Papa 14. Leo Türkiye ye gelecek mi, İznik Konsili neden önemli?

8 Mayıs'ta Katolik Kilisesi liderliğine seçilen Papa 14. Leo'nun bu yıl içinde Türkiye'yi ziyaret etmesi gündemde.

Papa'nın ziyaret planı, Hristiyan dünyası için tarihi önemdeki İznik Konsili'nin yıldönümü odaklı planlanıyor.

Hristiyan dünyası bu yıl kilisenin evrenselliğinin sembolü olarak görülen konseyin 1700'üncü yıl dönümünü kutluyor.

Seyahatin ise Kasım ayında yapılabileceği belirtiliyor.

Yeni papa için geçen 18 Mayıs Pazar günü yapılan göreve başlama törenine katılan Fener Rum Patriği Bartolomeos, 19 Mayıs Pazartesi günü de Vatikan'da Papa 14. Leo ile görüştü.

Patrikhane'den daha sonra yapılan açıklamalarda Papa'nın, "İznik Ekümenik Konseyi'nin toplanmasının 1700. yıl dönümünü anmak üzere, bu yıl içinde belirlenecek bir tarihte Türkiye'ye seyahat etme konusunda güçlü arzusunu dile getirdiği" belirtildi.

Patrik Bartolomeos da İtalyan Katolik haber kanalı TV2000'e yaptığı açıklamada "[Papa] bana İznik'in yıl dönümünde Türkiye'ye gelmek istediğine dair güvence verdi" dedi.

Papa 14. Leo da 19 Mayıs'ta diğer dinler ve kiliselerden temsilcilerle buluşmasında İznik'i andı.

Papa "Benim bu göreve seçilmem, 1. İznik Ekümenik Konsili'nin 1700. yıl dönümünde gerçekleşti. Bu Konsil, tüm kiliseler ve dini topluluklar tarafından paylaşılan inancın gelişiminde temel bir aşamayı temsil ediyor… Roma Piskoposu olarak Baba, Oğul ve Kutsal Ruh'a aynı inancı taşıyan herkes arasında tam ve net bir birliğin yeniden kurulmasını sağlamayı öncelikli görevlerimden biri olarak görüyorum."

Vatikan'ın resmi yayın organı L'Osservatore Romano da, "Papa XIV. Leo'nun, Ekümenik Konsil'in 1700. yıl dönümünü anmak için İznik'e gitme niyeti herkesçe bilinmektedir" diye yazdı.

'Kasım sonu önerildi'

Önceki Papa Francesco döneminde, Patrik Bartolomeos da dahil diğer Hristiyan kiliseleri liderleriyle yakınlık ön plandaydı.

Yaklaşık bin yıl önce "büyük bölünme" ile Doğu ve Batı kiliselerinin ayrılmasından sonra sembolik adımlar atılmıştı.

Patrik Bartolomeos, Francesco'nun seçimi sonrası 2013'te Vatikan'daki göreve başlama törenine katılarak bu törene iştirak eden ilk patrik olmuştu.

Francesco, rahatsızlığı ve geçen ay hayatını kaybetmesinden önce İznik Konsili yıldönümü için Türkiye'ye seyahat organize etmeyi planlıyordu.

Sağlık durumu 20 Mayıs'taki yıldönümü etkinliklerine katılmasına elvermese de kasım ayında, İstanbul'daki Fener Rum Patrikhanesi'nin kuruluş günü sayılan Aziz Andreas Yortusu için bir ziyaret olasılığından söz ediliyordu.

Daha önce Türkiye'yi ziyaret eden diğer dört papadan üçü de ziyaretlerini, 30 Kasım'daki Aziz Andreas Yortusu'na denk gelecek şekilde organize etmişlerdi.

Şimdi de patrikhaneye yakın kaynakların verdiği bilgiye göre Papa 14. Leo'nun ziyareti için 27-30 Kasım tarihleri üzerinde duruluyor. Ancak ziyaretin daha önce gerçekleşmesi de mümkün görülüyor.

Davet mektubu gerekiyor

Katolik Kilisesi'nin İtalya yönetiminin gazetesi Avvenire, Francesco'nun İznik'e 24 Mayıs'ta gitmeyi umduğunu, Patrikhane'nin yeni papaya ise Kasım sonunu önerdiğini yazdı.

Ziyaret tarihinin ilerleyen günlerde netleşmesi bekleniyor.

Hangi tarihlerin değerlendirildiği sorularımıza Vatikan Basın Ofisi'nden yanıt gelmedi.

Papalık Dinlerarası Diyalog İdaresi ise "Papa XIV. Leo'nun İznik Konsili'nin yıldönümü dolayısıyla Türkiye'ye gerçekleştirmesi muhtemel apostolik seyahat hakkında şu anda elimizde bir bilgi bulunmamaktadır. Her zamanki gibi resmi açıklamayı beklemek lazım" dedi.

Vatikan Şehir Devleti vasfı da taşıyan Papa'nın Türkiye ziyareti için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın davet mektubu göndermesi beklenecek.

Bu durumda Papa'nın İznik dışında Ankara ve muhtemelen İstanbul'a gitmesi de olası görülüyor.

İznik Konsili neden önemli?

Latince adı Nicaea olan bugünkü İznik'te 20 Mayıs 325'te toplanan tarihi konsil, Papa'nın elçileri ve Doğu kiliselerinden temsilciler de dahil 300'den fazla piskoposun katılımıyla yapılan ilk evrensel konsey toplantısıydı.

İznik Konsili, Hristiyanlığı "meşru" bir din olarak tanıyan Roma İmparatoru Konstantin tarafından organize edildi.

O dönem bazı ritüeller ve inanç unsurlarıyla ilgili süren tartışmalara bu toplantıyla son verilmesi amaçlanıyordu. İznik Konsili'nin bugün de Hristiyan inancı açısından süregelen başlıca etkilerinden biri İsa'nın tanrısallığının tanınması oldu.

Doğu-Batı kiliseleri arasındaki ayrılıktan yüzlerce yıl önce yapılan toplantı, Hristiyan dünyası için "birlik" simgesi olarak görülüyor.

Katolik Kilisesi'nin papasının bu toplantının yıldönümüne katılması da bu yüzden birlik yönünde bir adım olarak yorumlanıyor.

Katolik Kilisesi'nin bu seneki kutsal yıla (jübile) denk gelmesi de 1700. yıl kutlamalarının sembolik önemini artırıyor.

Ayrıca bugün İznik'in Türkiye sınırları içinde yer alması nedeniyle olası bir ziyaret Hristiyan mezhepleri arasındaki yakınlaşmanın ötesinde dinler arası diyalog, Ortadoğu ve Rusya gibi bölgeyi ilgilendiren jeopolitik gelişmeler açısından da önemli görülüyor.