Kenelere karşı açık renkli ve vücudu tamamen örten giysi önerisi

Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı 

Hastaneden yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Torun, kenelerin tropik ve subtropik bölgelerinde yaygın olarak bulunduğunu ve bugüne kadar 907 kene türü saptandığını, Türkiye'de ise 47 kene türünün bulunduğunu aktardı.

Kenelerin tüm gelişim evrelerinde kan emerek beslendiğini vurgulayan Torun, "Yumuşak keneler kısa sürede beslenmesini tamamlarken, sert keneler doyana kadar 7-9 gün boyunca kan emer. Bu süreçte çeşitli hastalık etkenlerini insanlara bulaştırabilirler" ifadelerini kullandı.

Torun, kenelerin çeşitli virüs, bakteri ve protozoonları bulaştırabildiğine dikkati çekerek, "Keneler, başta Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) olmak üzere Lyme hastalığı, Tülaremi, Babesiyoz gibi çok sayıda ciddi hastalığın bulaştırılmasında rol oynar. Bu hastalıkların bazıları ölümcül seyredebilmektedir. Riskli bölgelerde bulunan hayvanlar, hastalığı belirtisiz taşıyabilir ve bu hayvanlardan da keneler aracılığıyla hastalıklar bulaştırılabilir" bilgisini paylaştı.

Kene teması açısından riskli alanların ormanlık bölgeler, hayvan barınakları ve piknik alanları olduğunu kaydeden Torun, vücudu tamamen örten ve kenelerin rahatça görülebilmesi için açık renkli giysiler tercih edilmesi gerektiğini belirtti.

Torun, el, ayak bilekleri ve boyun gibi açık bölgelerin korunması gerektiğine de değinerek, "Eve dönüldüğünde kulak arkası, saçlı deri, kasık gibi bölgeler mutlaka kontrol edilmeli. Kene tespit edildiğinde, zaman kaybetmeden çıkarılmalı ya da sağlık kuruluşuna başvurulmalı" değerlendirmesinde bulundu.

Keneyi çıkarmanın da teknik bir işlem olduğunu ifade eden Torun, çıplak elle müdahaleden kaçınılması gerektiğini kaydetti.

Torun, tutunan kenenin bir an önce çıkarılmasının büyük önem taşıdığını belirterek, kenenin en kısa sürede çıkarılmasının, hastalığın bulaşma riskini azalacağını aktardı.

Kişinin, keneyi kendisinin çıkaramadığı durumlarda, en yakın sağlık kuruluşuna başvurması gerektiği uyarısında bulunan Torun, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Kişi, koruyucu eldiven giyildikten sonra, bir pens ile mümkün olduğu kadar deriye en yakın yerden kene gövdesini sıkıca tutarak sürekli olarak çekmelidir. Bu işlem sırasında kenenin döndürülmemesine ve parçalanmamasına özen göstermelidir. Aksi durumda kenenin ağız parçaları deride kalır ve potansiyel enfeksiyöz materyalin yaraya bulaşma riskini de arttırır. Keneler üzerine sigara basmak, kolonya veya benzeri maddeler dökmek kenenin kasılmasına sebep olarak vücut içeriğini kan emdiği kişiye aktarmasına sebep olacağı için yapılmamalıdır. Kene çıkarıldıktan sonra, içinde alkol bulunan ağzı kapaklı bir şişe içine konularak çöpe atılmalıdır. Kene çıkarıldıktan sonra yara iyice temizlenmeli ve gelişebilecek sekonder enfeksiyonlar açısından izlenmelidir."

Torun, kenelere karşı en etkili mücadelenin ilaçlama olduğunun altını çizerek, DDT, Toxophene, Chlordane ve BHC gibi zararlı böcekleri öldürmek ya da uzaklaştırmak amacıyla kullanılan kimyasal maddelerin kullanılabileceğini ancak bu uygulamaların kontrollü ve uzman kişilerce yapılması gerektiğini belirtti.

Korunma amacıyla DEET içeren kene kovucuların da kullanılabileceğine işaret eden Torun, enfekte insan ve hayvanların kan ya da vücut sıvıları yoluyla bulaşma riskine karşı kişisel koruyucu ekipmanların kullanılmasının önemini vurguladı.

Torun, temas durumunda mutlaka eldiven, önlük ve maske gibi kişisel koruyucu ekipman kullanması gerektiği uyarısında bulundu.