Market fişlerinde sessiz tehdit! On saniye dokunmak bile krize kapı aralıyor

New York Üniversitesi Langone Sağlık Merkezi’nde çocuk ve çevre sağlığı alanında çalışmalar yapan Prof. Dr. Leonardo Trasande, marketlerden ya da mağazalardan verilen bu fişlerin büyük oranda "termal kâğıt" adı verilen özel bir malzemeyle üretildiğini ifade ediyor.

Bu kâğıtlar, düşük maliyetli olmaları nedeniyle tercih edilse de sağlığa zararlı kimyasallar içeren plastik bazlı kaplamalarla işleniyor.

Termal fişlerde kullanılan ısıya duyarlı mürekkep, yazının kağıda aktarılması için pratik bir yöntem sunsa da, beraberinde endişe verici etkiler getiriyor.

Bu tür fişlerde sıklıkla rastlanan bisfenol-A (BPA) ve yerine kullanılmaya başlanan bisfenol-S (BPS) gibi kimyasallar, vücutta hormon sistemini etkileyebiliyor.

Yapılan araştırmalar, bu maddelerin kalp-damar hastalıkları, hormonal dengesizlikler, kısırlık ve bazı kanser türleriyle bağlantılı olabileceğini gösteriyor.

Avrupa Birliği, BPS kullanımını gıda ambalajlarında yasaklamış durumda. ABD’nin Kaliforniya eyaleti ise bu kimyasalı “üreme sağlığına zararlı” maddeler arasında sınıflandırdı.

Market fişlerindeki risk yalnızca kimyasallarla sınırlı değil. Termal kâğıdın yüzeyinde yer alan plastik kaplamalar, zamanla parçalanarak mikro ve nano plastik haline geliyor.

Bilimsel araştırmalar, bu parçacıkların insan vücudunda beyin, damar sistemi ve sindirim kanalı gibi hayati bölgelerde birikebildiğini ortaya koyuyor.

Uzun vadede bu parçaların kronik iltihaplanmadan doğurganlık sorunlarına, kalp hastalıklarından kansere kadar birçok sağlık sorununa yol açabileceği düşünülüyor.

Prof. Dr. Trasande, bu tehditlere karşı kişisel farkındalık ve davranış değişikliğinin kritik olduğunu belirtiyor. Termal fişlere dokunmaktan kaçınmak, fişi aldıktan sonra elleri yıkamak ve mümkün olduğunca dijital fiş (e-fiş, SMS, e-posta) tercihinde bulunmak bireysel riskleri azaltabilir.