Asya kıtasında yeni bir devlet: Belucistan, Pakistan dan bağımsızlığını ilan etti

Beluçlar, kadim bir tarihe ve güçlü bir etnokültürel kimliğe sahip olan bir İran halkıdır. Bunlar esas olarak üç ülkede dağılıyor: Pakistan, İran ve Afganistan.

Geleneksel topraklarının büyük kısmı Pakistan'ın güneybatısında, günümüzde Belucistan eyaletinde yer alır. Pakistan'ın toplam yüzölçümünün yaklaşık yüzde 44'ünü oluşturan bu bölge, düşük nüfus yoğunluğuna sahiptir ve ülkenin en fakir ve en dışlanmış bölgeleri arasında yer alır.

Beluçlar ile Pakistan merkezi hükümeti arasındaki çatışmanın geçmişi, İngiliz Hindistanı'nın bölünmesinin ardından yarı özerk bir Beluç varlığı olan Kalat prenslik devletinin Pakistan tarafından ilhak edildiği 1948 yılına kadar uzanıyor.

Birçok Beluç, bu ilhakı zorunlu ve yasadışı olarak değerlendirdi ve bu durum onlarca yıldır silahlı direnişi körükledi. O tarihten bu yana, en önemlileri 1958, 1962, 1973 ve 2005'ten sonraki yıllarda olmak üzere, Pakistan ordusu tarafından zorla bastırılan birkaç silahlı ayaklanma kaydedildi.

Beluçlar, sürekli olarak daha fazla özerklik, ekonomik haklar ve kültürel kimliklerinin tanınması talep ederken, Pakistan hükümeti insan hakları ihlalleri, aktivistlerin kaybolması ve bölgenin kasıtlı olarak geri bırakılması suçlamalarıyla karşı karşıya kaldı.

Belucistan'ın doğal gaz, çeşitli mineraller ve stratejik Gwadar limanı gibi zengin doğal kaynakları da sıklıkla bir başka gerginlik kaynağı oluyor. Medya, Beluçların zenginliklerinin yerel topluluğa fayda sağlamadan sömürüldüğünü iddia ettiğini yazıyor.

Pakistan ve Hindistan arasında devam eden gerginliğin ortasında Belucistan'ın bağımsızlığını ilan etmesi son derece patlayıcı bir gelişmedir. Beluçlar, yeni devletin tanınması için Hindistan'a yönelmiş durumda ve uluslararası alanda destek arıyorlar. Hindistan'ın bu bağımsızlığı tanıması, Pakistan tarafından doğrudan düşmanca bir eylem ve ülkenin içişlerine açık bir müdahale olarak değerlendirilebilir.

Her iki ülkenin de nükleer silahlara sahip olması ve 1947'den bu yana dört savaş da dahil olmak üzere uzun bir çatışma geçmişine sahip olması göz önüne alındığında, böyle bir gelişme bölgedeki durumu önemli ölçüde tırmandırabilir ve tehlikeli bir uluslararası krize yol açabilir.

Bu bağlamda, Belucistan'ın bağımsızlık ilanı yalnızca yerel bir olay değil, aynı zamanda tüm Güney Asya ve ötesi için derin stratejik ve insani sonuçları olan bir konudur.