Sandukalardan çıkan 170 beden Diyarbakır da bilinenleri değiştirdi Sözcü Gazetesi

Diyarbakır’ın Kulp ilçesinde yürütülen arkeolojik kazılar, kentin tarihine ışık tutuyor. İnkaya Mahallesi’nde 2021’de başlayan çalışmalar, bugüne kadar 124 mezar ve 170 iskeletin bulunduğu kilisenin sırlarını ortaya çıkarıyor.

Bölgede ilk olarak yapılan yüzey araştırmalarında bulunan bronz haç, Diyarbakır Müze Müdürlüğü’nün dikkatini çekti. 17 uzman ve 30 işçiden oluşan ekip, 2022’de gün yüzüne çıkarılan kilise kalıntısında sıcak havaya rağmen çalışmalarını sürdürüyor.

Kazılarda ortaya çıkan sütun, kandil ve denizyıldızı fosili gibi 130’dan fazla eser dikkat çekerken, bulunan sikkeler kilisenin tarihini değiştirdi. Daha önce Bizans İmparatoru I. Anastasius dönemine (yaklaşık 1500 yıl önce) tarihlenen kilise, Roma İmparatoru II. Konstantius’a ait sikkenin bulunmasıyla 337-361 yıllarına, yani 1700 yıl öncesine götürüldü.

Diyarbakır Müze Müdür Vekili Müjdat Gizligöl, “Buradaki kilisenin artık yaklaşık 1700 yıllık olduğunu tahmin ediyoruz. Kazılarla birlikte bu tarih daha da geriye gidebilir” diyerek keşfin önemini vurguladı.

Kazılar sırasında ortaya çıkan mezarlar da dikkat çekiyor. Kilise tahrip olduktan sonra hem etrafının hem de iç kısmının mezarlık olarak kullanıldığını belirten Gizligöl, “Şu ana kadar 124 mezarda 170 bireyin iskeletine rastladık. Bebek, çocuk, kadın ve erkekler… Dağınık gömüler, taş sandukalar ve hatta tahrip olmuş bir lahit ortaya çıktı” dedi.

Kazılardan elde edilen buluntular, Bizans İmparatorluğu’nun Doğu’daki varlığına dair yeni ipuçları sunuyor. Gizligöl, “Bizans’ın Fırat’ın ötesine geçtiğini bilmiyorduk. Bu kilise ve buluntular, imparatorluğun burada uzun yıllar yaşadığını ve gelişkin bir medeniyet kurduğunu gösteriyor” ifadelerini kullandı.

Kazılar devam ederken, Diyarbakır’ın tarihine dair yeni sırların da gün yüzüne çıkması bekleniyor.