Kazı çalışmasında ortaya çıkan para tarihi değiştirdi Sözcü Gazetesi

Kudüs’te yapılan arkeolojik kazılarda, Mısır Kraliçesi II. Berenike’yi tasvir eden ve üzerinde “Kraliçeye ait” yazısı bulunan 2.270 yıllık son derece nadir bir sikke keşfedildi. Bu buluntu, hem Kudüs’ün antik dönemdeki önemine hem de Berenike’nin güçlü konumuna ışık tutuyor.

MISIR’IN GÜÇLÜ KRALİÇESİNİ TASVİR EDİYOR

Sikkenin bir yüzünde tiara, örtü ve kolye takmış Kraliçe II. Berenike’nin portresi yer alıyor. Diğer yüzünde ise bereket sembolü olan boynuzdan bolluk (cornucopia) ve iki yıldız dikkat çekiyor. Ayrıca antik Yunanca “Basileisses” yani “Kraliçeye ait” ifadesi bulunuyor. Bu detaylar, II. Berenike’nin yalnızca bir hükümdarın eşi değil, bağımsız siyasi güce sahip bir kraliçe olduğuna işaret ediyor.

SADECE 17 TANE BULUNDU

İsrail Eski Eserler Kurumu’na (IAA) göre, son 100 yılda bu tip sikkelerden yalnızca 17 tane bulundu. Ancak Kudüs’teki bu örnek, ilk kez Mısır dışında ve sistematik bir kazıda ortaya çıkarılan nadir bir buluntu oldu. Nümizmatik bölümü başkanı Robert Kool, “Bu gerçekten olağanüstü bir sikke. Kudüs’te bulunmuş olması, kentin antik çağdaki önemini bir kez daha kanıtlıyor” dedi.

ASKERLERE HEDİYE OLARAK BASILMIŞ OLABİLİR

Sikkenin, MÖ 246–241 yılları arasında Mısır ile Seleukos İmparatorluğu arasında yaşanan Üçüncü Suriye Savaşı’ndan dönen askerlere hediye edilen özel basımlar arasında olduğu tahmin ediliyor. Kazıyı yürüten arkeologlardan Rivka Langler, “Kazı toprağını elerken bir anda parlayan bir şey gördüm. İlk başta inanamadım, sonra heyecanla koşmaya başladım” diyerek keşif anını anlattı.

BERENİKE’NİN SİYASİ GÜCÜNÜ GÖSTERİYOR

II. Berenike, Mısır’ı yöneten Ptolemaios Hanedanı’nın önemli figürlerinden biriydi. III. Ptolemaios ile evlenmeden önce Libya’nın doğusundaki Kirenayka bölgesinin kraliçesiydi. Evliliğiyle bu toprakları Mısır’a kattı. Kocası seferdeyken Berenike, Mısır’ın naibi olarak ülkeyi yönetti. Bu durum, onun dönemin en güçlü kadın liderlerinden biri olduğunu kanıtlıyor.

KUDÜS’ÜN TARİHİNE IŞIK TUTUYOR

Sikkenin Kudüs’e nasıl ulaştığı kesin değil ancak uzmanlara göre bu buluntu, kentin Babil kuşatmasından (MÖ 586/587) sonra hızla toparlandığını ve Ptolemaios hakimiyeti altında güç kazandığını gösteriyor. Kazıyı yöneten Yiftah Shalev, “Kudüs’ün o dönemde küçük ve önemsiz bir kasaba olduğu düşünülüyordu. Ancak bu bulgular, şehrin Pers döneminde toparlanmaya başladığını kanıtlıyor” dedi.