Dolaylı AR GE teşviki geçen yıl yaklaşık 106 milyar lira oldu

Türkiye İstatistik Kurumu, 2024 yılına ilişkin dolaylı AR-GE teşviklerini açıkladı.

Buna göre, AR-GE faaliyetlerine yönelik vergi teşviki 2023'te 59 milyar 332 milyon lira olurken, geçen yıl yüzde 78,6 artışla 105 milyar 977 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

Dolaylı AR-GE teşviklerinden yararlanan girişimler, 53 milyar 926 milyon lirayla en fazla gelir vergisi stopaj desteğinden faydalandı.

Bunu 50 milyar 552 milyon lirayla kurumlar vergisi, 1 milyar 399 milyon lirayla gelir vergisi, 99 milyon lirayla katma değer vergisi (KDV) desteği izledi.

Beyan edilen AR-GE harcamalarına göre sağlanan dolaylı teşviklerin yüzde 49,1'i kurumlar vergisi, gelir vergisi ve KDV'den, yüzde 50,9'u ise gelir vergisi stopaj desteğinden geldi.

AR-GE faaliyetlerine yönelik vergi teşviklerinden yararlanan girişim sayısı 2024 yılında 10 bin 569 oldu. Teşviklerden yararlanmak için beyanname veren girişimler ana faaliyetlere göre incelendiğinde, ilk 3 sırayı 5 bin 548 ile bilgi ve iletişim, 2 bin 310 ile imalat sanayi ve 1494 ile mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler aldı.

Teşvik tutarlarında bilgi ve iletişim ilk sırada

Girişimlerin destekten yararlanmak için beyan ettikleri AR-GE harcama tutarı, 215 milyar 827 milyon lira olarak hesaplandı.

Beyan edilen harcama tutarlarında bilgi ve iletişim yüzde 46,4 ile en büyük paya sahip olurken, bu sektörü yüzde 39,4 ile imalat sanayi, yüzde 4,6 ile mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler aldı.

Ana faaliyeti imalat sanayi olan girişimlerde 85 milyar 56 milyon lira olan tutarın yüzde 41,1'i motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı, diğer ulaşım araçlarının imalatında, yüzde 22,8'i bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatında, yüzde 10,8'i ise elektrikli teçhizat imalatında faaliyet gösteren girişimler tarafından beyan edildi.

Dolaylı AR-GE teşvikleri girişimlerin ana faaliyet alanlarına göre analiz edildiğinde, 105 milyar 977 milyon lira olan tutarın yüzde 48,4'ünün bilgi ve iletişimde, yüzde 36,3'ünün imalat sanayisinde, yüzde 5,3'ünün ise mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetlerde çalışan girişimlere ait olduğu belirlendi.

KOBİ'ler dolaylı AR-GE teşviklerinin yüzde 34,3'ünden yararlandı

Dolaylı AR-GE teşviklerinden yararlanan girişimler büyüklük gruplarına göre ele alındığında, 10 bin 569 girişimin yüzde 87,3'ü KOBİ olarak kayıtlara geçti. Girişim sayısı bakımından AR-GE teşviklerinden yararlanan büyük ölçekli girişimlerin payı yüzde 12,7 olurken, bu girişimler dolaylı AR-GE teşviklerinin yüzde 65,7'sinden yararlandı.

KOBİ'lerin dolaylı AR-GE teşviklerinden yararlanma oranı yüzde 34,3 oldu. Büyüklük gruplarına göre incelendiğinde, KOBİ'lere sağlanan 36 milyar 399 milyon lira olan dolaylı AR-GE teşvik miktarının yüzde 50,8'inin orta ölçekli, yüzde 39,6'sının küçük ölçekli ve yüzde 9,6'sının mikro ölçekli girişimlere sağlandığı tespit edildi.