagos'un en büyük kara parçası olan Diego Garcia Adası da 1970 yılından beri ABD ile İngiltere’nin ortak askeri üssüne ev sahipliği yapıyor. Ada, özellikle İran’a yapılacak olası bir askeri müdahalede kritik bir konumda bulunuyor. Üs kurulurken yaklaşık 1.500 bölge sakini tahliye edilmiş, İnsan Hakları İzleme Örgütü bu durumu “insanlığa karşı işlenmiş bir suç” olarak nitelendirip kınamıştı.