Sıcaklar Trakya’yı bitirdi, Tunca kurudu, ayçiçekler yandı

Trakya, kuraklığın neden olduğu susuzluk felaketiyle karşı karşıya. Edirne’de Tunca Nehri’nin debisi, Temmuz başında Devlet Su İşleri verilerine göre saniyede yalnızca 2 metreküp yani olağanüstü düşük kabul edilen seviyeye geriledi. Ölçüm noktasından sonra akış tamamen kesilirken, nehir yatağı yer yer toprak ve çamur adacıklarıyla kaplandı. Meriç Ovası’nın sulama ihtiyacında kritik rol oynayan, Tunca'nın bu seviyelere inmesi hem tarımsal sulamayı hem de nehir ekosistemini tehdit ediyor. Öte yandan  Tekirdağ’ın en kritik içme suyu kaynaklarından Naip Barajı’nda doluluk oranı yüzde 1'e düştü. Türkmenli Barajı da benzer şekilde kritik seviyelere gerilemiş durumda.

Kurak geçen mevsim su kaynaklarını neredeyse tamamen bitirdi.  YÜZDE 70 ALTINDA

Meteoroloji Genel Müdürlüğü verileri ise Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli’nde son üç ayda yağışların mevsim normallerinin yüzde 70 altında gerçekleştiğini ortaya koyuyor. Tekirdağ Haziran’da yalnızca 18 mm yağış alırken; Edirne’nin Temmuz başına kadar toplam yağışı 30 yıllık ortalamanın yüzde 58 gerisinde kaldı. Kırklareli’nde ise son 90 günde 20 mm civarında yağış eksiği oluştu. DSİ ölçümlerine göre 15 yer altı su kuyusundan 11’inde seviye geçen yıla göre ortalama 1.2 metre daha düşük. 

AYÇİÇEK KITLIĞI

Türkiye’nin yağlık ayçiçeği üretiminin neredeyse yarısını karşılayan Trakya’da tablo gittikçe dramatik bir hal alıyor. Geçtiğimiz haftalarda ayçiçekleri kururken; başak kısımları küçüldü, tane tutumu düştü. Bazı tarlalarda biçilecek ürün bile kalmadı. Trakyalı çiftçiler ise son yıllarda kuraklık ve kavurucu sıcaklar nedeniyle ciddi rekolte kaybı yaşadıklarını belirtiyorlar. Sulama imkânı olmayan tarlalarda verim yüzde 80 düşerken, Ziraat Odası başkanları ise geçen yıldan daha ağır bir tabloyla karşı karşıya olduklarını söylüyorlar. Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, “Yağış gelmezse buğdayda da aynı tehlike var” uyarısında bulunurken; Kırklareli Ziraat Odası Başkanı Ekrem Şaylan ise “Toprağın su tutma kapasitesi düştü, çiftçi borçlu, sulama yapılamıyor” dedi. Trakya Birlik Başkanı Şafak Kırbiç ise “Ayçiçeği susuzluğa dayanıklı ama bu kadar uzun süre yağışsız kalmaya dayanmaz” ifadesini kullandı.

SULAMA DESTEĞİ

Trakya'da yaşanan kuraklık felaketi karşısında uzmanlar, acil sulama desteği, üreticiye borç erteleme, nehirlerde su tutma projeleri ve kuraklığa dayanıklı ürün teşviklerinin hızla devreye alınması gerektiğini belirtiyorlar. Tunca’nın sığlaşması kuş göç yollarını olumsuz etkilerken, Kuzey Ormanları’ndaki tahribat bölgenin su döngüsünü zayıflatıyor. Balkanlar’dan gelen veriler, Meriç Havzası’ndaki kuraklığın Bulgaristan ve Yunanistan tarafını da etkilediğini gösteriyor. Bu, durum sınır aşan su krizinin kapıda olduğuna işaret olarak tanımlanırken, kuraklık felaketinin tersine göçe neden olabileceği de dillendiriliyor.

TÜKENMEK ÜZERE 

Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli'nde su kesintilerinin başlayacağı gündem getirilirken, yeraltı su kaynaklarının da tüketmek üzere olduğuna dikkat çekiliyor. 'Haberglobal.com.tr'yer konuşan Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Arazi ve Su Kaynakları Ana Bilim Dalı'ndan Prof. Dr. Halim Orta, kuraklık tablosunda yolun sonuna geldiklerini söylerken, "Maalesef son 5 yıldan bu yana söylediklerimizin hepsi gerçekleşiyor. Bölgedeki kamu yöneticilerine de durumun vahametini anlattık" dedi. Yeraltı su kaynaklarının da tükenmek üzere olduğunu belirten Prof. Dr. Orta, "Birçok yerde 400, 450 metreden su çekiliyor. Yeraltında 100-150 metrelik su rezervi kaldı. Trakya olarak kuraklıkta son evre olan sosyo-ekonomik kuraklık evresine geçmek üzereyiz" diye konuştu.

Derine inildikçe suyun kalitesinin bozulduğu belirtiliyor. 350 METRENİN ALTINDA

Ekoloji Uzmanı Prof. Dr. Doğan Kantarcı ise Trakya'daki baraj hacimlerinin yetersiz olduğuna dikkat çekerken, şunları söyledi: "Bölgedeki baraj dediğimiz yapıların birçoğu bent şeklindeki su toplama yerleri. Istrancalar'daki su kaynakları bile kurumaya yüz tuttu. Yeraltı suları artık 350 metrenin de altından temin ediliyor. Ancak derine indikçe suyun kalitesi bozuluyor. Trakya kuraklık felaketiyle karşı karşıya."

Trakya Platformu Kırklareli Yürütme Kurulu Üyesi Göksal Çidem de kuraklığın Trakya'yı vurduğunu dile getirirken, "Durum iç açıcı değil. Ergene Nehri kirli olduğundan hiçbir şekilde su temin edilemiyor. Herkes İstanbul'daki kuraklığı konuşuyor ancak Trakya'daki durum daha kötü. Sıyun bittiği yerdeyiz."
[email protected] 

Kaynak: Web Özel