AR GE ye 5 yılda 213,5 milyar lira dolaylı destek

Türkiye'de AR-GE yatırımlarının artması, sürdürülebilir büyümenin sağlanması, rekabet gücüyle nitelikli iş gücü istihdamının desteklenmesi gibi amaçlarla şirketlere yönelik çeşitli vergi indirim ve istisnaları sağlanıyor. Bu indirim ve istisnalarla, arama ve geliştirme yatırımları teşvik edilerek, yüksek katma değerli üretimin artırılması hedefleniyor.

Türkiye İstatistik Kurumu "Dolaylı AR-GE Teşvikleri 2024" istatistiklerinden derlenen bilgilere göre, geçen yıl AR-GE faaliyetlerine yönelik vergi teşviklerinden yararlanan girişim sayısı 10 bin 569 oldu. Bu girişimlerin, destekten yararlanmak için beyan ettikleri AR-GE harcama tutarı 215 milyar 827 milyon lira olarak hesaplanırken, AR-GE faaliyetlerine yönelik toplam vergi teşviki 105 milyar 977 milyon lirayı buldu.

Teşvikler bir önceki yıla göre yüzde 78,6 artarken, 4 yıl öncesinin de yaklaşık 13 katına çıktı. 2020'de AR-GE faaliyetlerine yönelik toplam vergi teşviki 8 milyar 444 milyon, 2021'de 13 milyar 619 milyon, 2022'de 26 milyar 168 milyon, 2023'te ise 59 milyar 332 milyon lira olarak kayıtlara geçmişti.

2020-2024 dönemini kapsayan 5 yılda toplam dolaylı AR-GE teşviki ise 213 milyar 541 milyon lira olarak hesaplandı.

EN ÇOK TEŞVİK KURUMLAR VERGİSİNDE

Söz konusu dönemde, en çok teşvik kurumlar vergisi üzerinden sağlandı. Dolaylı AR-GE teşviklerinden yararlanan girişimler, 5 yıllık dönemde 116 milyar 231 milyon lira kurumlar vergisi desteği aldı.

AR-GE için ise aynı dönemde 94 milyar 267 milyon lira tutarında da gelir vergisi stopaj teşviki sağlandı.

2020-2024 döneminde gelir vergisi için sağlanan teşvik 2 milyar 843 milyon lira, katma değer vergisi (KDV) için ise 198 milyon lira oldu.

Söz konusu dönemlerde, AR-GE faaliyetlerine yönelik toplam vergi teşvikleri (bin lira) şöyle:

2020 2021 2022 2023 2024 Kurumlar Vergisi 5.537.339 9.119.968 16.212.053 34.810.235 50.552.362 Gelir Vergisi 121.637 160.969 346.779 815.055 1.399.338 Katma Değer Vergisi 9.673 14.120 29.375 46.030 99.142 Gelir Vergisi Stopaj Teşviki 2.775.781 4.324.001 9.580.626 23.660.803 53.926.328 Toplam 8.444.432 13.619.060 26.168.834 59.332.124 105.977.171