Sıra dışı çiftleşme davranışı ilk kez gözlemlendi

Dünya Doğayı Koruma Birliği'nin tehlike altındaki türler listesinde yer alan Hint-Pasifik leopar köpekbalığı (Stegostoma tigrinum), Afrika'nın doğu kıyısından Pasifik Adaları ve Avustralya'ya kadar uzanan bölgede yaşıyor. 

Yavrularının üstünde çizgiler olduğu için (daha sonra beneklere dönüşüyorlar) zebra köpekbalığı diye de bilinen bu hayvanlar, çoğunlukla esaret altında inceleniyor ve doğal ortamlarındaki davranışları pek bilinmiyor.

Avustralya'daki Sunshine Coast Üniversitesi'nden araştırmacılar, Yeni Kaledonya açıklarında yaptıkları keşif gezileriyle bu köpekbalıkları hakkında bilgi edinmeye çalışıyordu. 

Adanın kıyılarının yaklaşık 15 kilometre açığındaki Abore Resifi'nde, bu türün çiftleşme öncesi davranışları birkaç kez gözlemleme imkanı buldular.

Ancak gezilerden birinde daha önce hiç karşılaşmadıkları bir sahneye tanık oldular: İki erkek köpekbalığı, bir dişiyi takip etti ve daha sonra ikisi de onunla çiftleşti. Stegostoma tigrinum türünden iki erkeğin bir dişiyle çiftleştiği, dünyada kayıtlara geçen ilk örnek olduğu tahmin ediliyor.

Bulguları hakemli dergi Journal of Ethology'de yayımlanan çalışmanın yazarı Dr. Hugo Lassauce, "Doğada köpekbalıklarının çiftleşmesine nadiren tanık olunur ancak bunu nesli tükenmekte olan bir türde görmek ve bu olayı kaydetmek o kadar heyecan vericiydi ki, sevinçten havaya uçmaya başladık" diyor.

Ekip, gözlemledikleri davranışları çiftleşme öncesi, çiftleşme ve çiftleşme sonrası olarak ayırmayı başardı. Bu davranışların, esaret altında gözlemlenenlere benzemiyor ancak işin ilginç yanı, dişinin her iki erkekle de çiftleşmesiydi.

Independent Türkçe'nin aktardığına göre; daha önceki örneklerde tek bir erkeğin bir dişiyi takip edip göğüs yüzgeçlerini ısırdığı görülmüştü. 

Yeni araştırmada kaydedilen olaydaysa dişi, bir erkek köpekbalığıyla çiftleşirken, diğeri onun yüzgecini ağzında tutmaya devam etti. Çiftleşme sona erdikten sonra ilk erkek onun yüzgecini bıraktı ve ardından dişi ve ikinci köpekbalığı uzaklaşıp çiftleşti. 

Makalenin bir diğer yazarı Dr. Christine Dudgeon "Bu olayda iki erkeğin sırayla dahil olması şaşırtıcı ve büyüleyiciydi" ifadelerini kullanıyor.

Dişinin göğüs yüzgeçlerinde, yüzerken ve çiftleşme sırasında her iki erkeğin onu ısırması ve tutması sonucu oluşan yaralar saptandı.

Dr. Lassauce, "Suda bir saat donarak bekledim ama sonunda yukarı doğru yüzmeye başladılar. Her iki erkek için de süreç hızla, birbiri ardına yaşandı" diyerek ekliyor:

"İlki 63 saniye, diğeri 47 saniye sürdü. Sonra erkekler tüm enerjilerini kaybedip dipte hareketsiz yatarken, dişi enerjik bir şekilde yüzerek uzaklaştı."

Bilim insanları bu davranışın nedenlerini ve ne kadar yaygın olduğunu henüz bilmiyor. Ayrıca dişinin yavrularının farklı babalara sahip olup olmayacağı da merak konusu.

Araştırmacılar türün çiftleşme davranışları hakkında daha fazla bilgi edinerek, tehlike altındaki bu türü koruma çalışmalarına katkı sağlamayı umuyor.