Küresel piyasalar belirsizlik kıskacında: ABD tarifeleri yine gündemde Sözcü Gazetesi

Küresel piyasalar, ABD'nin değişken tarife politikası ve tarifelerin küresel ekonomi üzerindeki etkilerine yönelik belirsizliklerle karışık bir seyir izliyor.

Dünya genelinde enflasyon-resesyon ikilemi devam ederken, ABD yönetiminin izlediği değişken ticaret stratejisi yatırımcıların ve şirketlerin gelecek projeksiyonlarını oluşturmalarını zorlaştırıyor.

ABD Başkanı Donald Trump hafta sonu 1 Haziran'dan itibaren Avrupa Birliği'ne (AB) doğrudan yüzde 50 tarife uygulanmasına yönelik kararın 9 Temmuz'a ertelendiğini duyurmuştu. Son haftalarda tarifelerin müzakere süreçlerine dair atılan karşılıklı adımlar piyasalarda sınırlı bir iyimserlik yaratsa da, sık değişen tarife söylemleri ekonomik aktivitenin uzun vadede yavaşlama eğilimine gireceğine yönelik endişeleri ortadan kaldırmadı.

Küresel ve bölgesel ekonomi toplantılarında son dönemde çokça kullanılan "belirsizlik" teması, yatırımcıların karar alma ve stratejilerini belirleme süreçlerinde temkinli bir duruş benimsemelerine neden oluyor.

Analistler bu hafta açıklanacak büyüme ve ABD Merkez Bankası (Fed) Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) toplantı tutanaklarından alınacak sinyallerin ABD ekonomisindeki gidişat hakkında daha çok bilgi vereceğini belirterek, tarifeler kaynaklı yavaşlaması beklenen büyümenin ülkedeki ana ekonomik risklerden biri olduğunu söyledi.

ABD'DE VADELİ ENDEKSLER POZİTİF

Dün New York Borsası'nda Anma Günü dolayısıyla işlemler gerçekleşmezken, ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne pozitif bir seyirle başladı. Trump'ın AB'ye yönelik tarifesini erteleme kararı sonrasında düşüş eğiliminde hareket eden altının ons fiyatı düşüşünü 2. işlem gününe taşıdı. Ons altın şu sıralarda yüzde 0,6 düşüşle 3 bin 320 dolardan işlem görüyor.

ABD tahvil piyasalarında da alış ağırlıklı bir seyir izlenirken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,49 seviyesine geriledi. Dolar endeksi ise yeni güne yüzde 0,3 yükselişle 99,1 seviyesinden başladı.

Brent petrolün varil fiyatı ise düşüşünü 2. işlem gününe taşırken, şu sıralarda yüzde 0,7 düşüşle 63,8 dolardan alıcı bulunuyor.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun 31 Mayıs'a çekilen toplantısı öncesinde petrol piyasalarında arz fazlasına ilişkin endişeler canlılığını koruyor. Söz konusu toplantıda üreticilerin yeni bir üretim artışını masaya yatırabileceği beklentileri fiyatlamalar üzerinde etkili oluyor.

AVRUPA BORSALARI KAYIPLARI TELAFİ ETTİ

Avrupa borsalarında ABD tarafından gelen tarife erteleme kararı sonrasında risk iştahı artarken, dün bölge borsaları cuma günkü kayıplarını geri aldı.

Analistler, AB'nin en büyük ticaret ortağı olan ABD ile ticaret konusunda uzlaşı yanlısı olduğunu kaydederek, imalat sanayi aktivitesindeki düşüşün etkisiyle giderek kırılganlaşan ekonomik büyümenin istikrarı için yetkililerin agresif ticaret politikalarından uzak durduğunu ifade etti.

Avrupa Merkez Bankasının (ECB) parasal gevşemesine karşın hem şirket aktivitelerinde hem de büyüme tarafında önemli iyileşmelerin olmamasının risk unsurlarından bir olduğunu vurgulayan analistler, gelecek dönemde de ECB'nin finansmana erişimi kolaylaştırmak için faiz indirmeye devam etmesinin beklendiğini söyledi.

Öte yandan, bölgede ECB Başkanı Christine Lagarde'ın açıklamaları da takip ediliyor. Lagarde mevcut dünya düzeninin temellerinden sarsılmakta olduğunu ve değişen manzaranın euronun daha büyük bir uluslararası rol oynamasına kapı açabileceğini söyledi.

Euronun daha büyük bir rol üstlenmesi için fırsatlar gördüğünü ifade eden Lagarde, bunun için Avrupa'nın daha derin ve daha likit bir sermaye piyasasına ihtiyacı olduğunu ifade etti.

Dün Almanya'da DAX 40 yüzde 1,68, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,30 ve Fransa'da CAC 40 endeksi ise yüzde 1,21 değer kazandı. Bölgede endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık başladı.

JAPONYA'DAN FAİZ ARTIŞI SİNYALİ

Asya tarafında negatif bir seyir öne çıkarken, Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanı Kazuo Ueda gıda fiyatlarındaki artışın enflasyonu yukarı çekmesi durumunda para politikasında düzenlemeye gideceklerini ifade etti.

Enflasyon beklentilerinin yüzde 1,5 ile yüzde 2 arasında seyrettiğini ve bunun son 30 yılın en yüksek seviyesi olduğunu aktaran Ueda, özellikle pirinç fiyatında yüzde 90'lık bir artış olmak üzere gıda fiyatlarında yeniden yaşanan yükselişin temel enflasyonu da yukarı çektiğini söyledi.

Bugün açıklanan verilere göre Çin'de nisan ayına ilişkin sanayi karları yüzde 3 artışla güçlenmeyi sürdürdü. Sanayi karları ocak-nisan döneminde ise yıllık bazda yüzde 1,4 yükseliş kaydetti.

Analistler, açıklanan sanayi karlarının ABD ve Çin arasındaki ticaret restleşmelerine ve belirsizlik ortamına karşın Çin hükümetinin son dönemde izlediği teşvik politikalarının ekonomiyi desteklediğine ilişkin iyimserlikleri beslediğini kaydetti.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,6, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,3 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,2 geriledi.

BIST 100 ENDEKSİ GÜNÜ KAYIPLA KAPATTI

Dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,12 değer kaybederek 9.345,15 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise cuma akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,1 artışla 10.641,00 puanda işlem gördü.

Dolar/TL, dün yüzde 0,1 yükselişle 38,9440'tan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının hemen üzerinde 38,9460 seviyesinden işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde veri gündeminin sakin olacağını, yurt dışında ise Euro Bölgesi'nde tüketici güven endeksi, ABD'de dayanıklı mal siparişleri, New York Fed tüketici güven endeksi ve Dallas Fed imalat sanayi endeksinin takip edileceğini vurgulayarak, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.300 ve 9.200 puanın destek, 9.400 ve 9.500 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

12.00 Euro Bölgesi, mayıs ayı tüketici güven endeksi

12.00 Euro Bölgesi, mayıs ayı ekonomik güven endeksi

15.30 ABD, nisan ayı dayanıklı mal siparişleri

16.00 ABD, mart ayı konut fiyat endeksi

17.00 ABD, mayıs ayı New York Fed tüketici güven endeksi

17.30 ABD, mayıs ayı Dallas Fed imalat sanayi endeksi