Üniversite tercihinde altın kurallar Yerel Gündem Haberleri

Üniversite hayali kuran milyonlarca aday için tercih süreci resmen başladı. Bu yıl yeni açılan bölümler, özel kontenjanlar ve başarı sırası tercih sürecinde belirleyici olacak.

2025 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sonuçlarının açıklanmasının ardından üniversite hayali kuran milyonlarca aday için tercih süreci resmen başladı. Adaylar, ÖSYM’nin Aday İşlemleri Sistemi (AİS) üzerinden tercihlerini yapabilecek. Sistem, 13 Ağustos Çarşamba günü saat 23.59’da kapanacak. Ancak son günlerde yoğunluk nedeniyle erişim problemleri yaşanabileceği için tercihlerin erkenden tamamlanması önem taşıyor.

LİSTEYİ İSTEK SIRASINA GÖRE OLUŞTURUN

Adayların tercih listelerini puana göre değil, başarı sıralamalarına ve kişisel isteklerine göre hazırlamaları gerekiyor. En çok istenen bölüm, listenin ilk sırasına yazılmalı. Yerleşildiğinde kayıt olmak istenmeyen hiçbir program listeye dahil edilmemeli.24 tercih hakkının tamamı kullanılmak zorunda değil; isteyen tek tercih yapabilir. Önemli olan, tercihlerin bilinçli ve mantıklı bir şekilde sıralanması. Sadece benzer başarı sıralamasındaki programlarla oluşturulmuş listeler sistem tarafından etkili tercih sayısını azaltabilir. Bu nedenle, üst sıralarda biraz daha yüksek, orta kısımlarda sıralamaya yakın, alt sıralarda ise sıralamanın yüzde 30-40 gerisindeki programlara da yer verilmesi öneriliyor.

SİSTEMDE TERCİHLERİ ONAYLAMAYI UNUTMAYIN

Tercih listesi sisteme girildikten sonra mutlaka "onayla" butonuna basılmalı. Adaylar, tercih süresi boyunca listelerinde değişiklik yapabilir; ancak her güncelleme sonrası sistemin yeniden onaylanması gerektiği unutulmamalı. Onay verilmemiş tercihler geçersiz sayılıyor.

9 HANELİ KODU DOĞRU GİRİN

Tercihlerde kullanılan 9 haneli özel kodlar büyük önem taşıyor. Yanlış kod girilmesi, öğrencinin istemediği bir bölüme yerleşmesine neden olabilir. Özellikle vakıf üniversitelerinde burslu, yüzde 50 indirimli ve ücretli programlar arasında yalnızca birkaç rakam farkı olabildiğinden, kod girildikten sonra ekranda çıkan bölüm adı dikkatle kontrol edilmeli.

'ÖLÜ TERCİH' KORKUSUNA KAPILMAYIN

Adayların sıklıkla endişelendiği "ölü tercih" kavramı çoğu zaman abartılıyor. Sistem, adayın puanıyla yerleşebileceği en üst sıradaki tercihi dikkate alıyor. Yani tercih sırasına uygun ve tutarlı liste hazırlandığında “boşa giden” bir tercih söz konusu olmuyor.

TYÇ LOGOSU NE İFADE EDİYOR?

Bazı programların yanında yer alan TYÇ (Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi) logosu, alınan diplomanın yurt dışında tanınmasını kolaylaştırıyor. Aynı zamanda yurt dışı stajlar, öğrenci değişimi ve yatay-dikey geçişlerde de avantaj sağlıyor.

BAŞARI SIRASI BARAJI SÜRÜYOR

2025-YKS’de de bazı programlar için başarı sıralaması barajı uygulanmaya devam ediyor. Bu yıl hukuk için en düşük 100 bin, mimarlık için 250 bin, mühendislik ve öğretmenlik için 300 bin, tıp için 50 bin, diş hekimliği için 80 bin ve eczacılık için 100 bininci başarı sırası şartı aranıyor. Bu şartları karşılamayan adaylar ilgili bölümleri tercih etse dahi yerleştirilemeyecek.

ÖZEL KONTENJANLARA DİKKAT

Toplam 909 bin 190 kontenjanın yer aldığı 2025 tercihlerinde, genel kontenjanların yanı sıra okul birincilerine, depremzede adaylara, 34 yaş üstü kadınlara, şehit yakını ve gazilere özel kontenjanlar da ayrıldı. Ancak bu kontenjanlar sınırlı. Özellikle sadece bu alanlara yönelen ve puanı düşük adayların hiçbir programa yerleşememe riski bulunuyor. Bu nedenle hem genel hem de özel kontenjanları dikkate alarak tercih yapılmalı. 6 Şubat depremlerinden etkilenen 11 ildeki adaylar için devlet üniversitelerinde ilave kontenjan ayrıldı. Bu uygulama 2025 tercihleriyle birlikte son kez uygulanacak.

ÖZEL KOŞULLARI MUTLAKA OKUYUN

Bazı bölümler, yalnızca belirli cinsiyet gruplarını kabul edebilirken; bazıları sağlık raporu, fiziksel yeterlilik ya da yabancı dil zorunluluğu isteyebilir. Bu şartları karşılamayan adaylar, yerleşseler bile kayıt yaptıramazlar. Bu nedenle her bölümün özel koşulları dikkatle incelenmeli.

KAYITLAR VE EK YERLEŞTİRME

Üniversiteye yerleşen adayların kayıt işlemleri 1-5 Eylül, e-kayıtlar ise 1-3 Eylül tarihlerinde gerçekleştirilecek. Kayıtların ardından boş kalan kontenjanlar ÖSYM’ye bildirilecek ve ek yerleştirme süreci başlayacak. Ancak ilk yerleştirmede bir programa yerleşen adaylar ek yerleştirmeye başvuramayacak.

Yeni açılan bölümleri inceleyin

Bu yılın en dikkat çeken gelişmelerinden biri, dijital dönüşüm ve yeşil beceriler başta olmak üzere çağın ihtiyaçlarına yanıt veren 27 yeni bölümün tercih kılavuzuna eklenmesi oldu. Bu programlardan 3'ü lisans, 24’ü ise ön lisans düzeyinde. Yeni açılan lisans programları arasında, tarımda dijitalleşme kapsamında "Hassas Tarım ve Tarımsal Robotlar" ile "Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği", yeşil dönüşüm alanında ise "Doğa Koruma ve Biyoçeşitlilik Yönetimi" bölümleri bulunuyor. Tarım, sağlık ve çevre alanındaki ön lisans programları da bu yıl ilk öğrencilerini bekliyor. "Dijital Tarım Teknolojileri", "Akıllı Sera Teknolojileri”, "Dijital Sağlık Sistemleri Teknikerliği", "Doğa Koruma ve Biyoçeşitlilik Yönetimi", "Su ve Atık Yönetimi Teknikerliği", "Yenilenebilir Enerji Teknikerliği", "Yeşil ve Ekolojik Bina Teknikerliği" gibi programlar söz konusu bölümler arasında.

34 yaş üstü kadınlara yeni bir şans

Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK), üniversiteye gitme fırsatı bulamamış 34 yaş üstü kadınlara yönelik kontenjan uygulamasıyla, son iki yılda 28 bini aşkın kadın üniversiteli oldu. Devlet üniversitelerinde açılan özel kontenjanlar sayesinde 2023’te 16 bin 665, 2024’te ise 12 bin 67 kadın çeşitli bölümlere yerleşti. Bu süreçte toplam 25 bin 746 kadın kayıt yaptırarak eğitim hayatına geri döndü. Projeyle ilk mezunlar da verilmeye başlandı. Projenin ilk mezunlarından Pelin Doğan, üniversiteyi yarıda bırakmasına rağmen her yıl sınava girmeyi çok sevdiğini söyledi. Doğan, 8 Mart 2023'te kontenjanın açıldığının duyunca o yıl da sınava girdiğini, sonrasında Galatasaray Üniversitesi Deniz Ulaştırma ve İşletme Bölümü ön lisans programına yerleştiğini dile getirerek, "Bu benim için yeniden bir şans oldu" dedi.

Yeniden YÖK'ün başında

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanlığına yeniden Prof. Dr. Erol Özvar atandı. Atamaya ilişkin karar, Cumhurbaşkanı Erdoğan imzasıyla önceki gece Resmi Gazete'de yayımlandı.