Winston Churchill de Nobel Barış Ödülü istiyordu, onun yerine edebiyat ödülü verdiler

İngiliz siyasetçi ve devlet adamı Churchill, 1953 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görüldü. Bu ödül, özellikle savaş döneminde gösterdiği liderlik ve devlet adamlığı nedeniyle değil; konuşmaları ve tarihi eserleriyle edebi anlatım gücüne sahip biri olarak değerlendirilmesiyle verildi.

Churchill, I. Dünya Savaşı’ndan başlayarak devletin çeşitli kademelerinde görev aldı. 1939’da İngiltere’nin Almanya’ya savaş ilan etmesiyle kabinede yeniden yer aldı ve İkinci Dünya Savaşı yıllarında liderlik rolüyle öne çıktı. Ancak Nobel Komitesi, bir devlet adamına savaş dönemindeki etkinliği nedeniyle doğrudan Barış Nobel’i vermemeyi tercih etti.

Komite üyeleri, bir savaş liderine barış ödülü verilmesinin çelişkili olacağını düşündü. Bunun yerine, Churchill’in edebiyat alanındaki eserleri esas alınarak onun Nobel Ödülü’nü alması kararlaştırıldı. Bu karar, Churchill’i hem liderlik hem de yazın yönüyle tanıyan bir yaklaşım olarak yorumlandı.

Churchill bu ödülü almak için törene gitmedi ve ödülü almak yerine eşinin katılmasını istedi. Nobel Komitesi, Churchill’e ödülü “tarihi ve biyografik anlatımda ustalığı, insan değerlerini savunan söylemleriyle” takdim ettiğini açıkladı.

Churchill hiçbir zaman Nobel Barış Ödülü'nü istediğini net olarak ifade etmedi. Ancak Churchill’in 1940’ların sonlarında Nobel Barış Komitesi nezdinde gayriresmî girişimlerde bulunduğu biliniyor. Özellikle yakın dostu ve sekreteri Sir Desmond Morton, onun adına komiteye mektuplar gönderdi. Bu mektuplarda Churchill’in “Avrupa’da barışı tesis eden kişi” olarak değerlendirilmesi gerektiği savunuldu. 1948’de Nobel Komitesi arşivine giren belgelerde, adaylık için önerilen isimler arasında Churchill de yer alıyor.

Öte yandan Adolf Hitler gibi figürler de geçmişte Barış Nobel’i adayları arasında gösterildi. Neyse ki ödül verilmedi.