Türkiye nin, Büyük sessizliği mi yoksa Büyük çaresizliği mi?

Ekonomiye ilişkin değerlendirmeleri yakından takip edilen eski Hazine Müsteşarı İktisatçı Mahfi Eğilmez, hayat pahalılığı karşısındaki tepkisizliği yazdı.

Eğilmez, kendi adını taşıyan Web sitesinde "Büyük Sessizlik Kuramı" başlıklı yazısında ekonomideki bozulmayı doğrudan yaşayan halkın bu duruma sessiz kalma çelişkisini irdeledi.

İktisatçı Eğilmez, evrende uygarlık olasılığına rağmen iletişimin olmayışını anlatan Fermi Paradoksu ile Türkiye'de bu ekonomik göstergelere karşı tepkisizliği benzetti.

Fizikçi Enrico Fermi’nin ortaya koyduğu Fermi Paradoksu’nda evrende başka uygarlıkların varlığı olasılığına karşın, onlardan hiçbir iz ya da iletişim olmamasını "büyük bir çelişki" olarak tanımladığını anlatırken, "Büyük Sessizlik Kuramı" ya da "Fermi Paradoksu" olarak anılan durumdan Türkiye’deki ekonomik ve sosyal sorunlara işaret ediyor.

Eğilmez, Türkiye’deki ekonomik tabloya ilişkin şu karşılaştırmaları paylaştı: "

Son yıllarda ortaya çıkan sorunlar yüksek enflasyon, düşük büyüme gibi sorunlarla sınırlı değil. Bunların yanı sıra gelir dağılımının hızla bozulmuş olması, orta sınıfın yok olması çok büyük bir sorun olarak ortada duruyor. Nüfusun 17 milyonu Portekiz ortalamasında yıllık gelire (kabaca 27 bin dolar), 17 milyonu Brezilya düzeyinde yıllık gelire (kabaca 10 bin dolar), 17 milyonu Tayland düzeyinde (kabaca 7 bin dolar), kalan 51 milyonu da Mısır düzeyinde (kabaca 3 bin dolar) yıllık gelire sahip durumda.

Buna karşılık örneğin özel okulların yıllık ücretleri Portekiz’de yıllık 6 bin dolar, Brezilya’da 5 bin dolar iken Türkiye’de 30 bin dolar dolayında bulunuyor. Özel okul ücretleri yıllık kişi başına geliri Türkiye 4 katı dolayında olan Fransa, Almanya ve İtalya’da 20.000 dolar dolayında."

Türkiye'de geçmiş yıllarda gelirlerin düşük olmasına karşın alım gücünün yüksek olduğunu söyleyen Eğilmez "Kiralar, otomobil fiyatları, gıda maddeleri fiyatları Avrupa’dan ve dünya ortalamalarından daha yukarıda. Bu gelişme, son on yılda ve özellikle de faiz neden enflasyon sonuç yaklaşımının yaşama geçirildiği son birkaç yılda çok daha görünür hale geldi." diye ifade etti.

Söz konusu tabloya ses çıkaranların sayısının az olduğunu ve genel eğilimin uyum sağlamak olduğunu belirten Eğilmez Avrupa kanadından nispeten itirazlar gelirken, Mısır Tayland gibi ülkelerde kişilerin sessizliğine dikkat çekti.

"Kader" diyenlerin de olduğunu belirten Eğilmez, yazısını "Büyük sessizlik kuramı bizim buralarda böyle işliyor.” diye sonlandırdı.