Memurlara yeni düzenleme, izin var ama sigorta eksik!

Kamu personeline yönelik sosyal destekler kapsamında önemli bir düzenleme yürürlüğe girdi. Artık memurlar, çocukları ilköğretime başlayana kadar yarı zamanlı çalışma hakkından yararlanabilecek. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda yapılan değişiklikle uygulamaya konulan bu düzenleme, doğum yapan ya da eşi doğum yapan memurları kapsıyor. Yeni uygulamayla memur ebeveynler, haftada en az 3 gün çalışmak koşuluyla yarı zamanlı çalışabilecek. Günlük mesai süresi ise en az 3, en fazla 8 saat olacak. Her iki ebeveynin de memur olması durumunda, çiftler bu haktan eşzamanlı olarak faydalanabilecek. Ancak yarı zamanlı çalışma maaşta da orantılı kesintiye yol açacak; bu kapsamda çalışan memurlar maaşlarının yalnızca yarısını alacak. Düzenleme, sosyal güvenlik primleri ve emeklilik süresi gibi konuları da doğrudan etkileyecek. Prim gün sayısı ve emeklilik hesaplamaları, çalışılan süreye göre yapılacak.

Günlük borçlanma bedelinin 213 TL olduğu düşünüldüğünde, yılda yaklaşık 130 gün eksik prim yatıracak bir memurun devlete ödemesi gereken borçlanma tutarı 27 bin 690 TL’yi bulacak. Bu da üç yıl boyunca yarı zamanlı çalışan bir memur için 83 bin TL’ye yaklaşan bir maliyet anlamına geliyor. HER YIL 80 BİN DOĞUM

2025 yılı itibarıyla Türkiye'de görev yapan yaklaşık 3,5 milyon memurun 1,2 milyonunu kadınlar oluşturuyor. Her yıl ortalama 80 ila 90 bin kadın memur doğum iznine ayrılıyor. Bu durum, düzenlemenin potansiyel olarak yüz binlerce kişiyi ilgilendirdiğini ortaya koyuyor. 2025 yılı ortalamasına göre kamuda görev yapan bir memurun aylık brüt maaşı yaklaşık 38 bin TL. Ancak yarı zamanlı çalışmayı tercih eden memurlar, bu ücretin yarısını, yani yaklaşık 19 bin TL maaş almaı tahmin ediliyor. Bu tutar, özellikle büyükşehirlerde yaşayan aileler için asgari geçim sınırının altında kalabileceği gerekçesiyle eleştiri konusu oluyor.

BORÇLANMIŞ OLACAKLAR

Sosyal Güvenlik Uzmanı Ozan Bardakçı, memurlara tanınan hakla ilgili bilgiler verirken, şunları söyledi: "Yeni yönetmeliğe göre; doğum yapan memurlar analık izninin, eşi doğum yapan memurlar ise babalık izninin ardından çocukları ilkokula başlayana kadar haftalık mesainin yarısı kadar çalışabilecek. Bu süreçte maaş ve SGK primleri yarım yatacak, ancak sağlık sigortası tam olarak karşılanacak. Eksik prim günleri ise 5510 sayılı Kanun’un ek 11. maddesine göre borçlanılarak tamamlanabilecek.”

DAVAYA GEREK KALMADI

"Uygulama 2016 yılında çıkarılan 6663 sayılı kanunla devlet memurları kanununa eklenen ek 43. madde ile geldi" diyen Bardakçı, "Dokuz yıldır kanunun uygulanmama sebebi ise bu kanunun uygulanması için kurumların yönetmelik bekliyor olmasıydı. Bu nedenle 2016’dan bu yana yüzlerce hatta binlerce doğum yapan veya eşi doğum yapan memur kanunda yazılı olan bu hakkını yönetmelik çıkmadığı için dava yoluyla almak zorunda kalmıştı. Artık doğum yapan memurlar davaya gerek kalmadan kanundaki haklarını kullanabilecekler" diyerek açıklamalarını noktaladı.

Ebeveynleri çocukları ilkokul başlayana kadar haftada en az üç gün kamu dairesine gitmek şeklinde izin kullanabilecekler. TEREDDÜT YARATIYOR

Aile yılı kapsamında devlet memurlarına tanınan yarı zamanlı çalışma hakkına ilişkin değerlendirmede bulunan Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram, uygulamanın bazı soru işaretlerini beraberinde getirdiğini belirtirken, şunları söyledi: "Bazı meslek gruplarının kapsam dışında tutulması ve çalışanın sadece maaşının yarısını alacak olması, yeni bir düzenleme gerektirip gerektirmeyeceği konusunda tereddüt yaratıyor. Özellikle anne babalar, gelir kaybı nedeniyle bu haktan yararlanmak istemeyebilir. Ayrıca maaşın yarı oranında ödenmesi, sigorta primlerinin de yarım yatırılması anlamına geliyor ki bu durum, emekliliği geciktirebilir” dedi.

Bayram, bu noktada yeni bir düzenlemeye ihtiyaç olduğunu vurgulayarak şu öneriyi dile getirdi: “Bu kapsamda şu ana kadar herhangi bir düzenleme yapılmasa da, nasıl annelere doğum döneminde borçlanma hakkı tanınıyorsa, yarı zamanlı çalışan ebeveynlere de benzer bir imkan sağlanmalı."

[email protected] 

Kaynak: Web Özel