Süleymancılara ait cami hakkında yıkım kararı

Almanya'nın Baden-Württemberg eyaletinde, Leinfelden-Echterdingen kentinde inşa edilen camiyle ilgili uzun süredir devam eden planlama ve sözleşme anlaşmazlığı, belediye meclisinin aldığı yeni kararla yeni bir aşamaya girdi.

DW Türkçe'de yer alan habere göre neredeyse tamamlanmış olan caminin yıl sonuna kadar yıkılması kararlaştırıldı. Kararın ardında, süresi dolmuş bir irtifak hakkı ve taraflar arasında çözülemeyen çeşitli görüş ayrılıkları yer alıyor.

Belediye sözcüsü, cami inşaatını üstlenen derneğin projeyi öngörülen sürede tamamlayamaması nedeniyle, meclisin yıkım yönünde oy çokluğuyla karar aldığını açıkladı. Derneğin yıkımı kendi imkanlarıyla gerçekleştirmesi ve masrafları üstlenmesi bekleniyor.

Öte yandan, cami projesini üstlenen "Kültür, Eğitim ve Uyum Derneği" (VKBI) için yeni bir arsa bulunması konusunda yerel yönetimlerin destek sunacağı da duyuruldu. Dernek ise konuya ilişkin henüz kamuya açık bir açıklama yapmadı.

Almanya'da dini cemaatlerin ibadethane inşa etmesi, genellikle yerel yönetimlerin kent planlaması çerçevesinde ve belirlenen kamu arazileri üzerinde yürütülüyor. Leinfelden-Echterdingen'deki projeye dair süreçte de 2014 yılında belediye, VKBI derneğine cami inşası için belediyeye ait bir arazide 'irtifak hakkı' verdi.

Bu hak, derneğe belirli bir kira karşılığında arazi üzerinde yapı inşa etme yetkisi tanıyordu. Ancak dört yıl içinde tamamlanması şartıyla verilen bu hak süresince cami bitirilemedi. Yapım süresindeki gecikmelerin yanı sıra, inşaatta tespit edilen bazı eksiklikler ve özellikle belediyenin olumlu bakmadığı bir öğrenci yurdu projesinin inşa edilmesinde ısrar edilmesi, ilişkileri daha da gerginleştirdi.

2019’da taraflar arasında uzlaşı çabaları sürse de sonuç alınamadı. Anlaşmazlık mahkemeye taşındı ve konu sonunda Karlsruhe’deki Federal Yargıtay’a (BGH) kadar ulaştı. Yargıtay, daha önce Stuttgart Eyalet Yüksek Mahkemesi tarafından verilen kararın arkasında durarak, belediyeyi haklı buldu.

BGH kararının ardından taraflar arasında güvenin yeniden inşası adına görüşmeler yapıldıysa da, belediye yetkilileri bu çabaların olumlu sonuç vermediğini bildirdi. Bu nedenle, meclis nihai olarak yıkım kararı aldı.

Yerel düzeyde VKBI adıyla faaliyet gösteren dernek, merkezi Köln'de bulunan Almanya İslam Kültür Merkezleri (VIKZ) adlı çatı kuruluşun bir parçası. Kamuoyunda "Süleymancılar" olarak bilinen, ancak bu ifadeyi tercih etmeyen Süleyman Hilmi Tunahan Cemaati'ne bağlı olan VIKZ, Almanya’daki en eski Müslüman çatı kuruluşlardan biri olarak biliniyor. 1973 yılında kurulan yapı, Almanya genelinde 300’ün üzerinde cami veya derneği temsil ediyor. Statista verilerine göre VIKZ, Diyanet İşleri Türk İslam Birliği’nden (DITIB) sonra ikinci büyük dini yapı ve yaklaşık 100 bin üyeye sahip.

Caminin gerçekten yıkılması halinde, Leinfelden-Echterdingen Belediyesi Almanya’da bir camiyi yıktıran ilk yerel yönetim olarak kayıtlara geçecek. Bu nedenle belediyenin yıllar süren müzakere süreçleri ve çözüm arayışlarına rağmen karar almak zorunda kaldığı belirtiliyor.