SonTurkHaber.com
close
up
İstanbul da hava kalitesini bozan en önemli etken trafik

İstanbul da hava kalitesini bozan en önemli etken trafik

SonTurkHaber.com, Trthaber kaynağından alınan verilere dayanarak açıklama yapıyor.

Prof. Dr. Levent Kuzu, 5 Haziran Dünya Çevre Gününün, çevresel sorunlara dikkati çekmek amacıyla uluslararası ölçekte gündeme taşınan önemli bir tarih olduğunu söyledi.

Kentlerdeki hava kalitesinin birçok farklı nedenden dolayı bozulduğunu belirten Kuzu, "İstanbul'da hava kalitesini en çok bozan en büyük etken trafik olarak karşımıza çıkıyor. En büyük özelliği şehrin tamamına mevsim fark etmeden yayılı ve sürekli olması. Motor teknolojisinin gelişmesine karşılık kayıtlı araç sayısı da yıl bazında sürekli artmaktadır" diye konuştu.

Kuzu, İstanbul'da sanayinin şehir merkezinden uzakta konumlandığı için etkisinin az olduğunu anlatarak, şöyle devam etti:

"Evsel ısınma da havanın soğuk olduğu dönemlerde etkili fakat doğalgaz yaygın kullanıldığı için kirletici emisyon değeri oldukça düşük. Doğal kaynaklı toz, aerosol oluşumu için Covid kapanma dönemleri bize değerlendirme açısından oldukça önemli veriler sundu. Çok kaba olarak İstanbul atmosferinde bulunan doğal aerosollerin, ölçülen partikül madde konsantrasyonlarına üçte bir oranda katkıda bulunduğunu söyleyebilirim. Özellikle trafik ve evsel ısınmanın olmadığı tam kapanma dönemlerinde elde edilen ölçüm sonuçları bu aralıkta bir sonucu bize göstermektedir. Tüm yukarıda bahsettiklerimiz değerlendirildiğinde trafiğin asıl katkıyı sağladığını görebiliyoruz."

"Dizel araçlar, azot oksitler ve partikül madde açısından yüksek çevresel etkilere sahip"

Trafik sıkışıklığı ve artan araç yoğunluğunun kent merkezlerinde hava kalitesini olumsuz etkileyen unsurların başında olduğunu vurgulayan Kuzu, yoğun trafik nedeniyle, trafikte geçirilen sürenin arttığını ve doğru orantılı olarak da yakıt tüketiminin yükseldiğini kaydetti.

Kuzu, bunun sonucunda egzoz emisyonlarının arttığını belirterek, özellikle dur-kalk trafiğinin egzozdan salınan azot oksitler, karbon monoksit, uçucu organik bileşikler ve partikül madde gibi kirleticilerin miktarını arttırdığını dile getirdi.

Benzinli ve dizel araçlar arasındaki farklara değinen Kuzu, "Dizel araçlar, özellikle azot oksitler ve partikül madde açısından daha yüksek çevresel etkilere sahiptir. Bu nedenle dizel araçlarda, emisyonları sınırlandırmak amacıyla egzoz gazı geri dönüşüm sistemleri, partikül filtreleri ve seçici katalitik indirgeme gibi kontrol sistemleri kullanılmaktadır. Bu sistemlerin etkin çalışabilmesi için araç bakımlarının düzenli yapılması kritik öneme sahiptir" ifadelerini kullandı.

Kuzu, araçlardan kaynaklanan partikül emisyonlarının sadece yarısının egzoz kaynaklı olduğunun altını çizerek, şunları kaydetti:

"Geri kalan partikül emisyonları lastik, balata, yol aşınması gibi sebeplerle atmosfere karışmaktadır. Bu da şu anlama gelmekte, trafikteki araçların tamamı elektrikli olsa bile araç kaynaklı partikül emisyonları yarıya kadar düşebilecek. Daha fazla iyileştirme için diğer elemanların da teknolojilerinde yenilik gerekmekte. Ayrıca elektrik ile çalışan mikromobilite çözümleri ciddi miktarda hava kalitesi iyileşmesine yol açma potansiyeline sahiptir. Elektrikli araçlardan farklı olarak bu tip taşıtlardan, egzoz dışı partikül emisyonlarının da düşük olmasını bekleriz. Temelde yapılacak altyapı iyileştirme ve ekonomik teşvik programları ile kişilerin mikromobilite çözümlerini günlük hayatında kullanmaları desteklenebilir."

İstanbul'un en kirli ve en temiz noktaları

Hava kirliliğinin oluşumunda meteoroloji ve topoğrafyanın diğer önemli iki sebep olduğunu ifade eden Kuzu, özellikle yazdan kışa ya da kıştan yaza geçiş dönemlerinde İstanbul'da zaman zaman sabahları erken saatlerde sis hadisesi ile karşılaşıldığını hatırlattı.

Kuzu, "Bu aslında bize inversiyon durumunun olduğunu gösteriyor. Böyle zamanlarda atmosfere salınan kirleticiler kaynaktan dikey olarak yeterince dağılamamaktadır. Neticede hava kalitesi ölçüm istasyonlarında inversiyon olduğu durumlarda düşük hava kalitesi şartlarıyla karşılaşıyoruz. İstanbul'un neresinde karşılaşacağımız hem topoğrafya hem de emisyon kaynak profili ile ilişkili" diye konuştu.

İstanbul'da hava kalitesinin bölgeden bölgeye farklılık gösterdiğini dile getiren Kuzu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Geçmiş dönem hava kalitesi verilerini incelediğimizde Göztepe, Esenyurt gibi konumlarda nispeten düşük hava kalitesi olduğunu görüyoruz. Göztepe’deki istasyon D-100 karayolunun yanında ve hemen arkasında da şu an yüksek binalar mevcut. Aynı zamanda topoğrafya olarak baktığımızda da çukur bir noktada kalıyor. Esenyurt da benzer topoğrafik özellikler göstermekte. Kumköy, Şile ve Adalar gibi istasyonlarda ölçülen parametreler açısından kalite şartlarının sağlandığını görmekteyiz. Buraların en büyük özelliği ise yoğun emisyon kaynaklarından uzakta olması."

"Mevcut durumda trafiğin en çok katkıyı yaptığını biliyoruz"

Prof. Dr. Kuzu, İstanbul'da ilçeden ilçeye hava kalitesinin değişmesinde topografya, trafik yoğunluğu, sanayi tesislerinin konumu ve yeşil alanların miktarının etkili olduğunu vurguladı.

Hava kirliliğinin sağlık ve ekonomi üzerinde etkileri olduğunu vurgulayan Kuzu, "Kirli hava astım, bronşit ve KOAH gibi hastalıkların görülme sıklığını artırırken, çocuklarda solunum yolu enfeksiyonları daha yaygın hale gelmekte. Yaşlılar ve kronik hastalığı olan bireyler daha fazla etkilenmektedir. İstanbul'da hava kirliliği solunum yolu hastalıklarında artışa, sağlık harcamalarının yükselmesine ve iş gücü kaybına neden olmaktadır. Temiz hava, yalnızca çevresel bir gereklilik değil, toplum sağlığı ve ekonomik verimlilik açısından da vazgeçilmez bir unsurdur" diye konuştu.

Kuzu, İstanbul’da hava kalitesini iyileştirmek adına atılması gereken adımları da şöyle sıraladı:

"Mevcut durumda trafiğin en çok katkıyı yaptığını biliyoruz. Bu nedenle önceliklendirmelerimiz trafik ile ilgili düzenlemelerin yapılması yönünde olmalıdır. Elektrikli araçlara verilecek teşvik ile şehir içerisinde taşıt kaynaklı gaz emisyonlarının etkisini kaldırabiliriz. Partiküllerde de yaklaşık yüzde 50 oranında iyileşme bekleyebiliriz. Bu durumda çoğu ölçüm istasyonunda yıllık limit değerler sağlanabilir durumda olacaktır. Bunun yanında yapılaşmada da havanın kirleticileri taşımasına engel teşkil edecek şekilde bina oluşumlarına izin verilmemeli. Özellikle hakim rüzgar yönünde hava koridorlarının sağlanması önem arz etmektedir."

Önemli haberleri ve güncellemeleri kaçırmamak için SonTurkHaber.com'ı takip edin.
seeGörüntülenme:48
embedKaynak:https://www.trthaber.com
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 05 Haziran 2025 16:45 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Başkentte kan donduran olay: Otomobilin içinde katledildi

06 Ekim 2025 08:06see259

‘Kapalı reflü ameliyatı ile şikayetlerin yüzde 90’ı ortadan kalkabiliyor’

06 Ekim 2025 09:42see246

CHP de istifalar sürüyor

06 Ekim 2025 11:43see236

Kamu Denetçiliği Kurumu ndan çarpıcı rapor: İsrail, bir halkı yeryüzünden silmeye çalışıyor

06 Ekim 2025 16:36see227

Etkili, odaklı, kesintisiz boykot İsmail Kılıçarslan

07 Ekim 2025 04:06see224

Şırnak ta aracında uyuşturucu bulunan sürücü gözaltına alındı Şırnak Haberleri

06 Ekim 2025 22:30see212

28 Şubat davasında karar: 13 sanığa 18 er yıl hapis cezası

07 Ekim 2025 01:41see200

Üç il için turuncu kodlu çok kuvvetli sağanak uyarısı! Muğla, Aydın, İzmir, Çanakkale hava durumu İzmir Haberleri

06 Ekim 2025 15:31see193

Nepal’de şiddetli yağışların yol açtığı afetlerde 51 kişi hayatını kaybetti Dünya Haberleri

07 Ekim 2025 11:25see192

Fırça… Ali Saydam

07 Ekim 2025 04:06see169

Serdar Öktem koruma için valiliğe başvurdu: Acil durumda polisi ara denildi

06 Ekim 2025 22:59see158

Elektrikli otobüste Çin Türkiye rekabeti

06 Ekim 2025 07:07see158

Zelenski Rusya ya yerli silahlarla saldırı düzenlediklerini belirtti Dünya Haberleri

06 Ekim 2025 19:22see156

Trafik kurallarına uymayanlara cezalar artırılıyor

06 Ekim 2025 10:04see156

Aktivistlerin ifadeleri ortaya çıktı: Şiddet gördük

06 Ekim 2025 07:17see155

İmamoğlu İstanbul’un kurtuluşu böyle kutladı: Bu şehri koruyan muhafızların var

06 Ekim 2025 09:52see155

Başkentte Fotoçete albüm! operasyonu: Çok sayıda şüpheli gözaltında

07 Ekim 2025 08:12see154

SON DAKİKA Samsunspor Fenerbahçe maçının VAR kayıtları açıklandı!

06 Ekim 2025 20:06see154

IŞİD’li dehşet ailesi: Vahşet yolculuğu Sözcü Gazetesi

07 Ekim 2025 07:34see153

İstanbul’da oynanacak amatör lig maçlarında sağlık görevlisi hazır bulunacak

06 Ekim 2025 23:09see153
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları