Von der Leyen in uçağına Rus müdahalesi iddiası: Bulgaristan çark etti

Avrupa Komisyonu'nun sözcüsü yaptığı açıklamada, yalnızca Bulgar Hava Seyrüsefer Otoritesi'nin GPS müdahalesiyle ilgili açıklamalarını tekrarladıklarını ve olayla ilgili önemli olanın uçağın Filibe'ye güvenli bir şekilde inmiş olması olduğunu belirtti.

Sorun şu ki, Bulgar yetkililer iddia edilen müdahaleye dair versiyonlarını değiştirdi. Salı günü, Bulgaristan Başbakanı Rosen Zhelyazkov olayı küçümsedi ve Rusya'ya yönelik doğrudan suçlamaları azalttı, ancak teknik bir arıza olabileceğini kabul etti. Zhelyazkov, Rusya'nın Ukrayna işgaline atıfta bulunarak, "Durumu araştırmaya gerek yok, çünkü bu rahatsızlıklar hibrit veya siber tehditler değil. Maalesef bu, bu tür çatışmaların ikincil, ancak önemsiz olmayan sonuçlarından biri," dedi.

Perşembe günü Bulgaristan Parlamentosu'nda konuşan Zhelyazkov, Leyen'in uçağının yoğun nüfuslu bir bölgenin üzerinden geçerken yalnızca kısmi bir sinyal kesintisi yaşadığını belirtti. Ardından Başbakan Yardımcısı ve Ulaştırma Bakanı Grozdan Karadzhov, GPS sinyalinin kesildiği iddiasını yalanladı. Politico'ya göre Karadzhov, perşembe günü Bulgar yayın kuruluşu bTV'ye verdiği demeçte, "Araştırmaya dayalı verilere, radyo tespitlerine ve hem sivil hem de askeri kurumlarımızın kayıtlarına göre, GPS sinyalinin kesildiği ve bunun uçağı etkilediği iddiasını destekleyecek tek bir bulgu yok." dedi.

Bulgar hükümeti bir kez daha çark etti ve Zhelyazkov, Ukrayna'daki savaş konusunda resmi tavrını sürdürdü. Ayrıca, yer cihazlarının herhangi bir parazit tespit etmemiş olmasının, uçaktaki cihazların da parazit tespit etmediği anlamına gelmediğini ekledi. Ayrıca, Sivil Havacılık Otoritesi'ne "uçuşu gerçekleştiren havayoluyla iletişime geçerek uçağın cihaz ve bilgisayarlarının ek bir kontrolünü yapması" talimatını verdiğini belirtti.

Öte yandan, uçağın Plovdiv Havalimanı'na inene kadar daireler çizerek ilerlediğini öne süren ilk raporlar yalanlandı. Uçağın iniş yapmadan önce yaklaşık bir saat daireler çizerek ilerlediği ilk başta bildirilmiş olsa da, gerçekte inişinin sadece birkaç dakika geciktiği görülüyor. Zhelyazkov, Perşembe günü ülkesinin Parlamentosu'nda yaptığı açıklamada, "Uçağın kayıtlarını kontrol ettikten sonra, pilotta herhangi bir endişe belirtisi görülmedi. Uçak, her zaman iyi sinyal kalitesiyle bekleme alanının üzerinde beş dakika boyunca havada asılı kaldı." dedi.

Uçuş takip sitesi Flightradar24, Komisyon Başkanı'nın uçağının yörüngesine ilişkin bir takip yayınladı. Buna göre "uçuşun 1 saat 48 dakika sürmesi planlanmıştı. Ancak 1 saat 57 dakika sürdü. Yani dokuz dakika daha uzun sürdü ve "uçağın transponder'ının kalkıştan inişe kadar iyi GPS sinyal kalitesi bildirdiği" belirtildi.

Hem AB hava trafik düzenleyicisi Eurocontrol hem de Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) "bildirilen olayın olaylarını araştırıyordu" ancak EASA yaptığı açıklamada, raporunun Bulgar yetkililer tarafından kendisine sağlanan bilgilere dayandığını kabul etti.

Basit bir olay olabilecek bir durum, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaliyle artan gerginlik nedeniyle uluslararası bir krize dönüşebilirdi. Bu yılın başlarında, bir grup AB üyesi ülke, iddia edilen Rus elektronik harp saldırılarını dikkate alması için Avrupa Komisyonu'na mektup yazdı. Bu ülkelere göre, Rusya liderliğindeki savaştan bu yana, Baltık Denizi'ni ve Polonya, Estonya ve Finlandiya'nın hava sahasını kapsayan bölgede uçak, havaalanları ve gemilere yönelik müdahaleler yaşandı.

Bu durumda, Kremlin sözcüsü Dimitry Peskov, von der Leyen'in uçağına yönelik iddia edilen saldırıyı yalanlayarak, haberi ilk duyuran yayın kuruluşu Financial Times'ın "yanlış haber" yaptığını iddia etti. Ancak, birçok yetkili olayı daha da büyüttü. Hem Komisyon'un hem de Bulgaristan hükümetinin ilk suçlamalarına ek olarak, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, von der Leyen'in uçağıyla ilgili olay sorulduğunda, tüm Avrupa kıtasının "Ruslar tarafından tehdit altında" olduğunu söyleyecek kadar ileri gitti.

NATO Genel Sekreteri Rutte, "Ruslardan gelen tehdit her geçen gün artıyor. Bu konuda saf olmayalım: Bu durum bir gün Lüksemburg'u da etkileyebilir; Hollanda'ya ulaşabilir. Örneğin, en son Rus füze teknolojisiyle, cephe hattındaki Litvanya ile Lüksemburg, Lahey veya Madrid arasındaki mevcut fark beş ila on dakika arasında. Bu füzenin Avrupa'nın bu bölgelerine ulaşması bu kadar sürüyor" diye konuştu.