Ankara’nın kadrajı, arşivi ve plakları: Alper Fidaner hayata veda etti

T24 Ankara

Fotoğrafçı, gazeteci, DJ, arşivci ve koleksiyoner kimlikleriyle tanınan Alper Fidaner, uzun süredir mücadele ettiği akciğer kanseri nedeniyle Ankara’da yaşamını yitirdi. 60 yaşında hayata veda eden Fidaner, geride görsel bir hafıza, sesli bir arşiv ve zamana karşı direnmiş bir Ankara ruhu bıraktı.

Ankara: Yalnızca yaşadığı şehir değil, onun dilini konuşan bir mekân

Alper Fidaner için Ankara sadece bir şehir değil, üretiminin zeminiydi. 1966’dan itibaren burada büyüdü, yaşadı, düşündü, üretti. Fotoğraf kareleri, eski plakları, sokak hikâyeleri ve radyo sesleriyle şehrin hafızasına ortak oldu.

Alper Fidaner, Erol Büyükburç ve Murat Meriç

AFSAD’da (Ankara Fotoğraf Sanatçıları Derneği) uzun yıllar fotoğraf eğitmenliği yaptı, kentteki bağımsız kültür çevrelerinin gelişmesinde etkin rol oynadı. Barlarda DJ setleriyle sahneye çıktığında, 45’lik plaklardan çaldığı parçalar yalnızca nostalji değil, Ankara’nın sokaklarına sinmiş bir ses arkeolojisiydi.

Fidaner’in Ankara’sı devlet dairelerinden ibaret bir başkent değil; siyah-beyaz karelerde yaşayan bir kent, duyguların ve direnişin sahnesiydi. Bir söyleşisinde şöyle demişti:

“Ankara’da üreten insan yalnızdır ama bu yalnızlık bazen üretimin kendisidir.”

Murat Meriç, Alper Fidaner ve Belkıs Özener Fotoğrafçılıkla başlayan, arşivcilikle derinleşen bir yolculuk 1983’te fotoğrafla tanıştı. Güneş, Evrensel, Siyah Beyaz gibi gazetelerde foto muhabirliği yaptı; Reuters, Aktüel gibi yayınlarla çalıştı. Fidaner’in kadrajı sadece bir görüntü değil, bir duruştu. Yoksulluğu, aşkı, kaybı, sokağı ve müziği belgeledi.

Özellikle “Akrep Burcu Günleri” adlı sunumu, aşk ve ayrılık üzerine görsel bir ağıt niteliğindeydi. “İstanbul: Karamelek” çalışması ise Orhan Pamuk’un metinlerini imgelerle yeniden kuran, şehirle insan arasında sessiz bir diyaloğa dönüştü.

Orhan Pamuk / Fotoğraf: Alper Fidaner, 1999 Hafızanın DJ’i: Radyo, plaklar ve ritmin belleği

Fidaner’in kültürel arşivciliği sadece görsel değil, işitseldi. Radyo Arkadaş’ta Murat Meriç’le hazırladığı “Çıtır Çıtır” programı, Türkiye popüler müziğinin 45’likler çağını bugüne taşıdı. Ankara’nın gece hayatında çaldığı setler; sadece bir eğlence değil,  geçmişe açılan müzikal bir kapıydı. Hafiza işçisi Fidaner, müziği de hatırlatmak için ustaca kullandı. 

Alper Fidaner ve Murat Meriç  Mücadele, dayanışma ve sessiz bir direniş

Alper Fidaner, son yıllarını akciğer kanseriyle mücadele ederek geçirdi. Ancak üretmeyi bırakmadı. 2023-2025 arasında dostları Ankara’da onun için dayanışma geceleri düzenledi, yönetmenliğini Ahmet Sabuncu'nun üstlendiği Fidaner'i anlatan belgesel gösterimleri yaptı. Bu etkinlikler bir tedavi kampanyasından öte, Ankara’nın Alper Fidaner’e vefasıydı.

Fidaner, bugün, 27 Temmuz 2025’te Ankara’da yaşamını yitirdi. Cenaze töreni ve defin bilgileri henüz paylaşılmadı.