İsmiyle dikkat çekiyor ama halk değişmesin diyor

Uzunköprü'de 2009 yılına kadar belde statüsünde olan ancak nüfusun 2 bin kişinin altına düşmesi sonucu ilçeye 'mahalle' olarak bağlanan Çöpköy, ismiyle ziyaretçilerin ilgisini çekiyor. Mahallenin ismi yerel halk tarafından iki ayrı rivayete dayandırılıyor. Rivayetlerden birisi Osmanlı padişahı 2'nci Murat dönemine, diğeriyse Balkan Savaşları'nın ardından gelen mübadele dönemine dayanıyor. Çöpköy Muhtarı Metin Aral, toplamda 969 kişinin yaşadığı mahallede, geride kalan süreçte ismin değişmesi için Ankara'ya müracaatlar da yapıldığın söyledi.

Aral, Çöpköy ismine konu olan hikayelerden birisinin Sultan 2'nci Murat dönemine dayandığını belirtti. Aral, "Uzunköprü, Osmanlı'nın Rumeli'ye kurduğu ilk şehirlerden. Bu şehir kurulduğunda 2'nci Murat'ın ve beylerin buraları av sahası olarak kullandığı bir alan. Bir gün av dönüşü susamışlar. Çöpköy'den geçerken bir tane kapı çalıyorlar; genç bir kızımız çıkıyor, ondan su istiyorlar. Genç kızımız da o zaman toprağa gömülü bakır testiden ayran ikram ediyor. Ama ayranın içerisine bilerek bir tane saman çöpü atıyor. Tabii bozuluyorlar; 'Nasıl bir padişahın, 2'nci Murat'ın içeceğinden nasıl çöp çıkar?' diyorlar. Kız da; 'Avdan geldiğiniz için yorgun olacağınızı düşündüm. Ayran soğuk olduğundan dolayı birden içerseniz hasta olacağınız için bilerek attım. Çöp ağzınıza geldikçe dinlenmek zorunda kalacaksınız, dinlendiğiniz sürece sağlığınız bozulmayacak' diyor. Padişah da 'O zaman burasının ismi Çöpköy olarak tescillensin' diyor" dedi.

Bir diğer rivayetin de mübadele dönemine dayandığını söyleyen Aral, "Mübadele yıllarında Balkanlar'dan gelen Türkler, ilk olarak buralara toplanmışlar, burası bir toplanma bölgesi. Çöp, kura çekme anlamını taşıyor. Kura çekerek dağıtımları yapılmış, kimisi Lüleburgaz'a taşınmış, kimisi İzmir'e taşınmış. Esasında Çöpköy; çöp çekmek, kura çekmek anlamını taşıyor. Çöpköy, çöplük değil, çöp çekilerek dağıtım yapılan yer anlamını ibare ediyor. Türkler, mübadele ile Balkanlar'dan ilk geldikleri zaman uygun olan yerlere gönderilmiş; Trakya'ya, Çanakkale'ye, her yere gönderilmiş" diye konuştu.

Çöpköy'ün isminin değişmesi için başkent Ankara'ya başvurulduğunu da anlatan Aral, "Çöpköylüler olarak, bunları bildiğimiz için isminden memnunuz. Ama dışarıdan baktığımız zaman Çöpköy'ün ismi değişmesi için bir çaba gösterildi. Çöplük anlamını taşıdığından dolayı kurtulmak için Ankara'ya müracaat edildi. Bu köyün ismi, tüm haritalarda işaretli olduğundan dolayı değiştirilmesinin pek mümkün olmadığı görüldü. Şu an için aslında değişmesini de istemiyoruz. Biz Çöpköylüler olarak memnunuz. Çöpköy, tarımla uğraşan bir yer olduğu için, tarlalarımız artık insanlarımıza bakmaz duruma geldiği için, çok büyük göçler verdik. Nüfusumuz 2 bin 500'lerde olduğu zaman beldeydik. Belediye başkanlığımız vardı, kendi kendimizi yönetiyorduk. O göçlerden sonra nüfusun düşmesiyle ilk etaplarda nüfus 1900'lere düştü. Bu nüfus, belediyeyi kaybetmemize neden oldu. O zamandan bu yana peyderpey, nüfus şu anda 969 civarında" diye konuştu.

Çöpköy belde statüsünde olduğu sıralarda, 2004-2009 yılları arasında son belediye başkanlığı görevini yürüten İzzet Topçu (60) da başkanlığı döneminde ismin mübadele döneminden geldiğini kabul ederek, kayıtlara geçirdiklerini kaydetti. Topçu, "Balkan Savaşları'nda, Balkanlar'dan gelen Türk asıllı göçmenlerimizin, Trakya bölgesinin dağıtımının yapıldığı yer aslında. Türkçesi 'çöp çekilen yer' olduğu için adını buradan olmuş. Diğer bir rivayet daha var; Osmanlı padişahlarından 2'nci Murat dönemine dayanan. Bu bir rivayet ama biz belediye başkanlığımız döneminde bu konuyu enine boyuna düşündüğümüz zaman, en mantıklı olanın çöp çekilen yer olduğu için adını oradan aldığını benimsemiştik. Biz bunları belediye kayıtlarına da geçirmiştik" dedi.

Topçu, Türkiye'de Çöpköy isminin eşine pek rastlanılmadığını dile getirip, "Çöpköy, söylem olarak elbette insanlara farklı çağrışım yapıyor. İsmini değiştirmeyi düşündük ama genellemede bakıldığı zaman tarihsel adı olduğu için, Türkiye'de bu isimde bir yer olmadığı, tek olduğu için değerlendirmesini yaptık ve vazgeçtik. İsim olarak Çöpköy tek, bir de tarihsel anlamı var. Baştan bunu düşünememiştik. Kalıcı olmasının daha iyi olduğuna inandık" dedi.

Çöpköy sakini Nazmiye Aral (96), geçmişte köyün kalabalık olduğunu belirterek, "Köyün adından memnunum. Köy benim zamanımda kalabalıktı ama kimisi işe girdi, kimisi öldü, insanlar azaldı. Eskiden gündöndü ekerlerdi, pancar ekerlerdi, çiftçilik yaparlardı. Köyü seviyorum tabii" diye konuştu.

Uzun yıllar İstanbul'da yaşadıktan sonra Çöpköy'e dönen Zübeyde Uzun (60), "Çöpköy geliniyim. Burası çöplü bir yermiş herhalde. Köyümüz çok güzel. Çöpköy adından çok memnunum. 50 senedir İstanbul'dayım, ama Çöpköy'le gurur duyduğum için geldim, emekli olup yerleştim. Bağ bahçe ekiyorum, komşulardan, muhtarımdan memnunum. Dışarıdan gelenler, doğayı görünce çok güzel tepki veriyorlar. Görmeden önce çöplük sanıyorlar, ama hiç öyle değil" dedi. (DHA)