Sindirim sağlığı için uzak durmanız gereken gaz yapan gıdalar

Bağırsaklarda biriken fazla gaz sadece rahatsızlık değil, yaşam kalitenizi de etkileyebilir. Beslenme düzeninizdeki bazı yiyecekler, sindirim sürecini zorlaştırarak şişkinliğe sebep oluyor. Bu yiyecekleri tanıyarak şikayetlerinizi azaltabilirsiniz.

Çekmecenizi bu listeye göre yeniden dizin

Huzursuz Bağırsak Sendromu sizi huzursuz etmesin

ŞİŞKİNLİĞİN NEDENLERİ VE GAZ YAPAN BESİNLER

Şişkinlik, toplumda oldukça sık rastlanan ve bağırsaklarda aşırı gaz birikimi sonucu ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Bu durumun ortaya çıkmasında pek çok faktör etkili olabilir. Beslenme alışkanlıkları da bu faktörler arasında önemli bir yere sahiptir. Günlük diyetinize dahil ettiğiniz bazı yiyecekler sindirimi zorlaştırarak gaz oluşumuna yol açabilir. Ayrıca besin intoleransları ve hassasiyetleri de şişkinlik problemini tetikleyebilir. Gaz yapan yiyecekleri bilmek ve bu yiyecekler yerine sindirimi kolay alternatifleri tercih etmek, şişkinlik şikayetlerinin önüne geçmeye yardımcı olur.

GAZ YAPAN YEMEKLER

Tükettiğimiz bazı yemeklerde yer alan besinler, sindirim sistemi tarafından zor emilir ve bağırsaklardaki bakteriler tarafından parçalanırken gaz üretimine neden olur. Bu da karında rahatsız edici bir şişkinlik hissi oluşturur. En çok gaz yapan yiyeceklerden bazıları şunlardır:

FASULYE

Protein ve lif bakımından oldukça zengin olan fasulye, sağlıklı bir besin olmasına rağmen içeriğindeki alfa-galaktozidler nedeniyle gaz oluşumuna yol açabilir. Bu maddeler, FODMAP grubunda yer alan ve sindirimi zor olan şekerlerdir. Özellikle irritabl bağırsak sendromu (IBS) gibi sindirim sorunları yaşayan kişilerde fasulye tüketimi şişkinlik, kramp ve ishal gibi rahatsızlıklara neden olabilir. Bu nedenle fasulyeyi ölçülü tüketmek önemlidir.

SÜT ÜRÜNLERİ

Süt, yoğurt, peynir ve tereyağı gibi süt ürünleri, laktoz intoleransı olan kişilerde ciddi sindirim problemlerine yol açabilir. Laktoz intoleransı, dünya genelinde insanların yaklaşık %75’ini etkiler ve bu bireylerde gaz, karın ağrısı ve ishal gibi belirtiler görülebilir. Bu sorunu yaşayanlar laktozsuz süt ürünlerini tercih edebilir ya da bitkisel süt alternatiflerine (soya, badem, hindistancevizi sütü) yönelebilirler.

İŞLENMİŞ GIDALAR

Hazır ve paketli gıdalarda sıkça bulunan yapay tatlandırıcılar ve katkı maddeleri sindirim sistemini zorlar. Bu ürünler gaz, kramp ve ishal gibi sorunlara neden olabilir.

MERCİMEKLİ YEMEKLER

Protein ve mineral açısından zengin olan mercimek de FODMAP grubuna giren besinlerdendir. Yüksek lif oranı özellikle lif tüketmeye alışık olmayan kişilerde gaz ve şişkinlik yapabilir. Mercimeğin iyi yıkanması ve uygun pişirme yöntemleri bu etkileri azaltabilir.

SOĞANLI YEMEKLER

Soğan, içeriğinde bulunan fruktan adlı bileşik nedeniyle gaz oluşumunu tetikleyebilir. Bazı kişilerde soğana karşı hassasiyet bulunabilir ve bu durum sindirim sorunlarını artırabilir.

GAZ YAPAN SEBZELER

Sebzeler vitamin, mineral ve lif açısından oldukça zengin olsa da bazı türleri sindirim problemi olan kişilerde gaz yapabilir. Özellikle IBS hastalarının bu sebzeleri dikkatli tüketmesi gerekir. Gaz yapan sebzeler:

- Soğan

- Sarımsak

- Brokoli

- Lahana

- Roka

- Havuç

- Kara lahana

- Turp

- Karnabahar

Alternatif olarak kereviz ve salatalık gibi sebzeler, sindirimi kolaylaştırarak şişkinliği azaltabilir.

SİNDİRİMİ ZORLAYAN BESİNLER REFLÜYÜ TETİKLEYEN BESİNLER: KAHVE VE ÇİKOLATA

Kahve ve çikolata, sindirimi zorlaştırarak reflüye sebep olabilir. Bu besinler yemek borusunun alt ucunu gevşettiği için reflü şikayetleri artar. Özellikle reflüye yatkın kişiler bu ürünleri ölçülü tüketmeli, yatmadan önce yemek yemekten kaçınmalıdır.

SÜT VE SÜTLÜ TATLILAR

Laktoz içeriği yüksek olan süt ve sütlü tatlılar, laktoz intoleransı olan kişilerde şişkinlik, gaz ve ishal gibi problemlere yol açar. Bu kişiler yoğurt, peynir veya laktozsuz süt gibi alternatifleri tercih ederek kalsiyum ihtiyaçlarını karşılayabilir.

ACI KIRMIZI BİBER

Acı kırmızı biber, reflüyü artırdığı gibi hemoroit problemini de kötüleştirebilir. Baharatlı yemekler hemoroitlerin büyümesine ve kanamaya neden olabilir. Bu nedenle acı biberin tüketiminde dikkatli olunmalı ve yemekler fazla baharatlandırılmamalıdır.

BAKLAGİLLERİN TÜKETİMİ

Baklagiller demir bakımından zengin ve sağlıklı besinlerdir, ancak sindirimi zor olduğu için özellikle sindirim sistemi yavaş çalışan kişilerde şişkinlik oluşturabilir. Akşam yemeklerinde baklagillerden kaçınmak sindirimi kolaylaştırır.

LAHANA VE YAPRAKLI SEBZELER

Lahana ve benzeri yapraklı sebzeler, yüksek selüloz içerikleri nedeniyle sindirilmesi zor besinlerdir. Fazla tüketildiğinde kabızlık ve sindirim problemlerine yol açabilir. Bu sebzeleri ölçülü tüketmek sindirim sağlığı açısından faydalıdır.

KIZARTMALAR

Kızartılmış yiyecekler hem sindirimi zorlaştırır hem de pişirme sırasında zararlı bileşiklerin oluşmasına neden olabilir. Daha sağlıklı bir seçenek olarak besinler fırınlama veya haşlama yöntemiyle hazırlanmalıdır.

Görsel Kaynak: istockphoto