Prof. Dr. Süha Özden: Marmara da büyük deprem olasılığını bilmek ve kabul etmek zorundayız

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Deprem Dairesi verilerine göre, saat 02.33'te merkez üssü Marmara Denizi'nin, İstanbul'un Büyükçekmece ilçesi açıkları olan 3.5 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Yerin 8.36 kilometre derinliğinde kaydedilen deprem çevre ilçelerde de hissedilirken, kısa süreli paniğe neden oldu. İlçe merkezine yaklaşık 22 kilometre uzaklıkta meydana gelen depremde, ilk belirlemelere göre herhangi bir olumsuz durum yaşanmadı.

PROF. DR. ÖZDEN: BU DEPREM 23 NİSAN'IN DEVAMI

Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süha Özden, CNN TÜRK canlı yayınında şu ifadeleri kullandı:

Dün gece olan 3.5 büyüklüğündeki deprem daha önce 23 Nisan'da meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki depremin artçısı olarak karşımıza çıkıyor. Aynı segment üzerinde Kumburgaz segmenti üzerinde. 6.2'den sonra böyle depremler olabilir demiştik. Artçı depremler devam edecek. Bu segment üzerinde belli ölçüde kırılma meydana geldi. Fay hareketi oluştu. Ama tabii bu çok büyük bir fay hareketi değil. Dolayısıyla büyük bir yer değiştirme gerçekleştirmedi. 7'nin üzerindeki deprem ancak daha büyük bir yer değiştirmeyle oluşturabilir. AFAD'ın da açıkladığı gibi 30 santimlik yanal bir hareketi bu deprem sırasında gördük. Devamında artçı şoklarını görüyoruz. 

"BÜYÜK DEPREM OLASILIĞINI BİLMEK VE KABUL ETMEK ZORUNDAYIZ"

Şöyle bakmak lazım; Marmara Denizi içerisinde deprem tekrarlanma aralığı yaklaşık olarak 200 yılda bir 250 yılda bir büyük deprem olarak karşımıza çıkıyor. Genel tekrarlanma bu. Bazen bu kaideye uymayabilir büyük depremler ama bu türden büyük deprem olasılığını bilmek ve kabul etmek zorundayız. 7'den küçük depremlerle acaba olur mu diye düşünülebilir ama gerek Kumburgaz segmenti üzerinde gerek batıdaki Tekirdağ ya da doğusunda Avcılar ya da Adalar segmentleri üzerinde 7 büyüklüğündeki deprem ihtimali daha küçük depremlere göre daha yüksek duruyor.

Bu deprem 23 Nisan'ın devamı. Onun dışında ne doğu segmentine ne batı segmentine bir geçiş yoktur. Herhangi bir şey göremiyoruz. Son zamanlarda Marmara çukurları içerisinde de küçük artçı şoklar olduğunu görüyoruz batıya doğru. Bunların daha doğuya geçtiğine şahit olmadık.

30-40 km. fay segmenti üzerinde maksimum olabilecek 7'ye yakın bir depremin potansiyeli var. Neden var? Şöyle açıklamaya çalışıyorum; 6.2 büyüklüğündeki depremle 30 santimetrelik bir yer değiştirme olduysa eğer bu fayın da yıllık hareket hızı 20 milimetre ise bu bize 10 ya da 15 yıllık bir zaman kazandırır. Yani 10 ya da 15 yıl ileri gittiğimiz zaman sanki 6.2 büyüklüğündeki deprem olmamış noktasına geliriz. Orada biriken stresin ne kadar olduğu ne zaman açığa çıkacağını söyleyemeyiz ama belli büyüklüğe kadar ulaşabileceğini söylüyoruz. 23 Nisan'da kırılan segment için söylüyorum. 1999'da Kocaeli'nde 7.4 oldu, koyun üzerine 150 yıl rahatsınız diyoruz. Oradaki 7.4 büyüklüğündeki depremde 5 metre yer değiştirme meydana geldi, ne yapıyor size daha uzun bir periyot ortaya koyuyor.

Bu anlamda baktığınız zaman Kumburgaz segmentinde meydana gelen artçı bir deprem olduğunu söyleyebilirim. Doğusunda batısın da bir hareketlilik görmüyoruz. Bu fay üzerinde meydana gelebilecek en büyük depremler 7'lik depremlere karşılık geliyor.

"MARMARA DENİZİ'NİN İÇİ KOMPLİKE YAPIYA SAHİP"

Marmara Denizi'nin içi komplike bir yapıya sahip, bazı yerlerde çukurluklar oluşturmuş fay, bazı yerlerde yamaçlar. Bazı yerlerde önünde heyelanlar bekliyor. Bir kırılmayla birlikte heyelan oluşturmayı. Komplike, karmaşık bir deniz Marmara Denizi. Cetvelle çizilmiş gibi bir fay çizemiyorsunuz. Bu da yorumlamayı biraz daha zorlaştırıyor.

ARTÇILAR DEVAM EDECEK Mİ?

6.2 büyüklüğündeki depremden sonra hareket azalıyor. Belli müddet devam edecek. Bu büyüklüğün üzerine çıkacağını düşünmüyorum. Zayıflayıp duracağını düşünüyorum.

İstanbul için kolay bir durum değil. Çok dar alanda sık yapılanma var. Kentsel dönüşümde artık gecikmemek gerekiyor. Binamızı zeminimizi iyi bilmek lazım.