SGK düzenlemeyi hayata geçirdi! Aylık bağlamada kolaylık

Sivil vatandaşların engelli hale gelmesine veya vefatlarına neden olan olayın; yetkililerce güven ve asayişin korunmasında verilen görev sırasında vuku bulması halinde maaş bağlanabiliyor. Ayrıca güvenlik güçlerine kendiliklerinden yardımcı olan ve fayda sağlayanlar ile terör eyleminin ortaya çıkarılması veya bertaraf edilmesi sırasında engelli kalan veya hayatını kaybedenlerin yakınlarına da aylık bağlanıyor.
BAŞVURULAR NEREYE?
Başvurular doğrudan dilekçe ile SGK'ya yapılabileceği gibi ikamet edilen il ya da ilçe mülki idare amirlikleri, İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğüne de yapılabiliyor. Başvurular zarara uğrayan kişinin ya da mirasçılarının olayın öğrenilmesinden itibaren 60 gün, her halükârda olay tarihinden itibaren bir yıl içinde yapılıyor.
SORUNUN KAYNAĞI NE?
Mağdurlara aylık bağlanabilmesi için Zarar Tespit Komisyonu kararı ve gerekli belgelerin SGK'ya gönderilmesi gerekiyor. Olayın yaşandığı tarihten itibaren en geç bir yıl içinde valiliklerden gerekli yazıyı alamayan mağdurlara aylık bağlanamıyor. Bir yıl içinde yazı alamayan çok sayıda vatandaş bulunuyor. CİMER, TİHEK, TBMM Dilekçe Komisyonu ve Kamu Denetçiliği'ne (KDK) şikayetçi olan vatandaşlar, sonuç alamamaları üzerine mahkemenin yolunu tutuyor. Mağdurlar tarafından çok sayıda dava açılmış durumda.
SGK NASIL BİR ADIM ATTI?
SGK, Meclis Dilekçe Komisyonu, TİHEK, CİMER ve KDK'dan gelen "bu sorunun çözülmesi için ne yapmayı planlıyorsunuz?" eksenindeki birden çok resmi yazı ve açılan tüm davaların kurum aleyhinde sonuçlanmaya başlaması üzerine harekete geçti. SGK, bir yıl içinde gerekli komisyon kararı ve belgelerin valiliklerden alınması için ne yapılabileceği konusunda İçişleri Bakanlığı'na yazı yazdı.
İçişleri Bakanlığı, SGK'ya konuya ilişkin gönderdiği yazıda yasal düzenlemeye işaret etti. İçişleri Bakanlığı yazısında "İl mülki amirlikleri tarafından temin edilip SGK'ya gönderilecek olaya ilişkin adli, idari ve askeri mercilerden sağlanacak her türlü bilgi ve belgenin terör eylemi veya terörle mücadele faaliyetleri nedeniyle yaralanma, engelli hale gelme ve ölüm halinin gerçekleşip gerçekleşmediğini ortaya koyacak nitelikte olması" kriterini dile getirdi. "Zarar tespit komisyonu kararı aranmasına gerek olmadığı" ifadesine yer verilen İçişleri Bakanlığı yazısında, engelli hale gelme ve ölüm halinde aylık bağlamaya ilişkin karar vermeye yetkili merci veya mercilere ilişkin açık bir düzenleme yapılmasının gerekliliğine dikkat çekildi.
GEÇİCİ DÜZENLEME
SGK, İçişleri Bakanlığı'ndan gelen yazı üzerine, terör eylemlerinde engelli hale gelenlere ve ölenlerin yakınlarına aylık bağlanması konusunda kolaylık sağlayan geçici bir düzenlemeyi hayata geçirdi. Valiliklerce oluşturulan Zarar Tespit Komisyonlarından karar alamadıkları için bugüne kadar aylık bağlanamayan terör mağdurları, bundan böyle "kesinleşmiş mahkeme kararları" varsa aylık alabilecek.
YASAL ÇALIŞMA BAŞLATILDI
Geçici çözüm sağlayan SGK, hem vatandaşlarının sorununun çözülmesi, hem diğer resmi kurumların oluşturduğu baskı hem de dava yükünün azaltılması amacıyla kalıcı uygulama için harekete geçti. Çalışma ve İçişleri bakanlıkları ile SGK bünyesinde geçici uygulamanın kalıcı hale getirilmesi için yasal zemin çalışması yürütülüyor. Diğer bakanlıkların görüşleri doğrultusunda belirsizlikleri ortadan kaldırmak, mağdurların haklarına hızlıca ulaşması ve SGK'nın yükünü hafifletmek için hazırlanmakta olan yasal çalışmanın dönem bitmeden TBMM'ye sunulması bekleniyor.
SIKINTININ BOYUTU NE?
50 ilde 57 Zarar Tespit Komisyonu'na 2019'dan bugüne kadar 100 bine yakın başvuru yapıldı. Bu başvuruların sadece yüzde 57'si sonuçlandırılabildi. Hak sahiplerine 2.5 milyar TL'ye yakın ödeme yapıldı. Geçmiş döneme ait sonuçlandırılamayan 85 bine yakın dosya bulunuyor. Bu dosyaların incelenip tamamlanabilmesi için Zarar Tespit Komisyonları ve sekreteryalarının güçlendirilmesinin zorunlu olduğu tespit edilmiş durumda.
NE KADAR AYLIK BAĞLANIYOR?
Terör olaylarında engelli hale gelen vatandaşlara çalışma gücündeki kayıp oranına göre birinci derece engelli için: 9.619 TL, ikinci derece engelli için: 7.695 TL ve üçüncü derece engelli için: 5.771 TL aylık ödeniyor. Hayatını kaybeden kişilerin eş ve çocuklarına ise yine 9.619 TL olmak üzere hisseleri oranında ödeme yapılıyor. Bu ödemeler Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın finansmanı ile SGK tarafından yapılıyor.
NAKDİ ÖDEMELER NASIL YAPILIYOR?
Nakdî Tazminat, bu konuda herhangi bir adli karar gerektirmeden yetkili komisyonlarca ve idarece kendiliğinden karar alınarak yapılan ödemeye deniyor. 1 Ocak 2025 Tarihi İtibariyle Ödenen Nakdî Tazminat Miktarları: Ölüm halinde; 961.928 TL, hayatını başkasının yardım ve desteği olmaksızın sürdüremeyecek şekilde malûl olanlar için de 1.923.856,40TL nakdî tazminat ödenmekte.

KAYNAK: SABAH GAZETESİ