Koridor tartışmaları: Paşinyan egemenlik vurgusunda bulundu ancak dış kaynak kullanımını dışlamadı Agos

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan bir basın toplantısı düzenleyerek gündemdeki gelişmeleri değerlendirdi. ABD'nin Türkiye Büyükelçisi ve Suriye Özel temsilcisi Barrack, New York'ta düzenlenen brifingde gazetecilere, Azerbaycan ve Ermenistan'ı kastederek "32 kilometrelik yol konusunda tartışıyorlar, şaka değil yıllardır sürüncemede kaldı: 32 kilometrelik yol," demişti. ABD, Nahcivan ile Azerbaycan'ı birbirine bağlayacak ve Ermenistan topraklarından geçecek yolu kiralamak istiyor.

Paşinyan  basın toplantısında bölgedeki iletişim yollarının açılmasına dair Ermenistan’ın resmî pozisyonunu  kamuoyuna sundu ve Yerevan’ın Güney Kafkasya’daki ulaşım yollarının ve iletişim hatlarının açılmasına ilgi duyduğunu bir kez daha teyit etti.

Bu güzergahların yönetiminin başka şirketlere devredilmesi olasılığına değinen Paşinyan, Ermenistan'da bugün bile bu tür bilinen birkaç vaka olduğunu, bunların bazılarının başarılı, bazılarının ise o kadar başarılı olmadığını belirtti.
Paşinyan, örnek olarak Zvartnots Uluslararası Havalimanı, su temin sistemi ve Ermenistan demiryollarının yönetimini gösterdi; bunların hepsi dış operatörler tarafından yönetiliyor. "Bu vakaların hiçbirinde Ermenistan'ın egemenliğinin, yargı yetkisinin veya toprak bütünlüğünün tehlikeye atıldığına inanmıyorum" dedi. Ayrıca, Ermenistan'ın ulusal posta servisi Haypost'un dış kaynak kullanımıyla ilgili önceki deneyimlerine de değindi.
Paşinyan, bu altyapıların dış kaynaklı yönetim altında olmasına rağmen Ermenistan Cumhuriyeti'nin mülkiyetinde kaldığını vurgulayarak, "Ermenistan'ın kendi demiryolu şirketi Zvartnots Havalimanı'nın mülkiyetinin kendisinde olduğunu vurgulamak önemlidir" dedi. "Barış Kavşağı" girişimi kapsamında bölgesel yolların açılmasına değinen Paşinyan, hükümetin "muazzam yatırım potansiyeli" taşıdığını belirttiği proje için gerekli yatırımları çekecek bir şirket kurmayı düşündüğünü belirtti. Paşinyan, projenin kara ve demiryollarının yanı sıra petrol ve gaz boru hatları, enerji nakil hatları, fiber optik kablolar ve diğer altyapıları da kapsadığını belirtti.
Başbakan, "Bu, oluşturulması ve yönetilmesi gereken bir ekonomik ağdır" diyerek, Ermenistan'ın bu ağı kendi egemen altyapısının bir parçası olarak gördüğünü vurguladı.
Arazi kiralama anlaşmaları veya altyapı projelerine yabancı müdahaleler konusundaki kamuoyu endişelerine değinen Paşinyan, Ermeni yasalarına göre bu tür düzenlemelerin "geliştirme hakları" kavramına girdiğini açıkladı. Bu çerçeve kapsamında geliştirilen herhangi bir altyapının, sözleşmenin sona ermesinden sonra devlet malı haline geleceğini veya devlet malı olarak kalacağını açıkladı.
Başbakan ayrıca, çok çeşitli tekliflerin görüşüldüğü için bu aşamada daha fazla ayrıntı veremeyeceğini söyledi. "Kesinleşmiş bir anlaşma olsaydı, bunu somut olarak konuşabilirdik. Şimdilik, görüşmelerin kapsamını özetliyorum," dedi.
Ermenistan'ın bölgesel lojistikteki rolü hakkında daha geniş bir şekilde konuşan Paşinyan, Ermenistan'ın "Barış Kavşağı" projesi kapsamında ulaştırmayla ilgili prosedürleri basitleştirmek için bazı adımlar atma isteğini dile getirdiğini vurguladı. Mal ve enerji akışının geçişini çekmek için ülkeler arasındaki rekabetin arttığını ve Ermenistan'ın uluslararası yatırımcılara cazip koşullar sunması gerektiğini de sözlerine ekledi.
"Ermenistan'da bazılarının Ermenistan topraklarından geçen demiryollarının yeniden açılmasını bir trajedi olarak sunması şaşırtıcı, ancak asıl trajedi şu anda Ermenistan'ı geçen işleyen bir transit demiryolu hattının olmamasıdır," dedi.

Ne olmuştu?

ABD'nin Türkiye Büyükelçisi ve Suriye Özel temsilcisi Barrack, New York'ta düzenlenen brifingde gazetecilere,  Azerbaycan ve Ermenistan'ı kastederek "32 kilometrelik yol konusunda tartışıyorlar, şaka değil yıllardır sürüncemede kaldı:  32 kilometrelik yol," demişti.
Barrack şöyle devam etmişti: "Yani olan şu ki, Amerika devreye giriyor ve 'Tamam, biz devralacağız 32 kilometrelik yolu, bize yüz yıllık kira sözleşmesiyle verin, siz de paylaşabilirsiniz'  diyor"

Ermenistan Başbakanı Paşinyan'ın Sözcüsü Nazeli Bağdasaryan "Ermenistan, bölgesel ulaşımın açılması konusunu yalnızca Ermenistan Cumhuriyeti'nin egemenliği, toprak bütünlüğü ve yargı yetkisi çerçevesinde görüşüyor. Ermenistan, egemen toprakları üzerindeki kontrolün herhangi bir üçüncü tarafa devredilmesini görüşmedi ve görüşmüyor" dedi

 2020'deki Karabağ Savaşı'ndan beri Azerbaycan ve Türkiye, Ermenistan topraklarından geçecek ancak Ermenistan kontrolünde olmayacak, Nahcivan ile Azerbaycan'ı birbirine bağlayacak bir koridoru gündemde tutuyor. Ermenistan ise kendi topraklarından geçecek ancak kontrolünde olmayacak bu fikre karşı çıkıyor ve "Barış Kavşağı" projesini uluslararası toplumun gündemine sunuyor.

Geçtiğimiz haftalarda Trump yönetimi içindeki konuya yakın diplomatik kaynaklara atıfta bulunan Carnegie Endowment for International Peace'den Olesya Vardanyan, bir analiz yayınladı.
Buna göre Ermenistan'ın güney Syunik eyaletinden (Türkiye ve Azerbaycan buraya 'Zengezur Koridoru' diyor) geçen bir ulaşım bağlantısı üzerindeki çıkmazı aşmak için bir teklif gündemde. Bu fikir, Azerbaycan ve Türkiye tarafından istenen rota için tarafsız bir garantör olarak ABD tarafından işletilen bir ticari operatör sunuyor.