Rusya nın tek uçak gemisi Amiral Kuznetsov’un onarımı askıya alındı: Yıkım mı, modernizasyon mu? Dış Haberler

İzvestia ve Kommersant gibi Rus medya organlarının haberine göre, onarım çalışmaları süresiz olarak durduruldu. Gemiye yönelik bakım ve modernizasyon projesi, teknik aksaklıklar, yolsuzluklar ve Ukrayna'daki savaşın ağırlaştırdığı bütçe krizi nedeniyle çıkmaza girdi.

UÇAK GEMİSİ ARTIK ASKERİ ÖNCELİK DEĞİL

İzvestia'nın aktardığına göre, onarım çalışmalarının askıya alınmasının iki temel nedeni var. Birincisi, Rusya’nın Ukrayna’daki savaş nedeniyle tüm askeri harcamalarını kara ve hava cephelerine yönlendirmesi. İkincisi ise uçak gemisi konseptinin Rus askeri çevrelerinde artık sorgulanması.

Rusya Pasifik Filosu'nun eski komutanı Amiral Sergey Avakyants, Rus medyasında çıkan haberlerde, klasik uçak gemilerinin modern harp koşullarında savunmasız ve pahalı yapılar olduğunu, bu nedenle Rus Donanması’nın geleceğinin insansız ve robotik sistemlere sahip platformlarda olduğunu söyledi. Rusya Deniz Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Amiral Andrey Kostin ise Kommersant’a yaptığı açıklamada, geminin hurdaya ayrılabileceğini belirtti.

SEKİZ YILDIR LİMANDA: KAZALAR, YANGINLAR VE YOLSUZLUKLAR

1985’te hizmete giren Amiral Kuznetsov, son görevini 2016-2017 yıllarında Suriye açıklarında gerçekleştirdi. Bu görevde iki savaş uçağı (bir MiG-29K ve bir Su-33) iniş sırasında denize çakıldı. Gemi sık sık arıza verdi, römorkör desteği olmadan hareket edemedi. Görev sırasında yayılan yoğun siyah duman görüntüleri dünya basınında alay konusu oldu. İngiltere’nin o dönemki Savunma Bakanı Michael Fallon gemiyi “utanç gemisi” (ship of shame) olarak tanımlamıştı.

2017’de Murmansk’a çekilen gemi, Barents Denizi kıyısında yeniden inşa edilmeye başlandı. Ancak 2019’da çıkan büyük bir yangın, onarımı büyük ölçüde sekteye uğrattı. Yangının, kıvılcımın yakıt dolu bölmeye sıçraması sonucu çıktığı açıklandı. 2024’te ise Rus istihbarat servisleri, Ukrayna gizli servisinin, gemide görevli bir Rus askeriyle irtibat kurup sabotaj planladığını ortaya çıkardı. Asker, durumu yetkililere bildirince plan boşa çıktı.

Bu süre zarfında geminin onarım maliyetleri 60 milyar rubleyi (yaklaşık 641 milyon euro) geçti. Rus basınına göre birçok yolsuzluk iddiası soruşturmalara yol açtı. Özellikle United Shipbuilding Corporation (USC) ve Zvezdochka Tersanesi üzerindeki denetimler sıkılaştırıldı.

UÇAK GEMİSİNİN GELECEĞİ TARTIŞMALI

Rusya’da bazı askeri analistler, Amiral Kuznetsov gibi klasik uçak gemilerinin çağ dışı kaldığını savunuyor. Avakyants’a göre, modern füze sistemleri birkaç dakika içinde böyle dev gemileri yok edebiliyor. Bu nedenle kaynakların insansız hava araçları (İHA), robotik sistemler ve modüler savaş platformlarına yöneltilmesi gerektiğini savunuyor.

Ancak bu görüşe karşı çıkanlar da mevcut. Rus Bilimler Akademisi’ne bağlı Dünya Ekonomisi ve Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’nden (IMEMO) askeri uzman İlya Kramnik, yayınladığı analizinde, modern bir donanmanın denizden hava desteği olmadan çalışamayacağını savunarak, uçak gemilerinin stratejik önemini vurguluyor. Ona göre açık deniz görevlerinde gemilere kıyıdan hava desteği sağlamak neredeyse imkânsız, dolayısıyla uçak gemileri vazgeçilmez.

RUS DONANMASI ZOR DÖNEMDEN GEÇİYOR

Amiral Kuznetsov’un hurdaya çıkarılması durumunda Rusya, operasyonel uçak gemisi olmayan tek BM Güvenlik Konseyi daimi üyesi olacak. Buna karşılık Fransa, Charles de Gaulle’ün ardından ikinci bir nükleer uçak gemisinin inşasına başladı.

Tüm bu gelişmeler, Ukrayna’daki savaş nedeniyle Rusya’nın askeri-endüstriyel yapısının büyük baskı altında olduğunu gösteriyor. Bu yıl Saint-Petersburg’daki Deniz Kuvvetleri Günü geçidi güvenlik gerekçesiyle iptal edildi. Ukrayna’nın Rus limanlarına ve askeri tesislerine İHA saldırıları arttı. Özellikle Karadeniz Filosunda ciddi kayıplar yaşandı: Moskova kruvazörü başta olmak üzere, savaşın başlangıcından bu yana filodaki gemilerin %20’si ya batırıldı ya da ağır hasar aldı.