Küresel piyasalarda tarife yükselişi sürüyor

Küresel piyasalarda, ABD ile Çin'in ilave gümrük vergilerini geçici olarak indirme konusunda uzlaşmaya varmasının yarattığı iyimserlik sürerken, tarifelerin ekonomiler üzerindeki olası etkilerine ilişkin soru işaretlerinin ise tamamen giderilemediği değerlendiriliyor.

ABD yönetiminin korumacı ticaret politikaları kapsamında uygulamaya aldığı gümrük tarifelerine ilişkin gelişmeler piyasaların yönü üzerinde etkili olmaya devam ediyor. ABD ile Çin'in karşılıklı tarifeleri 90 gün boyunca indirme konusunda anlaşma sağlaması piyasalarda bir süredir hissedilen stresi azaltmasına rağmen, tarifelerin düşük de olsa uygulanacak olması ve gelecek dönemde olası yeni restleşmelerin yaşanabileceğine dair soru işaretleri varlığını koruyor.

Öte yandan, tarifelerin küresel ticareti sekteye uğratabileceği ve enflasyonist baskıları yeniden canlandıracağına yönelik endişeler sürerken, ABD'de son açıklanan enflasyon verilerinin beklentilerin altında gerçekleşmesi söz konusu gerginliğin bir miktar azalmasına yardımcı oldu.

Analistler, dün açıklanan enflasyon verilerinin tarifelerin etkilerini kısmen yansıttığını belirterek, özellikle mayıs ayı enflasyon verilerinde gümrük vergilerinin fiyatlar üzerindeki etkilerinin net olarak anlaşılabileceğini belirtti.

Bununla birlikte, ABD Merkez Bankasının (Fed), enflasyonda yıllık bazda yavaşlamaya rağmen para politikası adımı atmak için tarife politikaları nedeniyle oluşabilecek fiyat baskılarının daha da belirginleşmesini bekleyeceği öngörüleri artarken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in yapacağı faiz indirimine yönelik beklentiler eylül ayına kaydığı görüldü. Fiyatlamalarda Bankanın yıl genelinde ise toplam 2 kez politika faizini indireceği öngörülüyor.

"VERGİ İNDİRİMİNİ BAŞARIRSAK ÜLKEMİZ ROKET GİBİ OLACAK"

Öte yandan, ABD Başkanı Donald Trump, Orta Doğu turu kapsamında ziyaret ettiği Suudi Arabistan'da, 600 milyar dolarlık yatırım taahhüdü aldı. Burada düzenlenen yatırım forumunda konuşan ​​​​​​Trump, Kongre'nin ABD tarihindeki en büyük vergi indirimi düzenlemesini geçirmenin eşiğinde olduğunu belirterek, "Bunu başarırsak ülkemiz roket gibi olacak." dedi.

Trump, ABD borsalarındaki yükselişe de işaret ederek, piyasaların daha da yükseğe çıkacağını söyledi. Ayrıca sosyal medya hesabından paylaşım yapan Trump, enflasyonun, benzin, market ve enerji fiyatlarının düştüğünü belirterek, Fed'in de politika faizini düşürmesi gerektiği yönündeki söylemini tekrarladı.

Diğer yandan uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, ABD ile Çin'in karşılıklı tarifeleri geçici olarak düşürmesinin önemli bir gerilimi azalttığını ancak bunun ticaret savaşının sona erdiği anlamına gelmediğini bildirdi.

Kurumsal tarafta çip şirketi Nvidia da Suudi Arabistanlı şirket Humain'in yapay zeka fabrikalarında kullanılmak üzere ilk aşamada 18 bin adet yapay zeka çipi göndereceğini duyururken, şirketin hisseleri yüzde 5,6 değer kazandı.

ABD TAHVİL PİYASASINDA ALIŞ EĞİLİMİ GÖRÜLDÜ

Bu gelişmeler ışığında ABD tahvil piyasalarında son 4 iş gününde de devam eden satış eğilimi bugün sonlandı. Dün 4 baz puan yükselerek yüzde 4,50 seviyesine çıkan ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yeni günde yüzde 4,47'ye geriledi. Altının ons fiyatı ise ticaret gerilimlerinin azalacağı beklentileri, yatırımcıların kar realizasyonu güdülerinin etkileriyle yeni işlem gününde yüzde 0,8 değer kaybıyla 3 bin 225 dolardan alıcı buluyor.

Dolar endeksi dün yüzde 0,6 düşerek 101 seviyesinden kapanırken, yeni işlem gününde de yüzde 0,1 azalışla 100,9 seviyesinde bulunuyor.

Brent petrolün varil fiyatı da şu sıralar yüzde 0,5 düşüşle 65,9 dolardan işlem görüyor.

Dün New York Borsası'nda S&P 500 endeksi yüzde 0,72 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,61 yükselirken, Dow Jones endeksi yüzde 0,64 geriledi. S&P 500 endeksi 7 Nisan'da 4.835 puana düşerek yılın en düşük seviyesine gerilemesinin ardından buradan toparlanarak dün yıl başından bu yana olan kayıplarını geri kazandı. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne ise yükselişle başladı.

ALMANYA'DA ENFLASYON VERİSİ TAKİP EDİLECEK

Avrupa borsalarında ABD ile Çin arasında yapılan anlaşma ve Rusya-Ukrayna Savaşı'nın sona erebileceğine dair iyimserliklerle İngiltere hariç pozitif bir seyir izlenirken, gözler bugün Almanya'da enflasyon verilerine çevrildi.

Hollanda Merkez Bankası Başkanı ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) Yönetim Konseyi üyesi Klaas Knot, dünyanın bazı önemli para birimlerinin küresel sahnede dolarla rekabet etmeye çalışacağını ancak doların bir süre daha dünyanın temel para birimi olmaya devam edeceğini söyledi.

Bölgede siyasi gelişmeler de takip ediliyor. Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Antonio Costa, Bosna Hersek'teki mevcut siyasi kriz nedeniyle endişeli olduklarını ifade etti.

Ayrılıkçı söylem ve eylemlerin, Bosna Hersek'in toprak bütünlüğüne, egemenliğine ve anayasal düzenine aykırı olduğunu aktaran Costa, "AB, Bosna Hersek'in Avrupa'daki geleceğine bağlı kalmaya devam ediyor, bunun çok önemli bir mesaj olduğuna inanıyorum. Ayrılıkçı söylemler, Bosna Hersek'in Avrupa yoluyla çelişmektedir. Şu anda gerilimin düşürülmesi ve siyasi liderlerin birlikte hareket ederek ülke genelinde istikrar ve güvenliği sağlaması önemli." dedi.

Bu gelişmelerle dün Almanya'da DAX 40 yüzde 0,31, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,30, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,39 yükselirken, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yatay seyretti. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık seyirle başladı.

ASYA BORSALARI JAPONYA HARİÇ YÜKSELDİ

Asya tarafında ise, ABD ile Çin arasındaki tarife geriliminin azalması bölgede risk iştahının artırırken, gümrük vergilerinin karşılıklı olarak indirilse de görece bir miktar yüksek kaldığı değerlendiriliyor. Gelecek aylarda tarifelerin nereye varacağı konusundaki belirsizlik bölge pay piyasalarında bir risk unsuru olmaya devam ediyor.

Bölgede bugün açıklanan verilere göre, Japonya’da Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) aylık bazda yüzde 0,2 ile beklentilerin altında gerçekleşirken, yıllık bazda yüzde 2,4 artışla öngörülere paralel gerçekleşti.

Öte yandan, Hindistan ile Pakistan arasında sağlanan ateşkese ilişkin haber akışı da yakından izleniyor. Hindistan hükümeti, ABD Başkanı Donald Trump'ın Cammu Keşmir sorununda Hindistan ve Pakistan ile birlikte çalışacağı yönündeki açıklamasına tepki göstererek, konunun Pakistan ve Yeni Delhi yönetimi arasında ele alınması gereken bir mesele olduğunu belirtti.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,3 değer kaybederken, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,2, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,6 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,7 yükseldi.

EBRD, TÜRKİYE BÜYÜME TAHMİNİNİ REVİZE ETTİ

Dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,48 değer kaybederek 9.700,17 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise cuma akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,2 azalışla 11.152,00 puanda işlem gördü.

Öte yandan, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Türkiye ekonomisinin bu yıl yüzde 2,8, gelecek yıl ise yüzde 3,5 büyüyeceğini öngördü. Banka, bölgesel ekonomik büyüme tahminini Şubat 2025'teki öngörüsüne göre yüzde 0,2 düşürerek yüzde 3'e revize etti. Söz konusu değişiklikte, küresel ekonomik ve ticaret belirsizlikleri, zayıf dış talep ve gümrük tarifelerindeki artışların ülke ekonomilerinde yaratabileceği dolaylı etkiler belirleyici oldu.

Bu arada küresel endeks sağlayıcılarından MSCI, dünya genelinde endeks değişikliklerini açıkladı ve MSCI Global Standard Türkiye Endeksi'ne 9 hisseyi dahil ederken, 4 hisseyi çıkardı.

Dolar/TL, dün yatay seyirle 38,7910'dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının hemen altında 38,7900 seviyesinden işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde veri gündeminin sakin olacağını, yurt dışında ise Almanya'da enflasyon verilerinin takip edileceğini dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.600 ve 9.500 puanın destek, 9.800 ve 9.900 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu kaydetti.