Alzheimer’a dikkat: Konuştuğun dili bile bir gün unutabilirsin! Bu belirtilere dikkat!

Dünya Alzheimer Günü, hastaların yaşam kalitesini artırmak ve toplumsal bilinç oluşturmak için bir kez daha hatırlatıyor: Hafıza değerli, farkındalık şart.

Bu belirtiler varsa kemik erimesi olabilir!

Neden her gün yürüyüş yapmalıyız?

21 EYLÜL DÜNYA ALZHEİMER GÜNÜ

Her yıl 21 Eylül, tüm dünyada Alzheimer ve diğer demans türlerine dikkat çekmek amacıyla “Dünya Alzheimer Günü” olarak anılıyor. 1994 yılında Alzheimer’s Disease International (ADI) tarafından ilan edilen bu özel gün, toplumda farkındalık yaratmak, hastalıkla ilgili yanlış bilgileri düzeltmek ve hem hastaların hem de yakınlarının yaşadığı zorluklara dikkat çekmek için hayata geçirildi.

Alzheimer, yalnızca bireyin değil, ailesinin ve sosyal çevresinin yaşamını da derinden etkileyen bir hastalık. İleri yaşlarda daha sık görülse de, dünya genelinde artan yaşam süresiyle birlikte Alzheimer vakaları da hızla yükseliyor. Bu nedenle, Dünya Sağlık Örgütü Alzheimer’ı çağımızın en önemli sağlık sorunlarından biri olarak kabul ediyor.

Dünya Alzheimer Günü kapsamında birçok ülkede seminerler, yürüyüşler, bilgilendirme toplantıları ve kamu spotları düzenleniyor. Zamanla bu farkındalık çalışmaları yalnızca bir günle sınırlı kalmadı; tüm Eylül ayı “Dünya Alzheimer Farkındalık Ayı” olarak kutlanmaya başlandı.

Türkiye’de de Alzheimer Derneği ve çeşitli sağlık kuruluşları, 21 Eylül’de etkinlikler düzenleyerek hem hastalığın erken teşhisinin önemini vurguluyor hem de hasta yakınlarına yönelik destek programları sunuyor.

Unutmanın hastalık olduğu bu özel günde mesaj açık: “Alzheimer’ı tanı, fark et, destek ol.”

ALZHEIMER HASTALIĞINDA YAYGIN GÖRÜLEN BELİRTİLER

Alzheimer, günlük yaşamı etkileyen ve hafızayı ciddi şekilde zayıflatan bir nörolojik hastalıktır. Hastalık genellikle yakın zamana ait hatıraların kaybolması, konuşma güçlükleri, eşyaların yerini hatırlayamama ve yön bulma sorunlarıyla kendini gösterir.

İşte Alzheimer hastalığında sıkça görülen belirtiler:

YAKIN ZAMANA AİT HATIRALARI VE KONUŞMALARI UNUTMA

Alzheimer’ın en erken belirtilerinden biri, yeni öğrenilen bilgileri ve yakın zamanda gerçekleşen olayları hatırlamakta zorlanmaktır. Kısa süre önce yapılan konuşmalar veya randevular unutulabilir. Bu durum sosyal ilişkileri ve günlük yaşamı olumsuz etkiler.

BIRAKILAN EŞYALARIN YERİNİ HATIRLAYAMAMA

Hastalar eşyalarını alışılmadık yerlere koyabilir ve sonra hatırlayamazlar. Anahtar, cüzdan veya gözlük gibi sık kullanılan eşyaların kaybolması sık karşılaşılan bir durumdur. Bu yalnızca unutkanlık değil, düşünce süreçlerinde de bozulmayı yansıtır.

KONUŞURKEN DOĞRU KELİMEYİ SEÇEMEME

Dil ve iletişim yeteneğinde zorluklar ortaya çıkar. Basit kelimeler unutulabilir, cümleler tekrar eden ifadelerle dolabilir ve konuşma akıcılığı bozulabilir. Bu durum Alzheimer teşhisi için önemli bir ipucu olabilir.

YER VE EŞYA İSİMLERİNİ UNUTMA

Tanıdık yerlerin veya günlük eşyaların isimleri unutulabilir. Örneğin buzdolabı yerine “soğuk yer” veya saat yerine “zaman gösteren şey” gibi dolaylı ifadeler kullanılabilir. Bu, anlamsal bellekteki zayıflığın göstergesidir.

TARİHLERİ HATIRLAYAMAMA VE KAYBOLMA

Zaman ve mekan oryantasyonunda bozulmalar görülür. Kişi hangi gün, ay veya yılda olduğunu hatırlamayabilir ve daha önce defalarca gittiği yerlerde bile kaybolabilir. Bu belirtiler hastalığın ilerleyen evrelerinde belirginleşir.

YENİ ÖĞRENİLEN BİLGİLERİ HATIRLAMADA GÜÇLÜK

Alzheimer’ın erken evrelerinde yeni bilgileri öğrenme ve akılda tutma yeteneği zayıflar. Kitap okuma, film izleme veya yeni tanışılan kişilerin isimlerini hatırlama gibi günlük öğrenme süreçleri zorlaşır.

GÜNLÜK GÖREVLERİ YERİNE GETİRMEDE ZORLUK

Hastalık ilerledikçe yemek pişirme, giyinme, fatura ödeme veya kişisel hijyen gibi günlük rutinler zorlaşır. Görevlerin sırasını karıştırma veya tamamlayamama sık görülür.

PLAN VE ORGANİZASYON BOZUKLUĞU

Karmaşık görevleri planlama ve organize etmede büyük zorluklar yaşanır. Yemek hazırlamak, yolculuk planlamak veya etkinlik düzenlemek imkansız hale gelebilir.

KARAR VERME VE MUHAKEME YETENEĞİNDE AZALMA

Alzheimer, mantıklı karar alma ve muhakeme yeteneğini olumsuz etkiler. Finansal konularda yanlış kararlar alınabilir veya güvenliği tehlikeye atan davranışlar sergilenebilir.

KAYGI VE KORKU HİSLERİNİN ÖNE ÇIKMASI

Hastaların ruh hali değişir; kaygı, korku, depresyon, sinirlilik veya apati gibi duygusal durumlar belirginleşir. Bu durum hem hastanın hem de yakınlarının yaşam kalitesini etkiler.

PROBLEM ÇÖZME YETENEĞİNDE AZALMA

Basit sorunları çözme yeteneği kaybolur. Matematiksel işlemleri yapmak, ev aletlerini kullanmak veya beklenmedik durumlarla başa çıkmak zorlaşır.

RUTİN GÖREVLERİ TAMAMLAMA SÜRESİNDE ARTIŞ

Daha önce kolayca yapılan rutin görevler daha uzun sürer ve sık sık yarım bırakılır.

ALZHEIMER’DA SON EVRE

Hastalık ilerledikçe beyin fonksiyonları ciddi şekilde kaybolur. Dehidrasyon, yetersiz beslenme ve enfeksiyonlar ortaya çıkabilir ve hayatı tehdit edebilir.

ALZHEIMER’DAN KORUNMA VE RİSKİ AZALTMA

Hastalığın kesin nedeni henüz bilinmemektedir ve tamamen önlenemez. Ancak yaşam tarzı riskleri azaltabilir:

- Beyin fonksiyonlarını aktif tutacak hobiler edinin (kitap okuma, bulmaca çözme, enstrüman çalma).

- Düzenli fiziksel aktivite yapın ve kan akışını artırın.

- Sosyal olarak aktif kalın (sinema, tiyatro, gönüllü çalışmalar, kulüpler).

- Antioksidan açısından zengin ve dengeli beslenin.

Görsel Kaynak: istockphoto