AR GE ye geçen yıl 178,5 milyar lira harcandı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), "Merkezi Yönetim Bütçesinden Araştırma Geliştirme Faaliyetleri İçin Ayrılan Ödenek ve Harcamalar-2025" bültenini yayımladı.

Merkezi yönetim bütçesi verileri kullanılarak yapılan hesaplamalara göre; 2024 yılında Ar-Ge faaliyetleri için gerçekleştirilen harcama 178 milyar 580 milyon TL oldu. Bu sonuca göre, 2024 yılında merkezi yönetim bütçesinden yapılan Ar-Ge harcamalarının merkezi yönetim bütçesi içerisindeki oranı yüzde 1,51 oldu. Merkezi yönetim bütçesinden yapılan Ar-Ge harcamalarının 43 trilyon 410 milyar 514 milyon TL olan Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içerisindeki oranı ise yüzde 0,41 oldu.

Bütçe başlangıç ödenekleri esas alınarak hesaplanan tahmini sonuçlara göre; 2025 yılı merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge faaliyetleri için 236 milyar 262 milyon TL tahsis edildi.

Ar-Ge için merkezi yönetim bütçesinden yapılan harcamalar sosyo-ekonomik hedeflere göre sınıflandırıldığında 2024 yılında en fazla Ar-Ge fonlaması yüzde 68,3 ile genel bilgi gelişimi için üniversitelere yapıldı. Bu sosyo-ekonomik hedefi; sırasıyla yüzde 9,3 ile endüstriyel üretim ve teknoloji, yüzde 5,2 ile genel bilgi gelişimi (diğer kaynaklardan finanse edilen), yüzde 4,3 ile tarım ve yüzde 4,0 ile savunma takip etti.

Bütçe başlangıç ödenekleri esas alınarak yapılan hesaplamalara göre, 2025 yılında Ar-Ge için en fazla ödeneğin yüzde 69,5 ile genel bilgi gelişimi için üniversitelere ayrılacağı tahmin edildi. Endüstriyel üretim ve teknoloji sosyo-ekonomik hedefler arasında yüzde 7,9 ile ikinci sırada yer aldı. Bunu yüzde 5,4 ile genel bilgi gelişimi (diğer kaynaklardan finanse edilen), yüzde 4,8 ile tarım ve yüzde 3,6 ile savunma bu hedefleri izledi.

Merkezi yönetim bütçesinden uluslararası Ar-Ge programlarına 2024 yılında 1,03 milyar TL ayrıldı. Ar-Ge programlarının alt kategorilerine göre, uluslararası Ar-Ge faaliyeti yürüten kuruluşlara gönderilen kamu fonu 461 milyon TL ile ilk sırada yer aldı. Bunu 367 milyon TL ile ikili veya çok taraflı kamu Ar-Ge programları için fonlar ve 202 milyon TL ile Avrupa çapında yürütülen Ar-Ge programları takip etti.

Bütçe başlangıç ödeneğine göre uluslararası Ar-Ge programlarına 2025 yılında 1,17 milyar TL tahsis edildi. İlk sırayı 500 milyon TL ile ikili veya çok taraflı uluslararası Ar-Ge programları alırken bunu 475 milyon TL ile uluslararası Ar- Ge faaliyeti yürüten kuruluşlara ait fonlar ve 198 milyon TL ile Avrupa çapında yürütülen Ar-Ge programları izledi.