MEVLÜT TEZEL Elektrikli araçlarda uygulama indirme çilesi

Türkiye'de elektrikli araç sayısı bir yılda yüzde 120, şarj soket sayısı yüzde 55 arttı.
32 bin barajını aşan şarj ağında her 9 elektrikli araca 1 şarj soketi düşüyor.
Türkiye'deki müstakil ev sayısının düşük olmasını da hesaba katarsak her dokuz araca bir şarj soketi düşük bir oran.
Elektrikli araçların en büyük dezavantajı şarj istasyonlarının henüz ihtiyacı karşılamaması ve şarj sürelerinin uzun olması.
Özellikle bayramlarda ve tatil dönemlerinde uzun yola çıkanlar şarj sırası beklemek zorunda kalıyorlar.
Bir diğer sorun ise her şarj istasyonu için telefona uygulama indirmek.
Bir vatandaş sosyal medyada "Telefonda tam 30 uygulama var, bunların 29'u sadece şarj için" diye bir paylaşım yaptı.

Gerçekten deli saçması bir durum.
İnsanlar farklı şarj istasyonları kullandıklarında sürekli uygulama indirmek zorunda kalıyorlar.
Türkiye'de Mart 2025 itibariyle 175'i aşkın şarj istasyon firması faaliyet gösteriyordu. Bu sayı biraz daha artmış olabilir.
175 farklı şirketin bu işi yapması ortaya dağınık bir yapı çıkarıyor.
Vatandaş farklı şarj istasyonları için uygulama yüklemesi ve tek tek üye olması büyük çile.
Yaşı büyük insanlar bu uygulama işinden de pek anlamıyor. ATM'de yardım bekleyen emekliler gibi uygulama indirmek için birilerini arıyorlar.
175 şarj istasyonu uygulaması için birkaç temel uygulama devreye sokulsa, ortak altyapılar oluşturulsa bu sorun çözülür.
Öte yandan 175 şirket de çok fazla.
Rekabeti bozmayacak şekilde bu sayının düşürülmesi, bazı şirketlerin birleşmesi de bir çözüm olabilir.

***

YALNIZ ÖLMEK!
Hollanda'nın Den Haag kentinde bir evde yıllar önce öldüğü düşünülen bir kişinin iskeleti bulundu.
Ölen kişinin evin sakini olup olmadığı, ne zaman ve nasıl öldüğü henüz netleşmiş değil.
Evde yapılan incelemede, kapının arkasında yığınla posta, sinekler ve fare pisliği bulunduğu, kapı paspasında ise hâlâ koronavirüs aşısı uyarısının durduğu ortaya çıktı.
Demek ki, koronavirüs döneminde öldü bu kişi!

Yalnızlık ve yalnız yaşamanın böyle de bir trajedisi var; ölüyorsunuz kimsenin haberi olmuyor ve salonda iskelete dönüşüyorsunuz!
Yaşlı nüfusun fazla olduğu ülkelerde evde yıllar önce ölmüş kişilerin bulunma sıklığı arttı.
Sosyal izolasyon ve yalnızlık dünyanın yeni yüzleşmeye başladığı büyük bir sorun.
Bu soruna çözüm üretmek için İngiltere'de Yalnızlık Bakanlığı bile kuruldu.
Türkiye'de 65 ve daha yukarı yaştaki nüfus sayısı 2024 yılında 9 milyon 112 bin 298 kişiye ulaştı.
Ülkemizde son 10 yılda yalnız yaşayanların sayısı yüzde 71 artış gösterdi.
2024 rakamlarına göre 5 milyon 321 bin 540 kişi yalnız yaşıyor.
En az bir yaşlı fert bulunan 6 milyon 726 bin 583 hanenin 1 milyon 750 bin 900'ünü tek başına yaşayan yaşlı fertler oluşturuyor.
Özetle yalnızlık ve sosyal izolasyon sorunlarına çözüm üretecek yasalara ve projelere ihtiyaç var.

***

BELEDİYE EMLAK VERGİLERİNDEKİ ÇILGIN ARTIŞ
Haziran ayı itibarıyla toplanan takdir komisyonları, 2026-2029 dönemi için yeni metrekare rayiç bedellerini belirledi.
Çıkan haberler kötü! Özellikle büyükşehirlerde ciddi artışlar yapıldı.
Yeni rayiç değerlerde artış yüzde 300'den başlayıp, bazı lüks semtlerde yüzde 1500'lere kadar ulaştı.
Emlak vergisine esas bina metrekare normal inşaat maliyet bedelleri de yükseldi.
Hem rayiçlerde 10-15 kata varan artışlar hem de metrekare bedellerindeki artış dikkate alındığında emlak vergisi 2026'da ciddi oranda zamlanacak.
Bunun yanı sıra birçok ev de değerli konut kapsamına girecek.
Gayrimenkul fiyatları da arttı ama yüzde 300 ile yüzde 1500 arası zam ne demek?

Bir arkadaşım bu sene 1300 TL ödediği emlak vergisinin gelecek yılki oranına bakmış. Seneye 26 bin TL ödeyecek.
20 kat artış ne demek?
Belediyeler vatandaşı soymaya mı çalışıyor?
Üstelik rayiç değerlerdeki astronomik artış emlak vergisi dışında konut vergisini de etkileyecek!
Şu an çoğu insan uyanmadı! Özellikle 2027 yılında emlak vergileri ödenmeye başlandığında kıyamet kopabilir.
Olacakları şimdiden görür gibiyim çoğu insan bu astronomik vergileri ödemez!
Seçim zamanı geri adım atılır. Vergisini zamanında ödeyenler de yine zarar eder!
Emlak vergisindeki bu astronomik artış ev fiyatlarını, kiraları da yükseltir. Enflasyonu da artırır!
Yatırım amaçlı konut alma oranı da düşer! Böylece konut yapımı düşer, kiralar uçar gider!
Devlet konut krizi yaşanmaması için şimdiden harekete geçmeli.

***

19 MİLYON 485 BİN!
Türkiye'de evlilik çağında olmasına rağmen yuva kurmayı düşünmeyenlerin sayısı 19 milyon 485 bine ulaşmış.
Bu sorunun, bireysel yaşam tercih edenlerin sayısının artması, gençlerde işsizlik oranın yükselmesi, kadınların üniversite sonrası kariyer odaklı yaşamayı tercih etmesi, ekonomik zorluklar, doğru kişiyi bulamamak, düğün ve yeni bir yuva kurmanın maliyetinin artması gibi birçok nedeni var.
Doğum oranlarının düşmesinin önemli nedeni de gençlerin evlenmeyi sürekli ertelemesi.

Devletimiz bu sorunu çözme konusunda son yıllarda yeni evlenenlere kredi, doğum izinlerinin artırılması gibi adımlar atıyor.
Aslında verilere göre, 2023'e kıyasla evliliklerde hafif bir artış söz konusu.
2023'te 567 bin 11 olan evlilik sayısı, 2024'te 568 bin 395'e yükseldi.
Buna karşın, 2023 yılında 173 bin 342 olan boşanma adedi, 2024'te 187 bin 343'e çıktı.
Özetle bu sorunu çözmek için sadece devletin yardımları yetmez. Özel sektör de çalışanlarını evlenmeye yöneltmek için teşvik projeleri geliştirmeli.

***

Altyazı
"Geriye dönemeyeceğinizi bildiğinizde ileriye gitmek daha kolay değil midir?'' (Seconds)