Yeni ‘tutmayacak enflasyon hedefi’ kaç olacak? Sözcü Gazetesi

Ekonomi Koordinasyon Kurulu, yeni Orta Vadeli Programın hazırlıklarına başlamış. Hükümetin şimdiye kadar hiç tutturamadığı hedeflerin yer alacağı yeni 3 yıllık hedefleri ekimde öğrenmiş olacağız. Rasyonel hedeflerin belirlenmesi konusunda hiçbir umut gözükmüyor.

OVP’yi bürokrasi hazırlıyor ama sonuçta hükümetin istediği, birbiriyle çelişen hedefler bile metinde yer bulabiliyor. Büyüme, enflasyon, işsizlik gibi makro ekonomik denge rakamları, siyasetin etkisi nedeniyle, rasyonel alınamıyor. O da OVP’nin inanırlığını baştan engelliyor. O nedenle “hedefler yine tutmayacak” sözünü, şimdiden rahatlıkla söyleyebiliyoruz.

Bunları söylerken geçmiş OVP hedefleri ve gerçekleşmelerini kıyaslayarak konuşuyoruz. Tabii ki siyasi iradenin ekonomide biraz düzelme olduğunda çıkardığı krizlerle işleri tersine çevirdiğini sıkça görmemiz de etkili oluyor.

OVP’de yer alan büyüme ve enflasyon rakamları birbirini doğrudan etkiliyor ama hiçbir OVP’de büyüme ve enflasyon hedefleri arasında gerekli korelasyonun kurulmadığı açık. Çünkü enflasyonu düşürmek için büyümenin daralması lazım ama bunu OVP’lerde göremiyoruz. Sonunda bu gerçek kendini dayatıyor ama buna rağmen her OVP’de aynı çelişkili rakamlar yer alıyor.

2023 Ekim’inde açıklanan 3 yıllık OVP kapsamında; 2024 büyümesi yüzde 4 konmuş, 2024’te OVP yapılırken bu oran yüzde 3.5’a inmiş. OVP’lerde genellikle yüzde 4 ile 5 arasında büyüme hedeflerine yer veriliyor. Önümüzdeki 3 yıla ilişkin büyüme hedeflerine, yine benzer rakamlar konulacak. 2025 yılı büyüme revizyonunun yüzde 3’ün bile altında olması gerekiyor. Ancak belli ki yüzde 4’ün biraz altında revize edebilecekler.

İşsizlik hedeflerinde işleri daha kolay; 10.2 ile 9 arasında işsizlik hedefleri koyup, sonra ilgili anketlerdeki kalem oyunları ile büyüme düşse bile bu rakamlar arasında kalıyorlar.

ENFLASYON HEDEFİ 2 KATI GERÇEKLEŞİYOR

Enflasyon hedefleri ile gerçekleşmeler arasındaki makas ise çok büyük. 2023 OVP’sinde 2024 yılı enflasyonu yüzde 33, 2025 enflasyonu yüzde 15.2, 2026 enflasyon hedefi yüzde 8.5 olarak yer alıyor. 2024’te yapılan OVP’de ise enflasyon hedefleri; 2024 için yüzde 41.5’e, 2025 için yüzde 17.5’e, 2026 için yüzde 9.7’ye çıkarılmış.

Enflasyonda mevcut durum ne derseniz; haziran itibarıyla yüzde 35, yıl sonu için tahminler de yüzde 30 civarında. Yani büyüme hedef ve gerçekleşmeleri farkı daha düşükken, enflasyon hedefleri neredeyse ikiye katlanmış olarak gerçekleşiyor.

Peki, bu yıl, 2025 ve 2026 enflasyon hedefleri kaç açıklanacak? Bu yılki hedefin yüzde 28-29 olarak revize edilip, 2026 hedefinin kimisi yüzde 12, kimisi yüzde 16-17 olarak OVP’de yer alacağını tahmin ediyor. En rasyonel gözüken 17’nin bile tutturulamayacağı ise şimdiden belli.

Dünkü Kurul sonrası yapılan açıklamayla, hiçbir şeyin değişmediğini, “tarımsal kalkınma, işgücü, eğitimi gibi tedbirler üzerinde çalışıldığını” söylemelerinden anlıyoruz. Herkes biliyor ki; yüzde 29 veya 30’a inmiş enflasyonun yüzde 20’nin altına indirilmesi için çok radikal tedbirler, reformlar gerekiyor. Böyle bir siyasi irade yokken, enflasyon hedeflerinin, kaç alınırsa alınsın tutturulamayacağı açık değil mi?

Mevcut iktidarın güvenilir OVP hedefleri hazırlaması, mümkün gözükmüyor.