SonTurkHaber.com
close
up
Soykırım tarihi bir mesele değildir Agos

Soykırım tarihi bir mesele değildir Agos

SonTurkHaber.com, Agos kaynağından alınan verilere dayanarak haber yayımlıyor.

Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin CHP’li başkanı Mansur Yavaş, İttihat ve Terakki yöneticilerinden, Birinci Dünya Savaşı sırasında dahiliye nazırlığı ve sadrazamlık yapmış olan Mehmet Talat anısına bir anıt açtıklarını geçen hafta çok matah bir işmiş gibi kamuoyuna açıkladı. Hem Yavaş’ın bu hareketi hem bu anekdota verilen bu tür tepkiler ve daha genel anlamda soykırım faillerine sahip çıkma hali, her zaman anlatmaya çalıştığım bir başka hususu da açık biçimde ortaya koyuyor ki o da Ermeni soykırımının geçmiş bitmiş bir olay olarak tarihin konusu olmaktan ibaret olmadığıdır. Bu, bugünün siyasi ama aynı zamanda ahlaki bir mücadelesidir.

Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin CHP’li başkanı Mansur Yavaş, İttihat ve Terakki yöneticilerinden, Birinci Dünya Savaşı sırasında dahiliye nazırlığı ve sadrazamlık yapmış olan Mehmet Talat anısına bir anıt açtıklarını geçen hafta çok matah bir işmiş gibi kamuoyuna açıkladı. Böyle bir anıt açmanın devlet hafızasını yaşatmak demek olduğunu ve aynı zamanda bir toplumun geçmişine sahip çıkma iradesini ortaya koyduğunu söyledi. Burada bir şeye sahip çıkıldığı kesin ama zaten sorun, sahip çıkılan şeyin kendisi. Mansur Yavaş’ı, onun CHP’deki varlığını, hatta bu partiden olası cumhurbaşkanı adaylığını ayrıca konuşmak lazım ama bu yazıda tarih, siyaset ve ahlak ilişkisine dair birkaç söz söylemek istiyorum.

Talat hakkında çok şey söylenebilir, söylenmiştir de. Hatta onun hakkında Hans-Lukas Kieser, Türkçesi İletişim Yayınları tarafından basılan “Talat Paşa: İttihatçılığın Beyni ve Soykırımın Mimarı” başlıklı bir kitap da yazmıştır. Dolayısıyla onun son dönem Osmanlı siyasetinde oynadığı rol ve tabii Kieser’ın kitabının başlığında da belirtildiği üzere soykırımın mimarı olması üzerine uzun uzun yazılıp konuşulabilir. Öte yandan, onun karakteri hakkında bende yer etmiş, zamanın ABD Büyükelçisi Henry Morgenthau’nun anılarında aktardığı bir anekdot şudur. Talat Morgenthau’yla Ermenilere yapılanı konuşurken sözü Amerikan şirketlerinden hayat sigortası yaptırmış Ermenilere getirir ve sürgün yollarında kim bilir hangi dağ başında ya da kampta can veren bu Ermenilerin ve varislerinin ortada olmadığına göre poliçe miktarlarının hükümete yani kendilerine ödenmesini talep eder! Yani, Morgenthau ona Ermenilere yapılanlara bir son vermesini söylemeye gelmişken o bir anda kendini alacaklı durumuna sokar! Bakın, insanların toplu katliamını düzenlemek, emrini vermek bir şey ama onların katili olarak hiç yüzün kızarmadan onların hayat sigortası paralarını istemek gerçekten çok ayrı bir seviye! Nitekim, yanlış hatırlamıyorsam büyükelçi de midesi bulanarak odayı terk ettiği minvalinde bir şeyler söyler.

Bu anekdotu sosyal medya hesabımdan da paylaştım. Ermeni soykırımına dair bilindik klişeler ve cahilliklerin yanı sıra, “Böyle bir şey yapmışsa kendisi saygımı bir kere daha kazandı” veya amiyane bir söylemle, “kral hareket” minvalde sözler söyleyenler de oldu. Hatta bir tanesi de, “Tehcir masraflı bir süreçti. Maddi kaybı bir nebze telafi etmek istemiş. Kendisinden razıyız” diye yazdı. (Bu arada zaten Ermeni mülklerinin satışından elde edilen gelirin bir kısmı da tehcir masrafları için kullanılmıştır. Yani, devlet Ermenileri sürmenin masrafını da Ermenilere ödetmiştir.)

Hem Yavaş’ın bu hareketi hem bu anekdota verilen bu tür tepkiler ve daha genel anlamda soykırım faillerine sahip çıkma hali, her zaman anlatmaya çalıştığım bir başka hususu da açık biçimde ortaya koyuyor ki o da Ermeni soykırımının geçmiş bitmiş bir olay olarak tarihin konusu olmaktan ibaret olmadığıdır. Bu, bugünün siyasi ama aynı zamanda ahlaki bir mücadelesidir. Tarihten neyi, kimi seçip ön plana çıkartarak yücelttiğiniz tamamen bugüne ve yarına dair ahlaki ve siyasi bir tercihtir. Mesela başka biri de 1915 koşullarına atıfla şöyle demiş (yazım şeklini aynen bıraktım): “Millet Yok oluşun eşiğine gelmiş. Kim takar lan ahlakı?”.

İşte mesele tam da budur. Sözünü ettiğim mücadele, dahil olduğunuz grubun yok olma tehdidi altında olduğunu hissettiğiniz anda, ki bu subjektif bir değerlendirmedir, bütün ahlak kurallarının ortadan kalkacağına inananlarla bunu kabul etmeyenler arasında devam eden, güncel bir siyasi mücadeledir ve nasıl bir hayat yaşayacağımız üzerinde belirleyici etkiye sahiptir. Tarih, geçmişteki olaylar, karakterler de bu mücadelenin temel bir alanıdır ama mücadele şimdiki zamanda yaşanır ve tabii ki hiçbir şekilde Türkiye’yle ve Ermeni Soykırımı’yla sınırlı değildir, evrenseldir. Canlı örneği bir buçuk senedir İsrail’in Gazze’de yaptıklarıdır. İsrail de kendi varlığının tehdit altında olduğu gerekçesiyle insanlığın bugüne kadar tesis ettiği bütün ahlak ve hukuk kurallarını çiğneyerek, çoluk çocuk demeden katlediyor. Eminim ki İsrail’i kınayanların bir kısmı, iş Ermeni Soykırımı’na gelince İsrail devletine benzer iddialar ileri sürmekten çekinmeyeceklerdir, belki de içinde bulundukları çelişkinin farkına hiç varmadan.

Durumu takip etmeye devam edin, SonTurkHaber.com her zaman en yeni haberleri sunuyor.
seeGörüntülenme:90
embedKaynak:https://www.agos.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 04 Haziran 2025 09:35 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Ankara Şam uçuşları başlıyor: İlk sefer 17 Haziran Salı günü

04 Haziran 2025 13:15see160

Salda Gölü’nde bayram heyecanı

05 Haziran 2025 07:02see155

Küresel piyasalar pozitif seyrediyor

04 Haziran 2025 09:09see148

Kurultay iddianamesinde 12 kişiye siyasi yasak istendi

04 Haziran 2025 08:34see135

ABD’nin ana gündem maddesi Türkiye: Erdoğan ne istiyorsa karşılayın VİDEO İZLE

04 Haziran 2025 23:11see129

Bakan Yerlikaya açıkladı: Motokurye düzenlemesi yolda!

04 Haziran 2025 21:39see125

Son dakika: Erdoğan imzaladı! Binlerce kişinin beklediği düzenleme Resmi Gazete de

04 Haziran 2025 19:26see119

Düzce de yapay zeka destekli trafidar lı denetim

05 Haziran 2025 02:20see118

Kadıköy’de 5 katlı binanın 4’üncü katının balkonu çöktü

04 Haziran 2025 19:20see118

Şubesiz bankacılığa mevzuat geliyor Ekonomi Haberleri

04 Haziran 2025 07:08see117

ABD, Gazze de acil ateşkes talep eden Birleşmiş Milletler Konseyi kararını veto etti

04 Haziran 2025 23:36see117

Kayseri Büyükşehir’e turizmde 4 ödül birden Gündem Haberleri

04 Haziran 2025 08:35see115

Kaleci transferinde sıcak gelişme! Galatasaray la anlaştığını duyurdu

04 Haziran 2025 13:15see113

Enflasyonda savaş ve açlık ligindeyiz Sözcü Gazetesi

04 Haziran 2025 04:31see113

Megakentte mega pahalılık, maaşlar düşük fiyatlar yüksek

04 Haziran 2025 09:00see112

Çeşme’de silahlı saldırıya uğrayan iş insanı yaralandı

04 Haziran 2025 22:50see112

Diyarbakır SON DAKİKA yangın haberi: 13 katlı binada yangın çıktı, 17 kişi yaralandı, yaralılardan üçü öldü

05 Haziran 2025 20:58see112

Bir de aynada kendimize bakalım! Sözcü Gazetesi

04 Haziran 2025 05:02see112

İyot eksikliği gebeliği ve çocuk gelişimini olumsuz etkiliyor Haberler Sağlık Haberleri

04 Haziran 2025 10:57see111

10. Yargı Paketi Meclis Genel Kurulu nda kabul edildi

04 Haziran 2025 04:45see109
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları