Yapay zeka kullanırken 9 saniye detayını asla unutmayın Sözcü Gazetesi

Google, yapay zekâ sohbetlerinin çevresel etkilerine ilişkin bugüne kadarki en kapsamlı saha ölçümlerini yayımladı. Rapora göre, Gemini üzerinden yapılan tek bir sohbet istemi yalnızca 0,03 gram karbon salımına ve 0,26 mililitre su tüketimine yol açıyor. Şirket, bu miktarı “beş damla su”ya eşdeğer olarak açıkladı.

Google’ın ölçümlerine göre, Gemini üzerinden gönderilen ortalama bir prompt 0,24 vatsaat enerji tüketiyor. Bu değer, modern bir televizyonun yalnızca dokuz saniyede harcadığı elektrik miktarına karşılık geliyor.

Şirket, Mayıs 2024 – Mayıs 2025 döneminde sohbetlerin enerji tüketiminin 33 kat, karbon emisyonunun ise 44 kat azaldığını belirtti. Rapora göre, bu düşüşte yazılım verimliliği ve model iyileştirmeleri sayesinde sağlanan 23 katlık tasarruf kritik rol oynadı. Ayrıca daha iyi makine kullanımıyla 1,4 kat enerji verimliliği sağlanırken, temiz enerji tedariki emisyon yoğunluğunu yine 1,4 kat düşürdü.

Google mühendisleri, bugüne kadar yapılan birçok bağımsız çalışmanın yalnızca aktif yapay zekâ işlemcilerinin enerji tüketimini dikkate aldığını, bunun ise “dar kapsamlı ve yanıltıcı” bir yaklaşım olduğunu vurguladı. Şirket, kendi metodolojisinde işlemcilerin bekleme konumu, bellek gücü ve veri merkezlerinin soğutma sistemlerini de ölçümlere dahil etti.

Bu sayede aynı sohbet için dar kapsamlı yöntem 0,10 vatsaat enerji hesap ederken, Google’ın yönteminde bu rakam 0,24 vatsaat olarak belirlendi. Şirket, bu farklılığın şeffaf ölçüm standartlarının önemini ortaya koyduğunu ifade etti.

Raporda, Gemini sohbetlerinin ortalama su ayak izinin 0,26 mililitre olduğu belirtildi. Bu miktar, daha önce bazı araştırmalarda öne sürülen 45 ila 50 mililitrelik tahminlerden yüzlerce kat daha düşük. Google ayrıca, 2023 itibarıyla su stresi yüksek bölgelerde yeni veri merkezlerinde hava soğutmalı sistemler kullanılacağını ve yapay zekâ hizmetleri için su tüketiminin “sıfıra yakın” seviyelere indirileceğini hatırlattı.

Google verilerine göre son 12 ayda dolaylı karbon ayak izini ifade eden Scope 2 emisyonları 47 kat, donanım kaynaklı Scope 1 ve 3 emisyonları ise 36 kat azaldı. Bu durum, yapay zekâ hizmetlerinde enerji tüketimi ile karbon emisyonunun kısmen bağımsız hale geldiğini gösteriyor.

Raporda, tek bir sohbetin etkisinin düşük olmasına rağmen, milyarlarca kullanıcı nedeniyle küresel toplam etkinin dikkatle izlenmesi gerektiği vurgulandı. Google mühendisleri, “Yapay zekânın yetenekleri gelişirken, çevresel verimliliğinin de aynı hızda ilerlemesi gerekiyor.” ifadelerini kullandı.