Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, TDT bünyesinde Siber Güvenlik Konseyi nin kurulmasını önerdi

Tokayev, Azerbaycan’ın Gebele kentinde “Bölgesel Barış ve Güvenlik” temasıyla düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) 12. Devlet Başkanları Konseyi Zirvesi’nde konuştu.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, kadim Gebele kentinde kendilerine gösterilen sıcak misafirperverliklerinden dolayı Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e şükranlarını sundu.

Zirve gündeminin son derece önemli olduğuna dikkati çeken Tokayev, Kazakistan olarak Türk tarihinin ortak köklere dayandığını hep vurguladıklarını söyledi.

Tokayev, 3 Ekim’de Türk Devletleri İş Birliği Günü’nü kutladıklarını anımsatarak, “Bu anlamlı vesile kardeşlik bağlarımızı daha da güçlendiriyor” dedi.

“Bugün uluslararası toplum bizi güçlü, dirençli ve birleşik halklar olarak görüyor”

Bugün Türk Devletleri Teşkilatı’nın dost milletleri bir araya getiren seçkin ve etkili bir platform haline geldiğine işaret eden Tokayev, geçen sene teşkilata Kırgızistan’ın etkili dönem başkanlığı yaptığını, şimdi de bunu devralan Azerbaycan’ın dönem başkanlığında teşkilatın itibarının daha da artacağından emin olduklarını söyledi.

Tokayev, şu anda dünyanın güvenlik mimarisinin ciddi bir sınavdan geçtiğine dikkati çekerek, “Çatışmalar, gerilimler, jeopolitik karşıtlıklar artık dünyadaki her ülkeyi etkileyen tehlikeli bir eğilim haline gelmiş vaziyette” ifadesini kullandı.

Bu bağlamda Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanan barış deklarasyonunun tarihi bir adım olduğunu ve bunu takdir ettiğini kaydeden Tokayev, “Tarihi dönüm noktası niteliğindeki anlaşma, kalıcı istikrar ve ekonomik büyüme yolunu da açmıştır” diye konuştu.

"Türk Devletleri Teşkilatı + formatının oluşturulmasını destekliyoruz"

Tokayev, mevcut karmaşık jeopolitik ortamda Türk devletleri arasındaki birliğin, ortak çıkarları korumak ve ilerletmek açısından hayati önem taşıdığını vurgulayarak, “Bugün, uluslararası toplum bizi güçlü, dirençli ve birleşik halklar olarak görüyor” değerlendirmesinde bulundu.

TDT’ye diğer ülkelerden de ilginin arttığına işaret eden Tokayev, bu çerçevede Kazakistan’ın, iş birliği kapsamını genişletmeyi amaçlayan "Türk Devletleri Teşkilatı +" formatının oluşturulması girişimini desteklediğini belirtti.

Tokayev, TDT ülkelerinin halihazırda terörizm, organize suç ve uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadelede birlikte çalıştığını ancak zamanın ihtiyacı doğrultusunda özellikle siber güvenlik alanında iş birliğinin kurulmasının önemli olduğunun altını çizerek, bu bağlamda teşkilat bünyesinde “Siber Güvenlik Konseyinin” oluşturulmasını önerdi.

TDT üyesi her ülkenin, kendine has güçlü tarafların yanı sıra avantajlara sahip olduğunu belirten Tokayev, üye ülkeler arasında ticari ve ekonomik projelerin var olan mekanizmalar temelinde ilerletilmesinin önemini vurguladı.

Tokayev, bu kapsamda Türk Yatırım Fonu’nun sağladığı fırsatların değerlendirilmesi ve fonun finanse edeceği projelerin listesinin hazırlanması gerektiğini kaydederek, TDT Ekonomi Bakanları Toplantısı'nın bu yıl kasımda Kazakistan’ın ev sahipliğinde Türkistan’da gerçekleştirileceğini bildirdi.

"Son 5 yılda Orta Koridor boyunca taşınan yük hacmi 6 kat arttı"

Ulaştırma ve lojistik alanındaki iş birliğini yeni bir seviyeye taşıma çağrısında bulunan Tokayev, "Ülkelerimiz, Avrasya'nın tam kalbinde yer alıyor. Kazakistan'dan 5 uluslararası demiryolu hattı geçiyor. Asya ile Avrupa arasında taşınan yüklerin yaklaşık yüzde 85’i topraklarımızdan geçiyor" diye konuştu.

Tokayev, son 5 yılda Orta Koridor boyunca taşınan yük hacminin 6 kat arttığını aktararak, bu kapsamda Türk devletlerini Orta Koridor’u modernize etme sürecine aktif katılmaya davet etti.

Ulaşım ve transit sektörünün dijitalleştirilmesine yönelik çalışmaların hız kazandığı bu dönemde yapay zeka teknolojilerinin kullanımının da artacağını dile getiren Tokayev, bundan dolayı Teşkilatın bünyesinde üye ülkelerin önde gelen uzmanlarının yer aldığı “Dijital İzleme Merkezi” kurulmasını önerdi.

"Kadim Türk halkları için özel bir yere sahip olan Hazar Denizi'nin durumunu iyileştirmeliyiz"

Tokayev, yakın zamanda Astana'da açılan "Alem.AI" Yapay Zeka Merkezi temelinde ortak projelerin geliştirilmesi için Türk Devletleri Teşkilatı Dijital İnovasyon Merkezinin yanı sıra üye ülkeler arasında enerji alanındaki iş birliğinin verimliliğini artırmak amacıyla TDT bünyesinde Enerji Verimliliği Mükemmeliyet Konseyi’nin kurulmasını önerdi.

Su kaynakları yönetimi alanında iş birliğinin önemine değinen Tokayev, “Hazar Denizi’nin çekilmesinden derin endişe duyuyoruz. Kadim Türk halkları için her zaman özel bir yere sahip olan ve ortak geçmişimizi simgeleyen Hazar Denizi'nin durumunu iyileştirmeye özel önem vermemiz gerekiyor. Bu çabada güçleri birleştirmeye çağırıyorum” ifadelerini kullandı.

Tokayev, genç nesilleri kardeşlik ruhuyla eğitmenin önemine işaret ederek, “Bu bağlamda gelecek yıl Almatı’da Yaratıcı Ekonomi Forumu’nun düzenlenmesini öneriyoruz. Bu, gençlerimizi birbirine daha da yakınlaştıracak, bilgi ve becerilerini geliştirecektir” dedi.

Bunun yanı sıra Tokayev, TDT ülkelerinin aydın kesimini bir araya getirecek bir etkinliğe ev sahipliği yapmaya hazır olduklarını ve merkezi Kazakistan’da bulunan Türk Akademisi bünyesinde bir Türk Dünyası Araştırmacılar Kulübü’nün kurulmasını da önerdi.