SonTurkHaber.com
close
up
Menu

Yüzyılın ardından Gatsby: Yeşil ışığın gölgesinde Samed Karagöz

Hisarcık ta İlk Aronya Hasadı

Özel Kutuplaşmayacağız, kucaklaşacağız diye çağırdı: Tuzla ya on binler aktı

Balıkesir Valiliğinden Marmara Adası açıklarında parçalanmış halde bulunan tekneyle ilgili açıklama: Balıkesir Haberleri

Trabzonspor sessiz sedasız transferi bitirdi: 22 lik yıldız yola çıktı

Yıldırım düşmesi sonucu 216 hayvanını kaybeden üreticilerin zararı karşılanacak Tunceli Haberleri

Cilt bakımında yeni trend: Kırmızı ışık terapisi hakkında bilmeniz gereken kritik noktalar! Kırmızı ışık terapisi nedir ne işe yarar?

Otomobil şarampole devrildi: Sürücü hayatını kaybetti

Muayeneden geçmeyen otomobilini yaktı Diyarbakır Haberleri

Rusya nın petrol ve doğalgaz gelirlerinde büyük düşüş: 9,8 milyar dolar geriledi!

Newcastle dan Sesko bombası! Osimhen i geçecek Fanatik Gazetesi Futbol Haberleri Spor

Türk Telekom dünyayı fiber ağlarla ördü

Sistem arızası krizi: Binlerce United Airlines uçuşları durduruldu Amerika Haberleri

PKK’nın silahlara vedası 2026 yılına sarkacak!

Neyi hayal ediyorsanız, Büyükyalı’da gerçek oluyor!

Muayeneye yalnız gelen hastaya sağlık personelinden şifa veren ilgi Rize Haberleri

Tutuklamalar iyi planlanmış Sözcü Gazetesi

Aşırı sıcak hava, sağanak, ve kuvvetli rüzgar... Meteoroloji bölge bölge, gün gün açıkladı

Tavuk dönerden 999 kişi zehirlenmişti: İşletme sahibi ve ustaya hapis istemi

İsrailli esir babasından orduya çağrı: Bizi katil hükümetten kurtar Ortadoğu Haberleri

Tanrı çok uzun asırlar boyunca kadın idi Agos

Tanrı çok uzun asırlar boyunca kadın idi Agos

SonTurkHaber.com, Agos kaynağından alınan bilgilere dayanarak haber veriyor.

Kadınların erkek toplumumuzda ne hale getirildiklerine ilişkin olarak son bir ayda, hatta çok daha uzun zaman zarfında duyduğumuz en itici haber belki de şu oldu : Çok yakınlarda Ankara Bilkent Şehir Hastanesine jinekolojik tedavi olmak için başvuran 25 yaşında bir genç kadın Gençlik Danışma ve Sağlık Hizmet Merkezine yönlendiriliyor, oradaki yetkililer ise “evli olmadığı için” tedavisinin yapılamayacağını söylüyorlar... Bu türden şeyleri okuyunca binlerce, on binlerce, yüz binlerce, hatta insansılar da (hominidler) dahil edildiği takdirde milyonlarca yıl boyunca kadın egemenliğindeki bir anaerkil düzenin yaşanmış olduğu geliyor insanın aklına.

Son zamanlarda bütün gazeteler ve haber kanalları, saldırı ve cinayetlerin temel konu olduğu ve basın dilinde “üçüncü sayfa haberleri” diye anılan bir hale dönüştü. Tabii, öldürülenler hep kadın, öldürenler de erkek; hem de o kadınların şu veya bu biçimde yakını olan erkekler.

Kadınların erkek toplumumuzda ne hale getirildiklerine ilişkin olarak son bir ayda, hatta çok daha uzun zaman zarfında duyduğumuz en itici haber belki de şu oldu :

Çok yakınlarda Ankara Bilkent Şehir Hastanesine jinekolojik tedavi olmak için başvuran 25 yaşında bir genç kadın Gençlik Danışma ve Sağlık Hizmet Merkezine yönlendiriliyor, oradaki yetkililer ise “evli olmadığı için” tedavisinin yapılamayacağını söylüyorlar. Daha önce de aynı doktordan aynı konuda tedavi aldığını söyleyen hastaya yetkililer yönetmeliğin 2 gün önce değiştiğini bildiriyorlar.

Şehir Hastanesinin kendi sitesinde yer alan bilgilere göre, “15-23 yaş arasındaki adolesanlara [ergenlere], gerektiğinde ebeveynleriyle birlikte bilgilendirme ve sağlık hizmetleri sunmak amacıyla (…) hizmet veren Gençlik Merkezlerinde, genç kızlarımızın (…) tanı ve tedavisi” yapılmakta. Konu, TİP Sözcüsü Sera Kadıgil tarafından da TBMM gündemine getirilmiş bulunuyor .

***

Bu türden şeyleri okuyunca binlerce, on binlerce, yüz binlerce, hatta insansılar da (hominidler) dahil edildiği takdirde milyonlarca yıl boyunca kadın egemenliğindeki bir anaerkil düzenin yaşanmış olduğu geliyor insanın aklına.

Üretim biçiminin avcılık-toplayıcılık olduğu, biraz da bahçe tarımının yapıldığı erken dönemlerde kadının fonksiyonu erkekten fazla. Çünkü erkeğin avdan getirdiği besinin bir istikrarı yok, buna karşılık kadının yaptığı bahçe tarımı epey garantili . Daha önemlisi, çocuk doğurarak neslin devamını sağladığı için kadın bir mucize sayılıyor.

Nitekim, eskiden Türklerde erkeğe yasak olan ateşi yakma ve yanar tutma işini (“ocak” = soy, ev) kadınların sahiplendiği biliniyor ve ilksel şaman’ın yaşlı kadınlar olduğu düşünülüyor. Nitekim, üretim biçimi değişip de “güç” erkeklerin eline geçince, şaman ilk dönemlerde kadınsı görünmeye çalışmış. Entari giyip saçını uzatıyor, elbisesinin göğsüne de kadın memelerini temsil/taklit eden madeni yerleştiriyor .

Bütün klan hep birlikte “uzun/büyük ev”de yaşadığı için çocukların sadece annesi belli. Zaten miras da sadece ana tarafından geçiyor.

Ne zaman ki toprağa yerleşiliyor ve vahşi hayvanların evcilleştirilmesiyle birlikte saban eşliğinde sulu tarım (ve artı-değer üretimi) başlıyor, fizik güç kullanmanın öneminin artması üzerine erkeğin fonksiyonu artıyor. Daha önce av silahları hariç mülkiyetin bilinmediği toplumda erkek toprağın (ve kadın’ın) mülkiyetini ele geçirmiştir artık. Bakırın kullanılmasıyla birlikte başlayan Kalkolitik dönemde değişme başlayacak ve Tunç Çağı’nda Mezopotamya'daki şehir devletlerinde ataerkil yapı ortaya çıkacaktır.

Altyapıdaki yani üretim biçimindeki bu yeni durum, yazının icadıyla üstyapıya yansımakta gecikmiyor. Kadınlara kimsenin güvenmemesini öğütleyen öyküler çeşitlenerek artıyor. Hatta durum, “Urugakina Reformları”  olarak bilinen yasaların, bir yandan dulların, yetimlerin ve fakirlerin korunmasını getirirken, diğer yandan  kadın egemenliğini kırmak için erkeklere şiddet kullanma ve bunu sergileme izni vermesine dek varıyor . Ülkemizdeki erkek egemenliğinin “üçüncü sayfa haberleri”ne yansımasının ilk “hukuki” kökeni bu olabilir.

***

Tarihteki kadın tanrılara geçmeden önce bugünkü Türkiye’yle ilgili bir paragraf:

Yerleşik-öncesi, yani genel tabiriyle göçebe toplumunda kadının yeri, yerleşik topluma oranla çok daha önemlidir ve bu farklılık yerleşikliğe daha geç intisap eden halklarda net biçimde görünür. Ör. Türkiye’deki diğer partiler içinde özellikle Kürt haklarını temsil eden siyasal partilerdeki kadın sayısı ve rolünün yüksekliği esas olarak bundandır.

Nitekim, yasal engellere rağmen, “eş-başkanlık” kavramını, Kürtlerin egemen olduğu partiler icat etmiş ve yerleştirmiştir. 2005’te DEHAP’ın da kapatılması üzerine açılan DTP %40 cinsiyet kotası koymuş ve kadın kolları yerine kadın meclisi ve eş başkanlık tarzında örgütlenmiştir. Bugün Türkiye’de parti ve sivil toplum örgütlerinin de uyguladığı eş-başkanlık ondan bu yana yerleşmiştir .

Kürt aşiretlerinde, genellikle belli bir yaşı geçmiş kadınlar arasında çok sayıda aşiret reisi olduğu bilinir . Günümüzde de Diyarbakır'da 30.000 nüfuslu Şeyhdoda aşiretinin başında bir “hanım ağa” vardır ve milletvekili de olmuştur .

***

Ülkesinin adını bildiğimiz fakat kadın tanrısının adını bilmediğimiz çok yer var tarihte.

Hindistan’da baş tanrı Devi adlı bir kadın. Meksika’da Aztek kültüründe Koatlikue isimli bir kadın. Baş Tanrı Mısır’da İsis diye anılmış. Çin’deki adı Nü Wa. Yunancadaki adı Gaia. Anadolu’nun da dahil olduğu Roma İmparatorluğundaki kadın tanrının adı, bak bunu biliriz, Kibele veya Kubaba. Tabii, coğrafyamızdaki diğer kadın tanrıları Afrodit/Venüs ve Umay olarak biliyoruz. Bütün bunlar baş tanrı.

Ayrıca, doğada çok sayıda canlının sürü başı dişi; başta filler olmak üzere kurtlar, sırtlanlar, orkalar…

***

Biraz daha yaklaşalım bugüne. Kadın’ın tanrı olmasının bunca bin yıldır getirdiği bir gelenek olmalı ki, Mısır’da kısa süren ama bugünkü tüm tek tanrılı dinlerin kökeni olan Firavun Akhenoton’un Aton dinini saymazsak, modern tek tanrılı ilk din olan Yahudilikte anasoyluluk vardır, yani soy babadan değil sadece anadan gelir.

Dindar Yahudiler çocuklarının ama özelllikle de kızlarının Yahudi olmayan biriyle evlenmesine rıza göstermezler; Yahudilik anneden geçer.

Bir Yahudi olan Hz. İsa’nın da yalnız annesini biliyoruz: Yahudilerin kutsal kitabı olan Eski Ahit’e (Tevrat, Zebur) değil ama Hristiyanların kitabı olan Yeni Ahit’e (İncil) göre, Hz. Meryem. Hz. İsa Tanrı’nın oğlu çünkü Cebrâil olarak da anılan Rûhulkudüs Allah’ın emriyle Meryem’e veya kaftanına üflüyor .

Burada yine, çok açık biçimde, Eski Mısır firavunlarının ve ayrıca Eski Yunan’da tanrılarla kadınların ilişkiye girmesinden doğan Herakles (Herkül), Akhilleus (Aşil) ve Truvalı Helen gibi Yarı Tanrı’ların kültürel mirasını görüyoruz.

***

Bugüne gelirsek, baba tarafının akraba olarak kabul edilmediği anasoyluluk  açısından Minangkabau, 9 milyonluk nüfusuyla Endonezya'nın Sumatra adasında yaşayan en büyük etnik gruptur. Müslümandırlar ve kendi dillerini konuşurlar . Soy ve miras anneden gelir. Geleneksel olarak en küçük yerleşim birimi yukarıda klanlar için sözünü ettiğim “büyük ev”dir ve baş kadının, kız kardeşlerinin ve kız çocuklarının kontrolü altındadır. Erkek çocuklar sünnet olana kadar bu evde yaşarlar . Evli erkek geceleri eşini ziyaret eden bir misafir olarak görülür. Anasoyluluğa uygun olarak Minangkabau'larda mal, toprak ve aile adı anneden kıza geçer .

***

Biz ise bugün Türkiye’de boşandığımız veya boşanmak üzere olduğumuz kadınları evlerinin önünde veya “konuşmak için” davet ettiğimiz yerlerde öldürüyoruz. 25 yaşından küçük “genç kızlar”ın devlet hastanesinde jinekolojik muayene ve tedavi olmasını engelleyen yeni yönetmelikler de çıkarıyoruz.

Sağlık olsun. 

Durumu takip etmeye devam edin, SonTurkHaber.com her zaman en yeni haberleri sunuyor.
seeGörüntülenme:98
embedKaynak:https://www.agos.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 05 Haziran 2025 12:31 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Yüzyılın ardından Gatsby: Yeşil ışığın gölgesinde Samed Karagöz

06 Ağustos 2025 04:09see181

Hisarcık ta İlk Aronya Hasadı

05 Ağustos 2025 15:47see169

Özel Kutuplaşmayacağız, kucaklaşacağız diye çağırdı: Tuzla ya on binler aktı

06 Ağustos 2025 20:12see158

Balıkesir Valiliğinden Marmara Adası açıklarında parçalanmış halde bulunan tekneyle ilgili açıklama: Balıkesir Haberleri

06 Ağustos 2025 01:52see120

Trabzonspor sessiz sedasız transferi bitirdi: 22 lik yıldız yola çıktı

05 Ağustos 2025 19:19see115

Yıldırım düşmesi sonucu 216 hayvanını kaybeden üreticilerin zararı karşılanacak Tunceli Haberleri

05 Ağustos 2025 17:07see114

Cilt bakımında yeni trend: Kırmızı ışık terapisi hakkında bilmeniz gereken kritik noktalar! Kırmızı ışık terapisi nedir ne işe yarar?

06 Ağustos 2025 02:52see113

Otomobil şarampole devrildi: Sürücü hayatını kaybetti

06 Ağustos 2025 00:52see113

Muayeneden geçmeyen otomobilini yaktı Diyarbakır Haberleri

05 Ağustos 2025 19:47see112

Rusya nın petrol ve doğalgaz gelirlerinde büyük düşüş: 9,8 milyar dolar geriledi!

05 Ağustos 2025 15:19see111

Newcastle dan Sesko bombası! Osimhen i geçecek Fanatik Gazetesi Futbol Haberleri Spor

06 Ağustos 2025 07:09see111

Türk Telekom dünyayı fiber ağlarla ördü

06 Ağustos 2025 09:12see111

Sistem arızası krizi: Binlerce United Airlines uçuşları durduruldu Amerika Haberleri

07 Ağustos 2025 08:23see110

PKK’nın silahlara vedası 2026 yılına sarkacak!

07 Ağustos 2025 05:12see110

Neyi hayal ediyorsanız, Büyükyalı’da gerçek oluyor!

05 Ağustos 2025 17:58see110

Muayeneye yalnız gelen hastaya sağlık personelinden şifa veren ilgi Rize Haberleri

06 Ağustos 2025 13:16see109

Tutuklamalar iyi planlanmış Sözcü Gazetesi

07 Ağustos 2025 05:32see109

Aşırı sıcak hava, sağanak, ve kuvvetli rüzgar... Meteoroloji bölge bölge, gün gün açıkladı

05 Ağustos 2025 17:53see108

Tavuk dönerden 999 kişi zehirlenmişti: İşletme sahibi ve ustaya hapis istemi

05 Ağustos 2025 21:58see108

İsrailli esir babasından orduya çağrı: Bizi katil hükümetten kurtar Ortadoğu Haberleri

06 Ağustos 2025 01:02see108
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları