SonTurkHaber.com
close
up
Menu

UZAK ŞEHİR 31. BÖLÜM İZLE FULL HD KESİNTİSİZ (29 Eylül 2025 Pazartesi) Uzak Şehir son bölümde Alya Boran ın yaşadığını öğrendi! İşte Uzak Şehir 32. yeni...

TBMM’de yeni yasama yılı başlıyor: Entegrasyon” başta olmak üzere infaz, yargı paketi ve trafikle ilgili düzenlemeler gündemde

Yılın en anlamlı koşusu Antalya’da gerçekleşti Spor Haberleri

EpsteIn davası Musk’a uzandı

Gazze deki Sivil Savunma Müdürlüğü: İsrail yakıt girişini engelleyerek çalışmalarımızı zorlaştırıyor

Moldova da olaylı seçim: Katılım oranı yüzde 52 oldu

İlber Ortaylı’dan ‘İmamoğlu’ sözlerine düzeltme Sözcü Gazetesi

Netanyahu duyurdu: İbrahim Anlaşmaları na yeni ülkeler katılacak!

Moldovalı işçi dövülerek öldürülmüştü: DİSK valiliğin kapısına dayandı!

Motor dairesinde arıza çıkmıştı....Kararlılık filosunda yeni gelişme! 5 6 güne Gazze de!

Lufthansa da toplu çıkarma! Alman havayolu devi 4 bin kişi çıkaracak!

Meteoroloji’den 17 il için sarı kodlu uyarı! İstanbul’da bu bölgelere dikkat: Sel ve su baskını uyarısı

Nuri Şahin: Türkiye de 2 0 geriye düştüğünüz maçları kazanmak zor

Recep Uçar: Çok değerli bir galibiyet

Filmlere de Trump vergisi geliyor

Küresel Sumud Türkiye delegasyonundan açıklama: Dünya liderleri soykırımı bitirebilir

Nejat İşler e kafa atan gazeteciden açıklama var

Manisa da 1 i çocuk 5 kişi ölmüştü... Katliam gibi kaza kamerada SON DAKİKA HABER Son dakika haberleri

Döviz ve faiz vurgununa son milli ekonomiye yön Ekonomi Haberleri

Havuza giren çocuk boğularak can verdi

Zerzevan Kalesi nde 1800 yıllık su dağıtım sistemi bulundu

Zerzevan Kalesi nde 1800 yıllık su dağıtım sistemi bulundu

SonTurkHaber.com, Haber Global kaynağından alınan verilere dayanarak açıklama yapıyor.

Çınar ilçesine 13 kilometre uzaklıktaki Demirölçek Mahallesi yakınlarında, 124 metre yükseklikteki kayalık tepede bulunan ve askeri yerleşimde dünyada bulunan son Mithras Tapınağı'nın ortaya çıkarıldığı kale, bilimsel kazılarla tarihe ışık tutuyor.

UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ne 2020 yılında dahil edilen, kentin önemli turizm değerlerinden olan kalede bir yandan arkeolojik kazılar sürerken diğer yandan yerli ve yabancı ziyaretçiler ağırlanıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Valilik, Çınar Kaymakamlığı, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, Diyarbakır Müzesi Müdürlüğü, Dicle Üniversitesi, Karacadağ Kalkınma Ajansı, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Türkiye İş Kurumu, Safir Tuz'un katkılarıyla 2014 yılında başlatılan kazılar yıl boyu devam ediyor.

Kale ve çevresindeki 1000 dönüm alanda bugüne kadar 15 metre yüksekliğinde ve 1200 metre uzunluğunda sur kalıntısı, 21 metre yüksekliğinde gözetleme ve savunma kulesi, kilise, yönetim binası, konutlar, tahıl ve silah depoları, kaya mezarları, su kanalları ile 63 su sarnıcı, yer altı kilisesi, 400 kişilik yer altı sığınağı, konutlar ve gizli geçitler, milattan sonra 4. yüzyılda Hristiyanlığın benimsenmesiyle önemini kaybeden, dönemin Mithras dinine ait yer altı tapınağı ve Mithras Tapınağı'na gizli dini tören ve ayinler için gelen davetlilerin konakladığı alan ile birçok esere ulaşıldı.

Bu yıl restorasyon çalışması da başlatılan kaledeki kazı çalışmasında son olarak 1800 yıllık su dağıtım sistemi ortaya çıkarıldı.

"KALEDE ROMA'NIN BÜYÜK BİR MÜHENDİSLİK HARİKASI SU SİSTEMİ BULUNUYOR"

Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Aytaç Coşkun, 3 bin yıllık Zerzevan Kalesi'nin askeri yerleşim alanı olduğuna işaret ederek Asur döneminden itibaren kalede yerleşimin olduğunu söyledi.

Kalede 2014 yılında başlayan ve devam eden kazıların Kültür ve Turizm Bakanlığının "Geleceğe Miras Projesi" kapsamında kapsamlı olarak yürütüldüğünü ifade eden Coşkun, çalışmaların sarnıçlar ve su sistemi üzerinde yoğunlaştığını vurguladı.

Coşkun, şunları kaydetti:

"Kalede, Roma'nın büyük bir mühendislik harikası su sistemi bulunuyor. Şu ana kadar surların dışında su kanalları tespit ettik. Kalede 63 su sarnıcı bulunuyor. En büyüğü tonozlu (mimarlıkta kemerlerin bir araya gelmesiyle oluşturulan, genellikle tavan örtüsü olarak işlev gören yapı parçası) sarnıç. Sadece bu sarnıç 4 bin ton su alıyor. Kaleye şu an kurumuş 3 kaynaktan 8,5 kilometreden kemer ve kanallar vasıtasıyla büyük sarnıçlara su getiriliyor. Kaledeki su dağıtım sistemi bugüne kadar hep merak ediliyordu. Kalede ilk kez su dağıtım sisteminin önemli bir örneğini gördük. Su, kanallarla önce tonozlu sarnıçlara, oradan da yeni ortaya çıkardığımız su dağıtım sistemi kanalıyla kaledeki diğer yapılara, konutlara ve Mithras Tapınağı'na ulaşması sağlanıyor. İlk defa kaledeki su sistemini keşfetmiş olduk."

BULUNAN KÜNK İLE KALEDE BASINÇ SİSTEMİNİN KULLANILDIĞI BELİRLENDİ

Ortaya çıkardıkları su dağıtım sisteminde künk (Pişmiş topraktan yapılmış su borusu) kalıntısı da bulduklarını anlatan Coşkun, kalede basınç sisteminin o dönem kullanıldığını göstermesi açısından bunun önemli olduğunu ifade etti.

Coşkun, şunları söyledi:

"Su, bu borular sayesinde yüksek seviyelere basınçla çıkartılıyor. Bu şekilde su bütün alana dağıtılıyor. Tonozlu sarnıçta küçük bir şelale sistemi oluşturulmuş, daha sonra ise kanala bağlantı kurulmuş. Hem de künk sistemi kullanılarak suyun basınçla yukarı seviyelere çıkartılıp diğer alanlara dağıtımı sağlanmış."

KALEDE MATARA PARÇALARI BULUNDU

Kalede su mimarisine ilişkin önemli verilere ulaşılan dağıtım sisteminde matara parçaları bulduklarını dile getiren Coşkun, bunun, askerlerin ve burada yaşayan sivillerin suyu yanlarında taşımaları açısında önemli bir buluntu olduğunu belirtti.

Prof. Dr. Coşkun, şunları kaydetti:

"Kalede, su sarnıçlarında 10 binlerce ton su depolanmış. Yerleşik nüfus ise 1600. Hesapladığımız zaman 10 binlerce kişinin 1 yıl kaleden çıkmadan ihtiyacını karşılayacak kadar sular depolanmış. Kalede, büyük bir yer üstü şehri var ama daha büyüğü ise yerin altında. Kuşatma sırasında 1600 kişi olan nüfusun sayısı, çevredeki halkın sığınmasıyla oldukça artıyor. Yer altında büyük yerleşim birimleri var. Bu nedenle kale yer altında da devasa su depolarına da sahip. Zerzevan Kalesi'nde ortaya çıkarılan 1800 yıllık su dağıtım sistemi Roma İmparatorluğu'ndaki mühendislik ve mimari gelişmeleri günümüze ulaştırması açısından oldukça önemli."

ZERZEVAN KALESİ

Askeri yerleşim antik yol güzergahında, 124 metre yükseklikte kayalık tepede bulunan Zerzevan Kalesi, Amida ile Dara arasında stratejik bir noktada yer alıyor.

Yerleşim konumu itibarıyla bütün vadiye hakim, antik ticaret yolu üzerinde geniş bir alanı kontrol altında tutan, Roma sınır garnizonu olan kale, Romalılar ve Sasaniler arasında büyük mücadelelere sahne oldu.

Zerzevan Kalesi'nin tarihi, Asur dönemine kadar gidiyor. Kalede Roma döneminde milattan sonra 3. yüzyılda asıl askeri yerleşim inşa edildi ve 639 yılına İslam ordularının fethine kadar kesintisiz kullanıldı.

Yerleşimin surları ve yapıları Anastasios (milattan sonra 491-518) ve Justinianos (milattan sonra 527-565) dönemlerinde onarılarak, bazıları ise yeniden inşa edilerek mevcut haline getirildi.

Önemli haberleri ve güncellemeleri kaçırmamak için SonTurkHaber.com'ı takip edin.
seeGörüntülenme:53
embedKaynak:https://haberglobal.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 30 Temmuz 2025 11:44 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

UZAK ŞEHİR 31. BÖLÜM İZLE FULL HD KESİNTİSİZ (29 Eylül 2025 Pazartesi) Uzak Şehir son bölümde Alya Boran ın yaşadığını öğrendi! İşte Uzak Şehir 32. yeni...

30 Eylül 2025 01:11see206

TBMM’de yeni yasama yılı başlıyor: Entegrasyon” başta olmak üzere infaz, yargı paketi ve trafikle ilgili düzenlemeler gündemde

28 Eylül 2025 15:04see192

Yılın en anlamlı koşusu Antalya’da gerçekleşti Spor Haberleri

29 Eylül 2025 18:14see153

EpsteIn davası Musk’a uzandı

28 Eylül 2025 07:15see144

Gazze deki Sivil Savunma Müdürlüğü: İsrail yakıt girişini engelleyerek çalışmalarımızı zorlaştırıyor

29 Eylül 2025 07:09see123

Moldova da olaylı seçim: Katılım oranı yüzde 52 oldu

28 Eylül 2025 23:24see116

İlber Ortaylı’dan ‘İmamoğlu’ sözlerine düzeltme Sözcü Gazetesi

29 Eylül 2025 05:42see115

Netanyahu duyurdu: İbrahim Anlaşmaları na yeni ülkeler katılacak!

28 Eylül 2025 21:19see115

Moldovalı işçi dövülerek öldürülmüştü: DİSK valiliğin kapısına dayandı!

29 Eylül 2025 14:00see114

Motor dairesinde arıza çıkmıştı....Kararlılık filosunda yeni gelişme! 5 6 güne Gazze de!

29 Eylül 2025 12:02see113

Lufthansa da toplu çıkarma! Alman havayolu devi 4 bin kişi çıkaracak!

29 Eylül 2025 13:16see113

Meteoroloji’den 17 il için sarı kodlu uyarı! İstanbul’da bu bölgelere dikkat: Sel ve su baskını uyarısı

28 Eylül 2025 19:40see113

Nuri Şahin: Türkiye de 2 0 geriye düştüğünüz maçları kazanmak zor

28 Eylül 2025 20:27see112

Recep Uçar: Çok değerli bir galibiyet

28 Eylül 2025 20:27see112

Filmlere de Trump vergisi geliyor

29 Eylül 2025 16:59see111

Küresel Sumud Türkiye delegasyonundan açıklama: Dünya liderleri soykırımı bitirebilir

30 Eylül 2025 03:09see110

Nejat İşler e kafa atan gazeteciden açıklama var

28 Eylül 2025 20:35see110

Manisa da 1 i çocuk 5 kişi ölmüştü... Katliam gibi kaza kamerada SON DAKİKA HABER Son dakika haberleri

29 Eylül 2025 14:01see110

Döviz ve faiz vurgununa son milli ekonomiye yön Ekonomi Haberleri

28 Eylül 2025 21:55see110

Havuza giren çocuk boğularak can verdi

28 Eylül 2025 23:02see110
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları