BM de tekrar gündeme gelen İki Devletli Çözüm ne demek

İsrail’in soykırım yürüttüğü Gazze’de silahların ardından uygulanan ablukayla açlığın da silaha dönüştürülmesinin ardından Tel Aviv yönetimine diplomatik baskılar arttı. İlk olarak Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un çağrısıyla başlayan, Filistin Devleti’nin resmen tanınmasını içeren sürece birçok Batı ülkesi destek verdi. Fransa’nın yanı sıra İngiltere, Almanya ve Kanada gibi ülkelerin de destek verdiği süreç kapsamında ABD-İsrail ile Batılı müttefikleri arasında ipler geriliyor.

Sürece destek veren ülkeler Filistin Devleti’nin resmen tanıyacakları tarih olarak eylül ayında yapılacak Birleşmiş Milletler Genel Kongresi’ni işaret ediyor. Yakın zamanda da New York’ta iki-devletli çözüm kapsamında bir konferans yapıldı ve dünya çapında birçok ülkenin desteğiyle iki-devletli çözüm için çağrı yapıldı.

Peki Filistin Devleti’nin resmen tanınmasını öngören ve ABD-İsrail tarafından kabul edilemez olarak nitelenen ‘İki-Devletli Çözüm’ ne demek?

İki-devletli çözüm en basitinden bölgedeki krizin çözümü için Akdeniz’de yan yana Filistin ve İsrail devletlerinin bulunmasını öngörüyor. İki ülkeden de karşı çıkan kesimler olsa da mevcut diplomatik ortamda iki-devletli çözüm İsrail’in işgali süreci için en ulaşılabilir çözüm olarak değerlendiriliyor.

İki-devletli çözümün önündeki mevcut en büyük engel İsrail’in Filistin’i işgal ederek bölge halkının kendi devletine sahip olmasını engellemesi. İsrail’in Batı Şeria ve Doğu Kudüs’teki hukuksuz işgali bu çözüm için sorun çıkarıyor.

Uluslararası arenada İsrail işgali altındaki Filistin’in 1967 sınırlarına dönülmesi isteniyor. Buna göre Filistin Devleti’nin Batı Şeria ve Gazze Şeridi’ne sahip olması öngörülüyor.

ABD-İsrail ittifakı ise bu fikre radikal şekilde karşı çıkıyor. İsrail’de Netanyahu hükümetinden Filistin topraklarının yasa dışı şekilde ilhak edileceğine dair peş peşe açıklamalar yapılıyor. Eylül ayındaki BM Genel Kurulu’nda bu konunun görüşülerek Filistin’de İsrail’in yürüttüğü soykırıma karşı bir çözüm aranması bekleniyor.

Öte yandan iki-devletli çözümü kabul etmeyen bazı Filistin ve İsrailliler ise milliyetçilikten arındırılmış, iki ülkenin halklarının birlikte yaşadığı laik bir ülke kurulmasını istiyor. İsrail devleti, Yahudi olmayan bir devleti reddettiği için bu fikre de karşı çıkıyor.

Aynı zamanda İsrail’e yönelik tek-devletli çözümün zaten uygulandığı ve bu devletin İsrail’in apartheid rejimi olduğu eleştirisi yapılıyor. Bu kapsamda İsrail’in yaptığı ırka ve dine yönelik ayrımcılıklar ile Gazze ve Batı Şeria’da yürütülen insanlık dışı uygulamalar gerekçe gösteriliyor.

Batı dünyası ve ABD-İsrail karşı karşıya! Filistin’i tanıma çağrılarına Almanya da katıldı