Kaza anında ne yapmalıyım? İlk yardımda yapılması ve yapılmaması gerekenler

Acil bir durumda saniyeler bile kritik öneme sahiptir. Panik yerine bilgiyle hareket etmek için ilk yardımın ABC'sini ve temel uygulamalarını öğrenmenin tam zamanı!

Her gün egzersiz iyi mi kötü mü?

Toksik bir ebeveyn misiniz?

İLK YARDIM NEDİR?

İlk yardım, bir kaza ya da ani hastalık durumunda, profesyonel sağlık ekipleri olay yerine ulaşana kadar yapılan, hayat kurtarıcı müdahalelerdir. Tıbbi cihaz ya da ilaç kullanılmadan, mevcut imkanlarla yapılan bu uygulamaların amacı; yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak, hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak ve durumun daha kötüye gitmesini önlemektir.

İLK YARDIM VE ACİL TEDAVİ ARASINDAKİ FARK NEDİR?

İlk yardım, bu konuda eğitim almış bireylerin olay yerinde yaptığı müdahaleleri kapsar. Acil tedavi ise sağlık personeli tarafından, gerekli tıbbi donanımlarla yapılan profesyonel müdahaledir. Yani, ilk yardım herkes tarafından uygulanabilirken; acil tedavi, yalnızca sağlık ekipleri tarafından yapılır.

İLK YARDIMI KİMLER YAPABİLİR?

İlk yardım uygulamalarının doğru şekilde yapılabilmesi için, kişilerin Sağlık Bakanlığı onaylı bir ilkyardım eğitimi almış ve sertifika sahibi olması gerekir. Bu sayede doğru öncelik sıralamasıyla hareket edilir ve kazazedelerin hayati tehlike yaşaması engellenmiş olur.

İLK YARDIM EĞİTİMİ NEREDEN ALINIR?

İlk yardımcı sertifikası almak isteyen bireyler, Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş eğitim merkezlerine başvurarak 16 saatlik teorik ve uygulamalı eğitimi tamamlamalıdır. Eğitim sonunda yapılan sınavı geçenler, Sağlık Bakanlığı onaylı ilk yardımcı sertifikasına sahip olur.

İLK YARDIM UYGULAMA TEKNİKLERİ: ABC

İlk yardım eğitimlerinde en temel uygulamalardan biri "ABC" tekniğidir. Bu harfler, müdahale sırasındaki üç temel adımı temsil eder:

- A – Airway (Hava Yolu Açıklığı): Ağız içi kontrol edilir, varsa yabancı cisim çıkarılır. Baş geriye doğru itilip çene yukarı kaldırılarak hava yolu açılır.

- B – Breathing (Solunum): Yaralının baş-çene pozisyonu sağlanır, 10 saniye boyunca solunum “bak-dinle-hisset” yöntemiyle değerlendirilir.

- C – Circulation (Dolaşım): Nabız ve deri rengi kontrol edilerek dolaşım durumu gözlenir. Bilinç durumu değerlendirilir ve müdahale bu doğrultuda şekillendirilir.

İLK YARDIMIN TEMEL UYGULAMALARI (KBK)

İlk yardımda temel prensipler, Koruma – Bildirme – Kurtarma olarak sıralanır:

- Koruma: Öncelikle olay yeri güvenliği sağlanır. Reflektörler yerleştirilerek kaza alanı işaretlenir, yangın veya patlama riski varsa önlenir.

- Bildirme: 112 acil servise hızlı ve doğru bilgi verilmelidir. Olay yeri, kazazede sayısı, durumları, bilinç ve solunum gibi bilgiler eksiksiz aktarılmalıdır.

- Kurtarma: Bilinç ve solunum kontrol edilir, kazazede mümkün olduğunca oynatılmaz. Yaraları tespit edilip gerekirse müdahale edilir. Sağlık ekipleri gelene kadar durumun sabit kalması sağlanır.

İLK YARDIM ÇANTASINDA NELER OLMALI?

T.C. Sağlık Bakanlığı İlk Yardım Yönetmeliği’ne göre bir ilk yardım çantasında şu malzemeler bulunmalıdır:

- 1 adet alüminyum yanık örtüsü

- 1 adet atel

- 1 adet bebek airway

- 1 adet boyunluk

- 1 adet el feneri

- 1 adet makas

- 1 adet yetişkin airway

- 10 adet steril eldiven

- 2 adet bandaj

- 2 adet batikon

- 2 adet bistüri ucu

- 2 adet enjektör

- 2 adet flaster

- 2 adet yara bandı

- 4 adet parmak ateli

- 5 adet çengelli iğne

- 6 adet gazlı bez

- 6 adet sargı bezi

- 1 adet ilk yardım kitabı

Görsel Kaynak: istockphoto/shutterstock