Yargıtay dan çalışan ve işverenleri ilgilendiren karar: Zaman aşımı başladı Sözcü Gazetesi

Dünya Gazetesi’nden Özgür Erdursun’un köşe yazısına göre, uzun yıllardır Yargıtay, işe giriş bildirgesinin verilmesinin SGK'nın çalışmayı öğrendiği anlamına gelmediğini belirtiyordu. Bu nedenle zaman aşımı süresi başlamaz ve işçi, yıllar sonra dahi dava açabilirdi. SGK, prim ödemesi ya da aylık bildirge almadığı sürece çalışanın sigortalılığı hakkında haberdar olamıyordu. Bu durum, çalışanlara uzun yıllar sonra bile dava açma imkânı sağlıyordu.

2023'TE ALINAN YARGITAY KARARI 

Ancak 2023 yılında Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, önceki uygulamalarından farklı bir yaklaşım benimsemişti. Yargıtay, işe giriş bildirgesi veya diğer sigorta belgelerinin SGK'ya ulaşmasının, SGK'nın çalışmadan haberdar olduğu anlamına geldiğine karar verdi.

Bu durumda, 5 yıllık hak düşürücü süre başlıyor. Dünya Gazetesi’nden Özgür Erdursun’un yazısında da yer verdiği gibi, bu karar, özellikle 2023 sonrasında açılan davalar için kritik bir kırılma noktası oluşturdu.

YEREL MAHKEMELER NE YAPTI?

2024 ve 2025 yıllarında yerel mahkemeler, işe giriş bildirgesi bulunmasına rağmen prim yatırılmayan çalışanların açtığı hizmet tespiti davalarında zaman aşımı itirazlarını kabul etmeye başladı. Bazı mahkemeler, Yargıtay’ın 2023 kararını referans alarak SGK'nın çalışmadan haberdar olduğunu ve zaman aşımının işlemeye başladığını belirtti. Bu durumda davalar, 5 yıl içinde açılmadığı için reddedildi. Özgür Erdursun, köşe yazısında bu yeni gelişmeleri “zaman aşımı yönünde yorumların artmasına neden olmuştur” şeklinde değerlendirdi.

BU DEĞİŞİKLİK NE ANLAMA GELİYOR?

2023 öncesinde açılan davalarda zaman aşımı genellikle uygulanmazken, 2023 sonrası davalarda zaman aşımı uygulanmaya başlanmıştır.

Yerel mahkemeler daha dar yorumlar yapmaya başlamıştır. Ancak Yargıtay nezdinde bu yorumların içtihat birliğine dönüşüp dönüşmediği henüz netleşmemiştir. Özgür Erdursun’un yazısında belirttiği gibi, “Yargıtay’ın 2023 kararı, yerel mahkemelerde zaman aşımı yönünde yorumların artmasına neden olmuştur,” ancak bu durumun bir içtihat birliğine dönüşüp dönüşmediği konusunda belirsizlik devam etmektedir.

HİZMET TESPİTİ DAVASINDA SÜRELER NE ZAMAN İŞLER? 

506 sayılı Kanun’un 79. maddesine göre, sigortalı bildirilmeyen çalışmalar için hizmet tespiti davası, hizmetin geçtiği yılın sonundan itibaren 5 yıl içinde açılabilir. Bu sürenin başlangıcı, SGK'nın çalışmayı ne zaman öğrendiğine göre belirlenir. Özgür Erdursun’un köşe yazısında da vurguladığı gibi, 2023 yılı itibariyle SGK’nın bildirgeyi alması, zaman aşımının başlamasına neden olabiliyor.

NASIL BİR YOL İZLENMELİ?

2023 öncesi çalışması olup SGK’ya bildirilmeyen çalışanlar, bir an önce dava açmalıdır.

İşe giriş bildirgesi olan ancak prim yatırılmayan kişiler, zaman aşımına uğramamak için dava açma süresini dikkate almalıdır.

Yerel mahkeme kararı olumsuz olsa bile, Yargıtay aşamasında önceki içtihatlar delil olarak sunulmalıdır.

İşçi lehine deliller (tanık, bordro, mesaj, mail, kamera kaydı vb.) dosyaya mutlaka sunulmalıdır.

ZAMAN AŞIMI UYGULAMASI DEĞİŞİYOR MU?

İşe giriş bildirgesi verilmiş ancak prim ödenmemiş durumlarda hizmet tespiti davası açmak isteyenler için hukuki zemin, 2023 sonrası kısmen değişmiştir. Yargıtay’ın 2023 kararı, yerel mahkemelerde zaman aşımı yönünde yorumların artmasına neden olmuştur. Ancak bu kararın genel bir içtihat birliği oluşturup oluşturmadığı henüz kesinleşmemiştir. Çalışanların hak kaybı yaşamamaları için bu süreci uzman bir hukukçu ile dikkatle yürütmeleri büyük önem taşımaktadır.