SonTurkHaber.com
close
up
Uranüs te yaz güneşi, Neptün de bitmeyen kış: Dünyadan başka gezegenlerde mevsimler nasıl ilerliyor?

Uranüs te yaz güneşi, Neptün de bitmeyen kış: Dünyadan başka gezegenlerde mevsimler nasıl ilerliyor?

SonTurkHaber.com, Haberturk kaynağından alınan bilgilere dayanarak bilgi paylaşıyor.

Yaz-kış döngüsüne alışığız, ama bu düzen evrensel mi? Mars’tan Neptün’e, hatta cüce gezegen Pluto’ya kadar birçok gökcismi kendi mevsimsel döngüsünü yaşıyor. Gezegenlerin eğikliği ve yörünge biçimi, kozmik bir takvim gibi çalışıyor. İşte gezegenlerin bilinmeyen mevsimsel sırları...

MEVSİMLERİN TEMELİ: EKSEN EĞİKLİĞİ

Dünya’da mevsimlerin oluşmasının temel nedeni, gezegenimizin kendi ekseni etrafında 23.5 derecelik bir eğimle dönmesidir. Bu eğiklik sayesinde yılın belli dönemlerinde kuzey ve güney yarımküreler farklı miktarda güneş ışığı alır. Aynı ilke, diğer gezegenlerde de geçerlidir; eksen eğikliği olan her gezegen, belli oranlarda mevsimsel değişiklikler yaşar.

Mars, yaklaşık 25 derecelik eğikliği ile Dünya’ya oldukça benzeyen mevsimler yaşar. Ancak burada karbondioksit buzunun oluşturduğu 'kuru kışlar' görülür. Öte yandan Merkür'ün eksen eğikliği yok denecek kadar azdır, bu nedenle mevsimsel farklar neredeyse hiç yaşanmaz.

URANÜS: MEVSİMLERİN EKSTREM GEZEGENİ

Uranüs, 90 dereceye yakın eğikliğiyle Güneş Sistemi’nin en uç örneklerinden biridir. Bu eğiklik nedeniyle gezegenin kutupları, Güneş'e tamamen dönük ya da tamamen karanlık olacak şekilde konumlanabilir. Bu da mevsimlerin çok uzun ve aşırı olmasına neden olur: Yaz boyunca aylarca kesintisiz güneş ışığı, kış boyunca da sürekli karanlık yaşanır.

YÖRÜNGE ŞEKLİ DE MEVSİMLERİ ETKİLER

Mevsimlerin oluşumunda yalnızca eksen eğikliği değil, aynı zamanda gezegenin Güneş çevresindeki yörüngesinin şekli de rol oynar. Dünya’nın yörüngesi neredeyse daireseldir, bu da güneşten alınan enerji miktarının yıl içinde çok değişmemesine neden olur.

MEVSİMLER NE KADAR SÜRER?

Mars'ta bir yıl 687 Dünya günü sürdüğü için, mevsimler de neredeyse iki kat uzunluktadır. Bu durum, atmosferik koşullarda daha büyük değişimlere neden olabilir. Uranüs’te ise bir yıl yaklaşık 84 Dünya yılına eşdeğerdir. Bu da bir mevsimin onlarca yıl sürebileceği anlamına gelir. Neptün’de ise bir mevsim, yaklaşık 40 yıl kadar sürer.

SATÜRN VE NEPTÜN’DEKİ MEVSİMSEL İPUÇLARI

Hubble Teleskobu ile yapılan uzun dönemli gözlemler, Satürn’de rüzgar hızlarının zamanla değiştiğini ve bu değişimin yaklaşan bir kış mevsimine işaret ettiğini ortaya koydu. Bilim insanlarına göre, gezegenin halkaları da mevsimsel döngüleri etkileyebilir. Bu halkalar, Güneş ışığını belirli bölgelere gölge düşürecek şekilde engelleyerek daha karmaşık bir sezon yapısı yaratıyor olabilir.

GEZEGENLERİN DE "İKLİM TARİHİ" VAR

Mevsimsel döngüler yalnızca yıl içindeki değişimleri değil, uzun vadeli iklim döngülerini de kapsar. Dünya’da bu döngüler “Milankoviç döngüleri” olarak bilinir ve buz çağları gibi büyük iklim olaylarını tetikleyebilir. Mars'ta bu tür döngüler çok daha keskin yaşanır. Mars’ın eksen eğikliği geçmişte 10 ila 40 derece arasında değişmiş, bu da gezegenin tüm iklim sistemini zaman içinde yeniden şekillendirmiştir.

Kaynak: Live Science, BBC, ESA

En son güncellemeleri ve haberleri takip etmek için SonTurkHaber.com'ı izlemeye devam edin, biz durumu takip ediyor ve en güncel bilgileri sunuyoruz.
seeGörüntülenme:46
embedKaynak:https://www.haberturk.com
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 10 Mayıs 2025 19:30 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

Ankara Şam uçuşları başlıyor: İlk sefer 17 Haziran Salı günü

04 Haziran 2025 13:15see176

Salda Gölü’nde bayram heyecanı

05 Haziran 2025 07:02see171

Kadıköy’de 5 katlı binanın 4’üncü katının balkonu çöktü

04 Haziran 2025 19:20see160

Küresel piyasalar pozitif seyrediyor

04 Haziran 2025 09:09see158

Kurultay iddianamesinde 12 kişiye siyasi yasak istendi

04 Haziran 2025 08:34see139

ABD’nin ana gündem maddesi Türkiye: Erdoğan ne istiyorsa karşılayın VİDEO İZLE

04 Haziran 2025 23:11see131

Bakan Yerlikaya açıkladı: Motokurye düzenlemesi yolda!

04 Haziran 2025 21:39see128

Son dakika: Erdoğan imzaladı! Binlerce kişinin beklediği düzenleme Resmi Gazete de

04 Haziran 2025 19:26see121

Düzce de yapay zeka destekli trafidar lı denetim

05 Haziran 2025 02:20see120

ABD, Gazze de acil ateşkes talep eden Birleşmiş Milletler Konseyi kararını veto etti

04 Haziran 2025 23:36see119

Kayseri Büyükşehir’e turizmde 4 ödül birden Gündem Haberleri

04 Haziran 2025 08:35see118

Kaleci transferinde sıcak gelişme! Galatasaray la anlaştığını duyurdu

04 Haziran 2025 13:15see117

Megakentte mega pahalılık, maaşlar düşük fiyatlar yüksek

04 Haziran 2025 09:00see116

İyot eksikliği gebeliği ve çocuk gelişimini olumsuz etkiliyor Haberler Sağlık Haberleri

04 Haziran 2025 10:57see115

Diyarbakır SON DAKİKA yangın haberi: 13 katlı binada yangın çıktı, 17 kişi yaralandı, yaralılardan üçü öldü

05 Haziran 2025 20:58see115

Çeşme’de silahlı saldırıya uğrayan iş insanı yaralandı

04 Haziran 2025 22:50see115

Su seviyesi düştü, kara göründü

04 Haziran 2025 11:05see113

Tarlada sondaj kuyusundan karbondioksit gazı çıktı

04 Haziran 2025 23:43see113

Bakan Şimşek Lüksemburg da

04 Haziran 2025 08:46see111

Diyarbakır da 13 katlı apartmanda korkutan yangın: Mahsur kalanlar var

05 Haziran 2025 20:11see110
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları