Somali’de uzaya açılan kapı, Türkiye nin stratejik üssü

Türkiye, uzay araştırmaları alanında tarihi bir adım atarak Somali topraklarında ilk denizaşırı uzay üssünü kurma çalışmalarına resmen başladı. Türk Uzay Ajansı (TUA) öncülüğünde yürütülen projede toplam maliyetin yaklaşık 350 milyon dolar olacağı açıklanırken, bu adım Türkiye’nin hem bilimsel hem de jeopolitik alanda küresel aktör olma hedefinin bir parçası olarak görülüyor. Türkiye ve Somali hükümeti arasında varılan anlaşmaya göre, üs başkent Mogadişu’nun 40 km kuzeybatısında, denize yakın bir bölgede inşa edilecek. Üs, uzaya fırlatma rampaları, uydu kontrol merkezleri, araştırma laboratuvarları ve lojistik destek altyapısı gibi çok sayıda stratejik birimi barındıracak. Proje, Türkiye’nin kendi uydularını yerli teknolojiyle yörüngeye taşıyabilmesi açısından kritik önem taşıyor. Somali hükümeti projeye tam destek verirken, bu üs sayesinde ülkenin altyapı yatırımları, istihdam olanakları ve uluslararası görünürlüğünün artacağına dikkat çekiliyor.

Projede görev alacak mühendis ve uzmanların büyük bölümü Türkiye’den giderken, Somali’deki mühendislik fakültelerinden mezun gençlerin de projeye entegre edilmesi hedefleniyor. NEDEN SOMALİ?

Türkiye’nin Somali’yi tercih etmesindeki en önemli etkenlerden biri, bu ülkenin ekvatora yakınlığı. Ekvator kuşağına yakın bölgeler, Dünya’nın dönüş hızından daha fazla yararlanarak uyduların fırlatılmasını daha verimli hale getiriyor. Bu da yakıt tasarrufu, yük kapasitesi artışı ve fırlatma maliyetlerinin düşmesi anlamına geliyor. Uzay teknolojisi uzmanlarına göre, Türkiye’nin Konya-Karaman hattında yer alan mevcut fırlatma merkezi, coğrafi sınırlamalar nedeniyle her türden uydu için elverişli değil. Somali’deki üs bu boşluğu dolduracak. Ayrıca Somali, Türkiye’nin son 10 yıldır güçlü diplomatik ve askeri ilişkiler geliştirdiği bir ülke. Mogadişu’da 2017'den bu yana faaliyet gösteren “Turksom” askeri eğitim üssü, iki ülke arasındaki iş birliğinin en somut göstergesi. Bu güvenlik iş birliği, şimdi sivil-uzay teknolojileri alanına da taşınıyor.

HANGİ AŞAMADA?

Savunma Sanayii Başkanlığı ve TUA’nın ortak yürüttüğü projenin ilk fizibilite çalışmaları 2024 sonunda tamamlandı. 2025’in ilk yarısında Somali hükümetinden inşaat izinleri alındı ve zemin hazırlıkları başladı. Türk firmaları tarafından gerçekleştirilen altyapı faaliyetlerinin 2026 ortasında tamamlanması, ilk test fırlatmalarının ise 2027 yılında yapılması planlanıyor. 

TÜRKİYE'NİN HEDEFLERİ NELER? 

2021’de kurulan Türk Uzay Ajansı, “Milli Uzay Programı” çerçevesinde iddialı hedefler ortaya koymaya devam ediyor. 2026 yılına kadar Ay’a insansız araç gönderilmesi, yerli roket sistemleriyle fırlatma kabiliyeti kazanılması, uzay limanı kurulumları, astronot gönderme,
uydu üretimi ve ticari fırlatma pazarları hedefler arasında yer alıyor. TUA Başkanı Serdar Hüseyin Yıldırım geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamada, “Türkiye artık sadece uydu satın alan değil, uydularını kendi üreten ve fırlatan bir ülke olmak zorundadır. Somali’deki üs, bu sürecin dönüm noktasıdır” ifadelerini kullandı.

 Uzay Üssü adımının hem yerel kapasite geliştirme hem de diplomatik “yumuşak güç” açısından önem taşıdığı vurgulanıyor.  FÜZELER TEST EDİLECEK

Analistler ise Türkiye’nin Somali’deki uzay üssü yatırımının sadece bir fırlatma rampasından ibaret olmadığına dikkat çekerken, projenin aynı zamanda Türkiye’nin kendi kaderini uzayda yazma kararlılığının bir göstergesi olduğuna dikkat çekiyorlar. Diğer yandan Türk uzay üssü sadece uzaya roketi fırlatma projeleri için değil uzun menzilli füze denemeleri için de kullanılması planlanıyor. Bu üste kurulacak roket fırlatma tesisi, Türkiye’nin uzun menzilli roket testleri için stratejik öneme sahip olacak. Hint Okyanusu’na bakan konumu sayesinde fırlatmalarda roket parçalarının yerleşim yerlerine ve komşu ülkelere düşme riski bulunmuyor. Bu çerçevede menzili bin kilometreyi aşan uzun menzilli füzelerin ateşlemesi Hint Okyanusu’na doğru yapılması planlanıyor.

[email protected] 

Kaynak: Web Özel