Stonehenge’in gizemini aydınlatan keşif: Antik bir inek dişi

Dişin 2995–2900 MÖ dönemine tarihlenen bu örneği, Stonehenge’in inşa edildiği döneme ait malzemelerle ilgili bilgi vermesi açısından önem taşıyor. British Geological Survey (BGS), Cardiff Üniversitesi ve University College London (UCL) iş birliğiyle yürütülen araştırmada, dişin kesitleri üzerinden oksijen, karbon, stronsiyum ve kurşun izotopları incelendi.

Oksijen izotopları, dişteki büyümenin kıştan yaz mevsimine kadar sürdüğünü gösterdi. Karbon izotopları, dişin dönemsel beslenme değişimini ortaya koydu. Bahsi geçen inek kışın orman yemleri, yazın ise açık çayırlardaki otlarla beslenmiş.

Stronsiyum izotopları, besin kaynaklarının farklı coğrafi bölgelerden geldiğine işaret ederek hayvanın ya mevsimsel göç ettiğini ya da yemlerinin taşındığını düşündürüyor.

En çarpıcı sonuç ise kurşun izotoplarının paleozoik döneme ait kayaçlarla eşleşmesi oldu. Bu tür kayaçlar Galler’in Preseli Tepeleri’nde bulunuyor. Aynı bölge Stonehenge’in mavi taşlarının kaynağı olarak öne çıkıyordu.

UCL’den Profesor Michael Parker Pearson, bu keşfin Stonehenge ile güneybatı Galler arasındaki bağı daha da güçlendirdiğini belirtirken, "Bu, ineklerin taşların taşınmasında kullanılmış olabileceği fikrine yeni bir boyut getiriyor." dedi.

Cardiff Üniversitesi’nden Richard Madgwick ise "Tek bir hayvan üzerinden yapılan bu biyografik analiz, Stonehenge hikayesine bambaşka bir perspektif katıyor" yorumunu yaptı.