Trump ve Putin toprak pazarlığı yapacak: Avrupa dan sert tepki! Rusya nın ateşkes şartları ortaya çıktı

Ukraynalı yetkililer, Moskova’dan gelebilecek şartlara karşı temkinli bir tutum sergiliyor. AB liderleri, Alaska’da yapılacak Trump-Putin zirvesi öncesinde Ukrayna’nın kendi geleceğini belirleme hakkına sahip olması gerektiğini vurgulayan bir bildiriyle, olası bir barış sürecinde Ukrayna’nın masada bulunmasının zorunlu olduğunu belirtti.

ABD Başkanı Donald Trump, pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in cuma günü Alaska’da yapılacak görüşmede savaşı bitirecek öneriler getirmesini beklediğini ifade etti. Trump, bu önerileri Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’ye ileteceğini ve ardından “barış” ya da “savaşmaya devam” tavsiyesinde bulunacağını ifade etti.

ZİRVE ÖNCESİNDE KAYGILAR ARTIYOR

AB liderleri, Alaska’daki görüşmenin dışında bırakılmaları ihtimaline karşı diplomatik kanallardan etkilerini artırmaya çalışıyor. Zirveye Ukrayna’nın katılımı konusunda henüz net bir karar alınmadı.

Trump, pazartesi günü yaptığı açıklamada, Putin ile görüşmesinde “arazi takası” konusunu ele alacağını doğruladı. Bu durum, Avrupalı yetkililer ve Ukrayna tarafında, Rusya’nın ABD'den tavizler koparabileceği endişesine yol açtı.

AB liderlerinin salı günü yayımladığı ortak açıklamada, “Başkan Trump’ın Rusya’nın Ukrayna’ya karşı saldırgan savaşını sona erdirme çabalarını memnuniyetle karşılıyoruz” denilerek, “Ukrayna’da barış süreci Ukrayna’nın katılımı olmadan belirlenemez” vurgusu yapıldı.

Avrupa ülkeleri, Rusya'ya toprak tavizleri verilmesi durumunda Ukrayna'ya NATO üyeliği de dahil somut güvenlik garantileri sağlanmasını talep etti.

PUTİN'İN ATEŞKES ŞARTLARI

Axios'a konuşan kaynakların bildirdiğine göre, Putin görüşmede Ukrayna'nın Donetsk ve Luhansk bölgelerinin tamamını Kırım'la birlikte Rusya'ya devretmesini ve Herson ve Zaporijya'da savaşın "dondurulmasını" öngören şartlar önerdi.

Müzakerelerde Ukrayna’nın hangi bölgelerinin kimde kalacağı konusunu ele alabileceğini belirten Trump, “Ukrayna’ya bir miktar toprak geri vermeye çalışacağını” dile getirdi.

Trump, Rusya’nın Karadeniz kıyısındaki “önemli bir bölgeyi” işgal ettiğini belirtti. Ancak Putin’in cuma günü hangi “parametreleri” masaya getireceğini bekleyip göreceğini kaydetti. Putin ile görüşmesinin ardından Zelenski’yi arayacağını söyleyen Trump, “Bol şans, mücadeleye devam” ya da “Anlaşabiliriz” mesajı verebileceğini dile getirdi. Öte yandan Trump, Zelenski’nin Ukrayna Anayasası gereği toprak vermeyi kabul edemeyeceğini söylemesini eleştirdi.

Görüşme yeri olarak neden Alaska'nın seçildiğine ilişkin açıklamada bulunan Putin’in yardımcılarından Kiril Dmitriyev, “Kuzey Kutup Bölgesi’ndeki Alaska, ülkelerimiz arasında yapacağımız büyük ortak girişimlerin bölgesi olacağı için tercih edildi. Ayrıca ilk defa bir Rusya lideri ABD’nin Alaska eyaletine ayak basmış olacak” dedi.

TRUMP ZELENSKİ'Yİ HEDEF ALDI

Trump, Ukrayna liderinin savaş boyunca görevde kaldığını belirterek, bu süreçte “hiçbir şey olmadığını” savundu. ABD Başkanı, olası anlaşma sonrası “Bol şans, mücadeleye devam” ya da “Bir anlaşmaya varabiliriz” şeklinde mesaj verebileceğini söyledi. Alaska’daki zirvede “yapıcı görüşmeler” gerçekleştirmeyi beklediğini de belirtti.

The Guardian'ın haberinde, Zelenski’nin savaşı başlatmayı tercih ettiğini ima eden Trump'ın, Ukrayna liderine yönelik tavrının sertleştiği yorumu yapıldı.

Öte yandan, AB liderleri Çarşamba günü Almanya Başbakanı Friedrich Merz’in ev sahipliğinde çevrim içi bir toplantı yapacak. Bu toplantıda Trump’ı Ukrayna'ya destek vermeye ikna etmek için yeni adımlar atılması planlanıyor.

Trump, Putin’le görüşmeden önce “Herkesin fikirlerini alacağım” ifadesini kullandı ancak Zelenski'nin toplantıya katılıp katılmayacağını henüz netleştirmedi.

UKRAYNA VE AVRUPA'DAN TEPKİLER

Ukraynalı yetkililer, hemen ateşkes sağlanması ve ardından barış görüşmelerine başlanması yönünde çağrıda bulunarak, Putin’in ateşkesi kabul etmesi ve “adil bir barış” sağlanması hâlinde savaşın bitmesini istediklerini vurguladı.

AB üyesi ülkelerin liderleri, cuma günü Alaska’da gerçekleşecek Donald Trump-Vladimir Putin görüşmesi öncesinde ortak bir bildiri yayımladı. Pazartesi akşamı üzerinde uzlaşmaya varılan ve bugün (12 Ağustos) paylaşılan metinde, Ukrayna’nın kendi geleceğine karar verme özgürlüğünün korunması gerektiği ifade edildi.

Liderler, “Anlamlı müzakereler ancak ateşkes veya çatışmaların azalması şartıyla yapılabilir” ifadelerine yer verdi. Ayrıca, diplomatik çözümün hem Ukrayna’nın hem de Avrupa’nın güvenlik çıkarlarını gözetmesi gerektiğinin altı çizildi.

ALASKA ZİRVESİ ÖNCESİ ABD, AVRUPA VE UKRAYNA GÖRÜŞMESİ

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, cumartesi günü İngiltere’de Ukraynalı ve Avrupalı yetkililerle bir araya geldi. Görüşmenin, Trump-Putin zirvesi öncesinde Avrupa ve ABD'nin pozisyonlarını uyumlu hâle getirmek amacıyla yapıldığı bildirildi.

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance

BARIŞ OLMAZSA YAPTIRIM TEHDİDİ

Trump barış sağlanamaması durumunda Hindistan’ın Rus petrolü alması durumunda uygulamayı planladığı yüzde 50’lik gümrük vergilerinden “çok daha büyük” yaptırımlar açıklamaya hazırlandığını ifade etti. ABD Başkanı, bu yaptırımların Alaska’da yapılacak zirvede ortaya çıkacak sonuçlara bağlı olabileceğini sözlerine ekledi.

Öte yandan Trump, Putin’in üçüncü bir ülke yerine ABD’ye gelmeyi kabul etmesinin “çok saygılı” bir davranış olduğunu da belirtti.