Tlos Antik Kenti nde stadyum ile çevresindeki dükkanlar restore ediliyor

Yakaköy Mahallesi'nde, Likya uygarlığının önemli yerleşim merkezleri arasında yer alan antik kentte Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taner Korkut başkanlığında 12 ay kesintisiz kazı ve restorasyon çalışması yürütülüyor.

Tlos Antik Kenti, Antalya ve Muğla'daki başka antik kentlerle birlikte "Likya Uygarlığı Antik Kentleri" adıyla UNESCO Dünya Kültürel Mirası Geçici Listesi'nde yer alıyor.

Kentte restorasyonun sonuna yaklaşılan tiyatronun ardından stadyum ile çevresindeki dükkanların ayağa kaldırılması için çalışma yürütülüyor.

Geçen yıl kazı çalışmaları başlatılan alandaki dükkanların içine dolan erozyon hafriyatı ekiplerce boşaltılıyor.

Dükkanların içinin temizlenmesinden sonra kentin ana caddesi açığa çıkarılacak ve alanda bulunan sütunlar yerlerine konulacak.

Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Korkut, kentte çalışmaların Kültür ve Turizm Bakanlığı Geleceğe Miras Projesi kapsamında kazı belgeleme ve restorasyon şeklinde yürütüldüğünü söyledi.

Korkut, Tlos halkının milattan önce 5. yüzyılın başlarında kentin girişindeki akropol yükseltisinde kurdukları saray ile güneyindeki yamaçlarda yaşadıklarını, tepenin kuzey ve doğu yamaçlarının ise mezarlık olarak kullandığını belirtti.

İskender Dönemi ile şehircilik anlayışında değişiklik olduğunu, halkın tepe yerleşiminden aşağıya indiğini dile getiren Korkut, merkezde bir agora, bunun bir tarafında stadyum, iki hamam, meclis binası, tiyatro ile tapınak olmak üzere büyük kamu yapılarının inşa edildiğini söyledi.

Stadyum düzlüğünün çok amaçlı kullanılan bir alan olduğunu belirten Korkut, "Tek taraflı bir oturma tribünü var. Karşısında ise stadyum düzlüğüne ve agoraya açılan dükkan yapıları bulunmaktadır. Kentin en erken caddesi de stadyum düzlüğünde bulunuyor. Erken Roma Dönemi'nde bütün Likya adına Kroneia Şenlikleri'nin stadyum düzlüğünde organize edildiğini biliyoruz. Milattan sonra 2. yüzyılın sonlarına doğru ise alanın tam ortasında bir havuz inşa edilir. Bu düzenlemeyle bağlantılı olarak stadyum düzlüğünde deniz savaşları tiyatral gösterilerinin organize edildiğini bilmekteyiz" diye konuştu.

Korkut, milattan sonra 141 yılında yaşanan büyük depremden Tlos ile bütün Likya'nın etkilendiğini, kentteki yapıların pek çoğunun yıkıldığını dile getirdi.

Yaşanan büyük depremde stadyumun tam orta kısmından itibaren çöküntü meydana geldiğini anlatan Korkut, şöyle konuştu:

"Stadyumun güney yarısı çöküyor ve kullanılamaz hale geliyor. Bu havuz düzenlemesi, stadyumun tiyatro gibi gösteri alanı olarak kullanılmaya başlanması da bu döneme denk geliyor yani milattan sonra 2. yüzyılın ikinci yarısından sonra. Geçen yıl alanı çevreleyen caddenin kazısına başlamıştık, kuzey yöndeki kazı çalışmaları tamamlanmıştı. Bu yıl ilk başta agoraya açılan kapı ve güney yöndeki caddenin bir kısmını temizledik. Yaklaşık 8 metre genişliğinde devasa bir cadde. Hemen dükkanlar tarafında 1,5 metre genişliğinde bir kaldırımla sınırlandırmış. Zemini taş levha döşeli. Caddeyi neredeyse boydan boya temizledik. Agoraya açılan kapının da bir kısmını temizledik."

Korkut, kuzey yöne doğru dükkanların içindeki erozyon toprağının boşaltılmasına başladıklarını, yıl sonuna kadar cadde tarafına bakan dükkanların tamamen temizlenmiş olacağını söyledi.

Dükkanların caddeye bakan bazı kısımlarının yıkılmış durumda olduğunu belirten Korkut, "Her bir dükkanın kemerli bir yapısı var. Dükkanlar, yaklaşık 30 metrekarelik. Bunların cephelerinin örülmesi, öndeki sütunlu galeri düzenlemesinin yapılması gibi restorasyon çalışması var" dedi.

Korkut, yürütülen çalışmaları 2026 yılında tamamlamayı planladıklarını sözlerine ekledi.