Milyonlarca emekliye müjdeyi verdi: İsa Karakaş açıkladı

SGK Uzmanı İsa Karakaş, emekli olduktan sonra da çalışanlar için dikkat çeken ifadeler kullandı.

Karakaş, Türkiye gazetesinde "Emeklilerin çift maaşla çalışmalarının püf noktaları" başlıklı yazısında şu ifadeleri kullandı:

16 milyonu aşkın emeklinin önemli bir bölümünü erken yaşta emekli olanlar oluşturmaktadır. Emeklilerin yegâne iaşe dayanağı, varlığı, SGK’dan almakta oldukları emekli maaş ve gelirlerdir.

Erken emeklilik, önemli bir avantaj olsa da gerek emeklinin en üretken ve deneyiminin dorukta olduğu zamanda çalışma hayatından çekilmesi gerekse kifayetsiz emekli maaşları yüksek enflasyon ve hayat pahalılığı ile birleşince maalesef emeklilerin çoğunluğu çalışmak zorunda kalmaktadır.

Emeklilerin yeniden çalışma hayatına dönmesinde en büyük engeli aylıklarının SGK tarafından kesilmesi teşkil etmektedir. Ancak emekli olanların maaşlarının kesilmeden gönül rahatlığıyla çalışması için “sosyal güvenlik destek primi” uygulaması da bulunmaktadır. Bu uygulama mevcut emekliler ile 2008 yılı Ekim ayı başından önce sigortalılığı bulunanlar için geçerlidir.

Sigortalıların sosyal güvenlik destek primi uygulamasına tabi olup olmadıkları ve uygulamada hangi kanun hükümlerinin ve maddesinin geçerli olacağı ilk defa sigortalı olunan tarihe göre değişiklik göstermektedir.

Sigortalılar emeklilik aylığı bağlandıktan sonra çalışmaya başladıkları iş yerlerinde işe giriş bildirgesinde tüm sigorta kollarına tabi çalışmayı tercih edebilecekleri gibi, aynı işveren yanında çalışmalarının devam etmesi hâlinde “Sigortalı Tercih Bildirim Formu” ile sosyal güvenlik destek primine tabi çalışarak aylıklarının yeniden bağlanmasını talep edebilmekte ya da aylıklarını kestirmeyip düzenlenecek işe giriş bildirgesinde sosyal güvenlik destek primini seçebilecekleri gibi aynı işveren yanında çalışmalarının devam etmesi hâlinde Sigortalı Tercih Bildirim Formu ile aylıklarını kestirip tüm sigorta kollarına tabi olmayı tercih edebilmektedir.

Emeklilerden işçi statüsünde çalışanlar ile diğer SSK (4/1-a) kapsamında çalışanların prime esas kazançları üzerinden %30 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilmektedir. Bu oranın sadece dörtte birini sigortalı ödeyecektir. Kalan dörtte üçü ile %2,25 oranında iş kazası-meslek hastalığı (kısa vadeli sigorta kolları) priminin tamamını bunları çalıştıran işveren ödeyecektir. Örneğin bir iş yerinde çalışmaya başlayan emekliye aylık brüt 60.000-TL ödenecekse bu durumda emeklinin ödeyeceği SGDP Primi 4.500-TL olacaktır.

Bu kapsamda sayılan kişilerden sosyal güvenlik destek primine tabi olanların prim ödeme yükümlüsü bunların işverenleridir. Örneğimizdeki emekliyi çalıştıran işveren ise kalan %22,5 prim hissesi ile kısa vadeli sigorta kolları primi %2,25 olduğunu varsayarsak işverenin bu emekli işçiden dolayı % 24,75 oranında prim ödemesi gerekecektir.
Sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışan sigortalının iş kazası geçirmesi veya meslek hastalığına tutulması hâlinde, bu sigorta kollarından gerekli yardımlar yapılmaktadır.

KAMUDA ÇALIŞANA TEK MAAŞ

Emeklilik veya yaşlılık aylığı alanlar, aylıkları kesilmeksizin, genel bütçeye dâhil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin yüzde 50’sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklarda herhangi bir kadro, pozisyon veya görevde çalıştırılamayacak ve görev yapamayacaklar.
Bu nedenle kamu kuruluşlarında çalışmaya başlayan sigortalılar, aylıklarını kestirmeden çalışmaya devam edemeyecekler. Kamu sektöründe çalışmak isteyen emeklilerin bu hususu mutlaka göz önünde bulundurmaları gerekir. Diğer yandan bunlardan uzun ve kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primi alınacak ve bunlar kamu idarelerinde yapmış oldukları çalışmalarından ötürü Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi tutulmayacaklar.
KENDİ ADINA ÇALIŞAN EMEKLİLER
SSK (4/1-a), Bağ-Kur (4/1-b) veya Emekli Sandığı (4/1-c) kapsamında emeklilik (yaşlılık) aylığı alanlar emeklilikten sonra iş yeri sahibi olmaları, şirket ortağı olmaları yada herhangi bir şekilde kendi ad ve hesaplarına bağımsız çalışmaları durumunda Bağ-Kur (4/1-b) kapsamına girmektedir.
Belirtilen şekilde Bağ-Kur (4/1-b) kapsamına giren emeklilerden sosyal güvenlik destek primi dâhil olmak üzere herhangi bir prim kesintisi yapılmamaktadır.

EMEKLİNİN ÖDEDİĞİ PRİMLERİN FAYDASI

Sosyal güvenlik destek primi ödenmiş veya bildirilmiş süreler malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim gün sayısına ilave edilmemektedir. Bu nedenle ikinci emeklilik söz konusu olmayacağı gibi mevcut alınan emeklilik aylığına da bir etkisi bulunmamaktadır. Ayrıca ödenen sosyal güvenlik destek priminin toptan ödeme şeklinde geri alınması da mümkün bulunmamaktadır.
Bağ-Kur (4/1-b) sigortalıları yönünden SGDP ödenmiş süreler sigortalılık süresi sayılmamakta, primler toptan ödeme olarak iade edilmemekte ve hizmet birleştirilmesinde dikkate alınmamaktadır.