5 soruda Gazze barış planı: İki devletli çözüm gündeme gelecek

SABAH, ABD Başkanı Donald Trump tarafından açıklanan Gazze Barış Planı'nın kapsamını ve olası sonuçlarını 5 ana başlıkta Uluslararası İlişkiler Uzmanı Prof. Dr. İrfan Kaya Ülger ile konuştu.

1 PLANIN GAZZE'YE YÖNELİK AVANTAJLARI NELERDİR? Kuşbakışı bakıldığında plan kapsamlı ve nihaî bir metin olmaktan uzak. Çatışmaların ve soykırımın sonlandırılması, Gazze'ye insani yardım sağlanması, işgal ve ilhakın olmayacağının bildirilmesi planın olumlu yönleri. İsrail'in mutabakata uymaması halinde ne tür müeyyide ile karşı karşıya kalacağı belirsiz.

2 HİÇBİR KAZANÇ OLMADIĞINI SÖYLEYENLER VAR KATILIYOR MUSUNUZ? Bir kez Trump-Netanyahu görüşmesinden sonra açıklanan ateşkes planı nihai bir metin değil. Hamas'ın değişiklik talepleri olabileceğini düşünüyorum. Taslak, İsrail -Filistin ihtilafına nihai bir çözüm getirmiyor. Planın nihai bir barış değil ama bir ara dönem yaratmayı amaçladığı söylemek mümkün.

3 ATEŞKES İKİ TARAF İÇİN NE ANLAM İFADE EDİYOR? ABD'den başlayalım. Trump'ın başarıya ihtiyacı var. İsrail açısından bakıldığında taslak öngörülen savaş hedeflerinden ikisine ulaşma anlamına gelecek. Filistinliler açısından bu anlaşma taslağı bir ara çözüm anlamına geliyor. Hamas, planı kabul edecek mi, ondan tam emin değilim. Ama bir şekilde ikna edilecek olsa bile ben Filistin mücadelesinin sona ereceği, akamete uğrayacağı kanaatinde değilim.

4 MADDELERİN GAZZE'Yİ YOK OLUŞA GÖTÜRDÜĞÜNÜ İDDİA EDENLER VAR? Ateşkes planı taslağı Gazze'de çatışmaların yarattığı tahribatı evvelemirde ortadan kaldırmayı hedefliyor. Kademeli olarak İsrail geri çekilecek. Gazze işgal ve ilhak edilmeyecek. Bu vakitten sonra iki devletli çözüm seçeneğinin tamamen devre dışı kalması gibi bir durum söz konusu olamaz.

5 BÖLGEYİ NE BEKLİYOR? Teokratik bir devlet olan İsrail'e ABD desteği devam edecek. İsrail, vaat edilmiş topraklar ütopyasından vazgeçmeyecek. Filistin tarafının geri adım atması iki devletli çözüm seçeneğini dışlaması söz konusu olmayacak. Zira son iki yıl içerisindeki direniş bu konudaki kararlılığı gösterdi. Dünyada Filistin davasına destek arttı. Gelecek 10 yıl içerisinde iki devletli çözüm seçeneğinin daha güçlü biçimde gündeme geleceği ve hatta bu hedefe ulaşılabileceği görüşündeyim.